Pijnlijke ontlasting: Oorzaken van pijn bij maken stoelgang

Bij het poepen ervaren patiënten soms milde pijn, wat vaak te wijten is aan voeding, emotionele toestand of dagelijkse activiteiten en doorgaans niet zorgwekkend is. Echter, bij sommige patiënten kan de pijn bij het maken van een stoelgang frequenter en ernstiger zijn. Er zijn diverse oorzaken van pijnlijke stoelgang, waaronder constipatie en anale kloven, maar ook ernstigere aandoeningen zoals anuskanker kunnen bijdragen aan pijn. Veel zelfzorgmaatregelen kunnen de pijn verlichten, maar soms is een arts nodig voor medicamenteuze behandeling, medische procedures of chirurgie om het onderliggende probleem te verhelpen.

• Aambeien en pijn bij het passeren van een stoelgang
• Anale kloven
• Anuskanker
• Endometriose
• Huidaandoeningen en een pijnlijke stoelgang
• Inflammatoire darmaandoening
• Colitis ulcerosa
• Ziekte van Crohn
• Infecties en pijn bij het poepen
• Proctitis en anusitis
• Voedselintoleranties en voedselallergieën
• Wijzigingen in de ontlasting
• Constipatie
• Diarree

Aambeien en pijn bij het passeren van een stoelgang

Het passeren van een stoelgang kan pijnlijk zijn bij patiënten met aambeien. Aambeien zijn gezwollen aderen in of rond de anus, wat kan leiden tot pijn en ongemak. Risicofactoren voor aambeien omvatten langdurig zitten op het toilet, persen, overgewicht, en zwangerschap. Naast pijn kunnen aambeien ook gepaard gaan met bloed in de ontlasting, pijnlijke of jeukende knobbeltjes nabij de anus, jeuk of irritatie rond de anus, en vocht dat uit de anus lekt. Zelfzorgmaatregelen zoals een warm bad of zitbad kunnen verlichting bieden. Behandelingen omvatten hydrocortison en vrij verkrijgbare aambeiencrèmes. Bij ernstige gevallen kan een operatie noodzakelijk zijn.

Anale kloven

Patiënten met een anale kloof hebben een scheurtje in de slijmvliezen van de anus. Oorzaken van anale kloven kunnen zijn:

• Anuskanker
• Chirurgie
• Chronische diarree
• Harde ontlasting / constipatie
• Inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingsaandoeningen van de darm)
• Vaginale bevalling
• Humaan papillomavirus
• Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's)

Symptomen van anale kloven kunnen een brandend gevoel rond de anus, anusjeuk, bloed in de stoelgang, een scheurtje nabij de anus en pijn bij de stoelgang omvatten. Veel water drinken en voedingsmiddelen met veel water kunnen constipatie verlichten. Ontlastingsverzachters kunnen ook nuttig zijn. Er zijn speciale gels en zalven beschikbaar om de pijn te verlichten. Anale kloven genezen meestal binnen enkele weken met zelfzorgmaatregelen. Bij chronische anale fissuren kan medicatie worden voorgeschreven en in zeldzame gevallen is een operatie noodzakelijk.

Anuskanker

Anuskanker is een tumor rond de anus die pijn kan veroorzaken bij het maken van een stoelgang. De symptomen van anuskanker kunnen zijn:

• Anusbloedingen
• Anuspijn of irritatie
• Bekkenpijn of irritatie in het bekkengebied
• Een zwaar gevoel of druk in de anus of het rectum (endeldarm)
• Ernstige constipatie
• Gewichtsverlies
• Incontinentie
• Behandelopties voor anuskanker omvatten chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie.

Endometriose

Bij endometriose groeit weefsel dat normaal in de baarmoeder aanwezig is, op andere organen in het bekkengebied, zoals de eierstokken. Soms kan endometriose ook de darm aantasten, wat kan leiden tot:

• Bloedingen uit het rectum
• Diarree of constipatie
• Opgeblazen gevoel
• Pijn tijdens de stoelgang
• Slijm in de ontlasting

Behandelopties voor darmendometriose omvatten hormonale therapie en chirurgie.

Huidaandoeningen en een pijnlijke stoelgang

Eczeem, psoriasis en wratten (waaronder genitale wratten) zijn chronische huidaandoeningen die ook de anus kunnen beïnvloeden. De huidirritatie die voortkomt uit deze aandoeningen kan pijn veroorzaken bij het poepen, evenals vóór en na het passeren van een stoelgang. Jeuk en bloedingen kunnen ook optreden.

Inflammatoire darmaandoening

Inflammatoire darmaandoeningen zijn aandoeningen waarbij de darm chronisch ontstoken is. Voorbeelden zijn colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn.

Colitis ulcerosa

Colitis ulcerosa kan de volgende symptomen veroorzaken:

• Bloederige diarree met of zonder slijm
• Buikpijn
• Dringende behoefte om de ontlasting te passeren
• Zwelling, pijn en zweren in de dikke darm en het rectum (endeldarm)
• Gewichtsverlies
• Pijn bij afleveringen van diarree

Ziekte van Crohn

De symptomen van de ziekte van Crohn zijn variabel en kunnen bestaan uit buikpijn aan de rechteronderkant en diarree zonder bloed.

Beide inflammatoire darmaandoeningen worden behandeld met corticosteroïden om de ontstekingen te verminderen en de symptomen onder controle te houden.

Infecties en pijn bij het poepen

Anuspijn rondom de stoelgang kan veroorzaakt worden door een infectie zoals een schimmelinfectie, een seksueel overdraagbare aandoening, of een anaal abces. Crèmes of pillen kunnen helpen bij het behandelen van infecties. Bij een diep abces kan een operatie noodzakelijk zijn om de pijn te verlichten.

Proctitis en anusitis

Proctitis verwijst naar een ontsteking van het rectum, terwijl anusitis een ontsteking van de anus is. Oorzaken van deze aandoeningen kunnen zijn:

• Bepaalde medicijnen
• Colitis ulcerosa
• Dikkedarminfecties
• Een dieet rijk aan citrusvruchten, koffie, cola, bier, knoflook, kruiden of sauzen
• Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's)

De symptomen van proctitis en anusitis zijn vergelijkbaar met die van aambeien.

Voedselintoleranties en voedselallergieën

Patiënten met een voedselintolerantie (zoals lactose-intolerantie of glucose-intolerantie) of een voedselallergie kunnen pijn bij het poepen of diarree ervaren na het consumeren van het betreffende voedingsmiddel. Het vermijden van deze voedingsmiddelen kan helpen om de symptomen te verminderen.

Wijzigingen in de ontlasting

Constipatie

Constipatie kan ontstaan door medicatiegebruik, psychische of emotionele problemen, gebrek aan lichaamsbeweging, onvoldoende vezelinname of water, of trage darmbewegingen. Naast pijn bij de stoelgang kunnen patiënten ook buikpijn en een opgeblazen gevoel ervaren. Het verhogen van de water- en vezelinname, evenals regelmatige lichaamsbeweging, kan de darmgezondheid bevorderen. Indien deze maatregelen niet helpen, kunnen vrij verkrijgbare laxeermiddelen worden gebruikt. Bij aanhoudende obstipatie na twee of drie dagen dient een arts geraadpleegd te worden.

Diarree

Diarree wordt gekenmerkt door drie of meer losse of waterige stoelgangen per dag. Chronische diarree duurt langer dan vier weken. Loperamide (Imodium) kan diarree behandelen. In geval van infectie kunnen antibiotica nodig zijn. Bij chronische of bloederige diarree is onmiddellijke medische aandacht vereist.

Lees verder

• Bloed in de ontlasting: Oorzaken van bloederige stoelgang
• Slijm in de ontlasting: Oorzaken van slijmerige stoelgang
• Constipatie (obstipatie): Oorzaken & soorten van verstopping
• Diarree: Soorten, oorzaken, symptomen en behandeling
• Chronische diarree: Oorzaken van aanhoudende losse stoelgang