Dikke ogen: oorzaken van zwelling en vocht onder de ogen

Dikke ogen is een vervelende klacht. Dikke ogen of vochtophoping onder de ogen, kan om verschillende redenen optreden en kan zelfs deels erfelijk bepaald zijn. Dikke ogen wordt meestal geassocieerd met verzwakking van de spieren van de oogleden, wat vaak door veroudering wordt veroorzaakt. Het vet onder de ogen, dat fungeert als een stootkussentje voor het oog, wordt ondersteund door het omringende bindweefsel. Als dit door ouderdom verslapt, zal het onderhuidse vet de kans krijgt om te zakken. Er kan zich soms ook vloeistof ophopen in de ruimte onder je ogen, en dat bevordert ook zwelling. Gezwollen of dikke ogen worden zelden geassocieerd met een ernstige medische aandoening. Er zijn een aantal zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen om dikke ogen te behandelen. Mocht zwelling en vocht onder de ogen veroorzaakt worden door een allergie of een huidaandoening, dan is het verstandig je huisarts te raadplegen.

• Oorzaken van dikke ogen
• Leefstijlfactoren
• Letsel
• Zwelling en vocht onder de ogen door allergieën
• Dikke ogen door geurtjes
• Infecties
• Huidaandoeningen
• Blepharochalasis
• Bijkomende symptomen
• 's Ochtends dikke ogen
• Zelfzorg: Wat te doen bij dikke ogen?
• Voldoende slapen
• Hoofd hoger leggen
• Allergie behandelen
• Drink genoeg water
• Beperk je zoutgebruik
• Eet meer kalium
• Vermijd alcohol
• Koud kompres
• Probeer een oogcrème
• Cosmetische chirurgie
• Onderzoek en diagnose
• Stap 1: Zelfobservatie – Wat valt je op?
• Stap 2: Bezoek aan de huisarts – Vragen, voelen, kijken
• Stap 3: Allergietesten – De boosdoener opsporen
• Stap 4: Bloedonderzoek – Kijken naar je gezondheid van binnenuit
• Stap 5: Beeldvorming – Dieper kijken voor duidelijkheid
• Stap 6: Specialisten raadplegen – De dermatoloog of oogarts als laatste stop
• Medische behandeling van dikke ogen
• Antihistaminica
• Corticosteroïde crèmes
• Oogdruppels
• Chirurgische ingreep
• Fillerbehandelingen
• Lymfedrainage
• Laserbehandeling

Oorzaken van dikke ogen

Dikke ogen of gezwollen ogen kunnen worden veroorzaakt door een groot aantal verschillende oorzaken, die soms op zichzelf voorkomen of een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Gelukkig hebben dikke ogen zelden te maken met een ernstig medisch probleem en is het meestal het gevolg van ouder worden en de veranderingen in de huidelasticiteit en stevigheid die per persoon variëren. Behalve het natuurlijke verouderingsproces, spelen ook erfelijke factoren een rol, evenals invloeden van binnenuit (zoals roken en alcohol) en van buitenaf (bijvoorbeeld extra snelle huidverandering door overmatige blootstelling aan zonlicht).

Onder meer de volgende oorzaken zijn bekend van dikke ogen:

• Leefstijlfactoren;
• Letsel;
• Allergieën;
• Infecties;
• Huidaandoeningen;
• Blepharochalasis (overhangende oogleden).

Leefstijlfactoren

Leefstijlfactoren die kunnen leiden tot dikke, opgezette ogen zijn slaapgebrek, uitdroging, buitensporige zoutinname en oogvermoeidheid door overmatig gebruik van de ogen. Langdurig huilen kan ook leiden tot dikke, opgezette ogen, evenals overmatig alcoholgebruik en roken.

Letsel

Een stomptrauma aan het oog is een van de meest voorkomende oorzaken van een dik oog. Schade aan het oog kan ook gebeuren door chemische of irriterende stoffen die in het oog terechtkomen, zoals blootstelling aan chloor in zwembaden en shampoo. Overmatig wrijven in de ogen kan ook leiden tot dikke ogen.

Zwelling en vocht onder de ogen door allergieën

Dikke ogen zijn een algemeen kenmerk van allergische reacties, vooral een pollenallergie (hooikoorts). Hooikoorts kun je herkennen aan de volgende klachten:

• Eerst een loopneus en wat later een verstopte neus;
• Niesbuien en een kriebelhoest;
• Jeukende, branderige en tranende ogen;
• Gezwollen en rode ogen;
• Branderig gevoel in de keel, keelpijn;
• Hoofdpijn;
• Vermoeidheid.

Dikke ogen door geurtjes

Als je regelmatig  last hebt van een gezwollen of dik ooglid, dan heb je mogelijk een allergie voor het product waarmee je je gezicht wast, je parfum, make-up, een wasmiddel of iets dergelijks. Anne Steinemann, professor in civiele techniek aan de Universiteit van Melbourne, heeft dit onderzocht en voor haar onderzoek heeft zij bijna 1.100 mensen gevraagd om vragenlijsten in te vullen over hun blootstelling aan geurstoffen, zoals persoonlijke verzorgingsproducten, luchtverfrissers, schoonmaakoplossingen en wasbenodigdheden, en eventuele reacties die deze producten kunnen hebben geactiveerd.¹ De bevindingen werden gepubliceerd in het tijdschrift Preventive Medicine Reports, en suggereren dat geurgevoeligheid niet alleen een veel voorkomend probleem is, maar ook vrij ernstig kan zijn.

Klachten
Een derde van de deelnemers aan het onderzoek meldde dat er één of meer gezondheidsproblemen van geurproducten waren (of van de artikelen die ze zelf gebruiken of aan blootgesteld waren op openbare plekken). De meest voorkomende reactie was ademhalingsproblemen, waaronder hoesten en kortademigheid. Bijna 17% van de deelnemers meldde dit verschijnsel. Veertien procent meldde symptomen die het slijmvlies betreffen (zoals neusverstopping en waterige of tranende ogen); 10% had een migraineaanval ervaren; en 9,5% zei dat ze huidproblemen ontwikkelden (zoals uitslag, galbulten, tintelende huid en eczeem). Anderen rapporteerden astma-aanvallen (7,6%) en gastro-intestinale problemen (3,3%). Bijna 5% van de mensen rapporteerde neurologische symptomen (bijvoorbeeld duizeligheid of flauwvallen); en 4,1% meldde cognitieve problemen, zoals problemen met hun geheugen en moeilijkheden om te concentreren. Bovendien zei bijna 8% van de respondenten dat ze verzuimd hadden van hun werk in het afgelopen jaar of hun baan waren kwijtgeraakt als gevolg van de klachten die ze hadden als gevolg van blootstelling aan geuren op de werkplek.

Infecties

Conjunctivitis is de medische term voor ontstoken slijmvlies van de ogen en dit is de meest voorkomende oorzaak van een rood oog. Er bestaan virale en bacteriële vormen van conjunctivitis. Acute bacteriële conjunctivitis komt het meest voor en hierbij zijn vaak beide ogen aangedaan. Er treedt acute roodheid op en je krijgt last van branderige ogen, geelgroene afscheiding en 's ochtends heb je vaak dichtgeplakte oogleden.

Huidaandoeningen

Het kwetsbare gebied rondom je oog is omgeven door huid die kan worden getroffen door huidaandoeningen, wat kan leiden tot dikke ogen. Contacteczeem is een dergelijke aandoening die zwelling kan veroorzaken. Het is verder te herkennen aan een jeukende rode huid met kleine bultjes, blaasjes en schilfers. Deze vorm van eczeem wordt veroorzaakt door een 'allergische reactie' voor een bepaalde stof.

Blepharochalasis

Blepharochalasis betekent overhangende oogleden of zware oogleden. Dit komt vaak voor, zeker naarmate je ouder wordt is de kans groter dat je oogleden gaan hangen. Symptomen zijn zware of dichtvallende oogleden, vermoeide ogen, verminderd gezichtsvermogen en soms ook hoofdpijn.

Bijkomende symptomen

Symptomen van dikke ogen of zwelling en vocht onder de ogen, zijn onder meer:

• Oogirritatie, jeuk;
• Overmatige traanproductie, tranende ogen;
• Verminderd gezichtsvermogen;
• Roodheid van het ooglid;
• Rode en ontstoken ogen;
• Oogafscheiding;
• Droge oogleden;
• Pijn;
• Zwelling;
• Losse huid;
• Donkere kringen rond de ogen.

's Ochtends dikke ogen

Soms merk je misschien dat je ogen dik en opgezet zijn als je 's ochtends wakker wordt. Meestal wordt dit veroorzaakt door allergie, vooral stuifmeel van planten (pollen), haren of huidschilfers van een hond of kat, of huisstofmijt. Het kan ook komen doordat je de avond ervoor erg zout hebt gegeten, waardoor je lichaam vocht vasthoudt. Dikke ogen in de ochtend kunnen ook het gevolg zijn van een verstoorde nachtrust.

Zelfzorg: Wat te doen bij dikke ogen?

De volgende tien maatregelen kunnen helpen bij dikke, opgezette ogen.

Voldoende slapen

Door te zorgen voor een goede nachtrust, kunnen klachten van dikke ogen afnemen. Volwassenen hebben ongeveer 7 tot 8 uur slaap nodig per nacht. Om ervoor te zorgen dat je genoeg slaapt, is het zinnig iedere dag op hetzelfde tijdstip naar bed te gaan en te zorgen voor goede slaapgewoonten, zoals.

• Geen cafeïne drinken 6 tot 12 uur voor het slapen gaan.
• Geen alcohol drinken tegen de tijd dat je naar bed gaat.
• Zorg dat je ongeveer 2 uur voor het slapen gaan je avondeten achter de kiezen hebt.
• Geen televisiekijken vlak voor het naar bed gaan.
• Niet sporten voordat je naar bed gaat.
• Niet je tablet of mobieltje in bed gebruiken voor het slapen.

Hoofd hoger leggen

Slaap met een paar kussens onder je hoofd om te vermijden dat er zich vocht rond je ogen opbouwt. Je kunt ook je bed aan het hoofdeinde wat verhogen voor hetzelfde effect.

Allergie behandelen

Als je het hele jaar door of seizoensgebonden allergieën hebt, bespreek dit dan met je huisarts. Allergieën kunnen ervoor zorgen dat je ogen rood en opgezwollen worden. Hierdoor ga je vaak meer in je ogen wrijven, wat de klachten van zwelling en roodheid vaak verergert. Je huisarts kan medicatie voorschrijven om de klachten te bestrijden.

Drink genoeg water

Zorg ervoor dat je elke dag voldoende water drinkt om je huid gezond te houden. De algemene vuistregel is om dagelijks acht glazen water te drinken.

Beperk je zoutgebruik

Het eten van te veel zout kan oedeem veroorzaken. Het kan ook leiden tot andere gezondheidsproblemen, zoals een groter risico op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en nierziekten. Per dag is het maximum voor een volwassene 6 gram. Zout is volgens het Voedingscentrum vooral aanwezig in brood, vleesproducten, kaas, kant-en-klaarmaaltijden, pizza’s, soepen, sauzen en hartige snacks.

Eet meer kalium

Kalium is een mineraal dat vooral aanwezig is in groente en fruit, aardappelen en vlees. Het is samen met chloor en natrium is betrokken bij het regelen van de vochtbalans en bloeddruk. De behoefte aan kalium hangt volgens het Voedingscentrum samen met de vochtbalans van het lichaam. Het is belangrijk voldoende kalium binnen te krijgen voor een goede bloeddruk en vochtbalans.

Vermijd alcohol

Probeer je alcoholgebruik te beperken. Wie overmatig alcohol gebruikt kan last krijgen van opgezwollen ogen. Dat komt omdat alcohol de bloedvaten verwijdt.

Koud kompres

Een nat koud washandje dat je ongeveer 10 minuten op je oogleden legt, kan zwelling van de oogleden verminderen. Dit kan helpen om zwelling en vocht rond de ogen te verwijderen.

Probeer een oogcrème

Er zijn veel oogcrèmes op de markt die zwelling kunnen helpen. Ingrediënten in een oogcrème die zwelling kunnen verminderen, zijn kamille, komkommer en arnica. Ze bevatten eigenschappen die de ontsteking kunnen verminderen en de huid kunnen verstevigen. Let er wel op dat je een crème kiest die je rond de ogen mag toepassen.

Cosmetische chirurgie

Soms is een cosmetische operatie zinvol, bijvoorbeeld bij overhangende oogleden. Dit kan zeer eenvoudig gecorrigeerd worden. Door een ooglidcorrectie (blepharoplastie) ziet je huid er strakker uit en zullen de zwellingen blijvend verminderd zijn.

Onderzoek en diagnose

Je kijkt in de spiegel en daar zijn ze weer: die vervelende, gezwollen ogen. Of het nu komt door een slechte nacht, een huilbui of iets anders – dikke ogen kunnen je flink wat kopzorgen bezorgen. Maar voordat je meteen allerlei crèmes en maskertjes inslaat, is het slim om uit te zoeken wat de oorzaak van die dikke ogen precies is. Tijd om je oogopslag eens goed onder de loep te nemen en te ontdekken wat er achter die zwelling schuilt!

Stap 1: Zelfobservatie – Wat valt je op?

De eerste stap is jezelf goed bekijken: wanneer heb je vooral last van die dikke ogen? Is het ’s ochtends als je wakker wordt, of komen ze juist opzetten als je een drukke dag achter de rug hebt? Misschien merk je dat ze opzwellen na een bepaalde maaltijd of na een avondje wijn drinken. Kijk ook naar andere factoren zoals allergieën – ben je net in contact geweest met pollen of huisstof? Door goed te letten op je gewoontes, kun je vaak al veel uitsluiten. Soms is het gewoon je levensstijl die voor die puffy ogen zorgt!

Stap 2: Bezoek aan de huisarts – Vragen, voelen, kijken

Als de dikke ogen aanhouden of regelmatig terugkomen, is het een goed idee om je huisarts te raadplegen. De huisarts begint met vragen: hoe lang heb je last van de zwelling? Heb je misschien last van andere symptomen zoals jeuk of roodheid? Vervolgens zal de arts je ogen zorgvuldig bekijken en voelen of er sprake is van vochtophoping of een ander probleem. De huisarts onderzoekt ook of er een verband is met allergieën, een infectie of een andere onderliggende oorzaak. Meestal is het vrij eenvoudig om de oorzaak vast te stellen op basis van dit onderzoek.

Stap 3: Allergietesten – De boosdoener opsporen

Als de arts vermoedt dat je dikke ogen veroorzaakt worden door een allergie, kan een allergietest worden voorgesteld. Dit kan een huidtest zijn waarbij kleine hoeveelheden van mogelijke allergenen op je huid worden aangebracht, of een bloedtest om te kijken of je lichaam reageert op bepaalde stoffen. Een allergie voor bijvoorbeeld pollen, stof, dierenharen of bepaalde voedingsmiddelen kan namelijk gemakkelijk zwelling en vochtophoping rond de ogen veroorzaken. Als uit de test blijkt dat een allergie de boosdoener is, ben je meteen een stap dichter bij een oplossing!

Stap 4: Bloedonderzoek – Kijken naar je gezondheid van binnenuit

Als er geen duidelijke allergie is, kan de huisarts een bloedonderzoek voorstellen om andere oorzaken uit te sluiten. Soms kunnen hormonale veranderingen of een onderliggende aandoening zoals een schildklierprobleem bijdragen aan vochtophoping rond de ogen. Door je bloedwaarden te controleren, kan de arts zien of er sprake is van tekorten of onbalansen in je lichaam die mogelijk de zwelling veroorzaken.

Stap 5: Beeldvorming – Dieper kijken voor duidelijkheid

In zeldzame gevallen, als de zwelling blijft terugkomen en de oorzaak niet duidelijk is, kan de arts beeldvormend onderzoek voorstellen, zoals een echografie of een MRI-scan. Dit klinkt misschien spannend, maar het is gewoon een manier om te kijken of er iets mis is met de onderliggende structuren rond je ogen. Zo kan de arts bijvoorbeeld checken of er sprake is van een verstopping in je traanbuizen of andere anatomische problemen.

Stap 6: Specialisten raadplegen – De dermatoloog of oogarts als laatste stop

Als de oorzaak van je dikke ogen nog steeds een mysterie is, kan de huisarts je doorverwijzen naar een dermatoloog of oogarts. Deze specialisten kunnen verder kijken naar huidproblemen, veroudering van het weefsel rond je ogen, of mogelijke andere aandoeningen die bij jou spelen. Met hun expertise komen ze vaak snel tot de kern van het probleem en kunnen ze gericht advies geven.

In de meeste gevallen is dikke ogen niets ernstigs en heeft het te maken met vocht, allergieën of veroudering van het weefsel rond je ogen. Maar door de oorzaak te achterhalen, weet je precies hoe je die zwelling kunt aanpakken en voorkomen. Zo ben je weer snel op weg naar een frisse, stralende oogopslag!

Medische behandeling van dikke ogen

Heb je alles geprobeerd – van koude kompressen tot die dure oogcrème – maar blijf je last houden van die vervelende, dikke ogen? Geen paniek! Soms heeft je huid net dat beetje extra hulp nodig om vochtophopingen, zwelling en wallen te verminderen. Gelukkig zijn er medische behandelingen die je kunnen helpen om weer fris en stralend voor de dag te komen. Laten we eens kijken naar de opties!

Antihistaminica

Als je dikke ogen veroorzaakt worden door allergieën, is een van de eerste stappen het behandelen van die allergische reactie. Hier komen antihistaminica om de hoek kijken. Deze medicijnen helpen de allergie de kop in te drukken en verminderen zwelling, jeuk en roodheid rond je ogen. Ze kunnen zowel in tabletvorm als in oogdruppels worden voorgeschreven, afhankelijk van de ernst van je allergie. Voor je het weet, zijn die puffy ogen verleden tijd!

Corticosteroïde crèmes

Heb je last van zwelling door een ontsteking of huidaandoening, zoals eczeem of dermatitis? Dan kan een arts een corticosteroïde crème voorschrijven. Deze crème helpt de ontsteking te verminderen, waardoor de zwelling snel afneemt. Het kalmeert de huid en laat je ogen er weer rustig en verzorgd uitzien. Let wel, deze crèmes moeten zorgvuldig gebruikt worden, omdat de huid rond je ogen erg dun en gevoelig is.

Oogdruppels

Bij dikke ogen door droge ogen of irritaties kunnen speciale oogdruppels verlichting bieden. Ze hydrateren je ogen en verminderen zwelling die door irritatie is ontstaan. Sommige oogdruppels bevatten ook anti-inflammatoire stoffen, waardoor ze niet alleen je ogen verfrissen, maar ook de zwelling helpen verminderen. Een paar druppels per dag kan al een wereld van verschil maken!

Chirurgische ingreep

Als je last hebt van dikke ogen door veroudering, waarbij het vet onder je ogen is gaan zakken, kan een chirurgische ingreep een optie zijn. Een blefaroplastiek is een cosmetische ooglidcorrectie waarbij overtollig vet of huid onder je ogen wordt verwijderd of verplaatst. Dit zorgt voor een frisse, jeugdige uitstraling zonder dat die gezwollen blik steeds terugkomt. Deze ingreep is meestal niet nodig voor iedereen, maar kan een oplossing zijn als andere behandelingen niet helpen en je graag blijvende resultaten wilt.

Fillerbehandelingen

Een andere optie voor dikke ogen door veroudering is het gebruik van fillers. Fillers op basis van hyaluronzuur kunnen helpen om het volume rond je ogen te herstellen, waardoor wallen minder zichtbaar worden. Dit is een populaire behandeling omdat het snel resultaat geeft en minimaal invasief is. De filler vult het gebied op en geeft je meteen een frissere uitstraling zonder dat er een mes aan te pas komt.

Lymfedrainage

Bij dikke ogen door vochtophoping kan een lymfedrainagebehandeling helpen. Dit is een speciale massagetechniek die helpt om overtollig vocht rond je ogen af te voeren. Het stimuleert de lymfeklieren, waardoor je ogen minder gezwollen worden. Je kunt dit professioneel laten doen, maar er zijn ook zachte technieken die je thuis kunt toepassen.

Laserbehandeling

Bij hardnekkige wallen en gezwollen ogen kan een laserbehandeling helpen om de huid onder je ogen te verstrakken en het vetweefsel te verminderen. Lasertherapie stimuleert de aanmaak van collageen en zorgt ervoor dat de huid steviger wordt, waardoor de gezwollen, vermoeide blik verdwijnt. Dit is een ideale optie als je een niet-chirurgische oplossing zoekt met langdurige resultaten.

Noot:

1. Health. Fragrance Sensitivities Can Actually Be Very Severe, Study Finds. http://www.health.com/allergy/fragrance-sensitivity-health-effects (ingezien op 17-9-2017)

Lees verder

• Gezwollen ogen of oogleden: oorzaken zwelling rond de ogen
• Gezwollen ooglid: oorzaak gezwollen oogleden of dikke ogen
• Oogaandoeningen: soorten oogaandoeningen en symptomen
• Oogontsteking: symptomen, oorzaak, behandeling ontstoken oog
• Oogaandoeningen: rood oog/rode ogen; jeuk/afscheiding/tranen