Gonokokkenartritis: Symptomen aan gewrichten, pezen en huid
Gonokokkenartritis is een ziekte waarbij een gewricht ontstoken is als gevolg van een gonorroe-infectie, een seksueel overdraagbare aandoening. Een ontsteking van meerdere gewrichten, een peesontsteking en huidletsels zijn de drie belangrijkste kenmerken van de bacteriële infectie, al zijn ook nog andere symptomen mogelijk. De behandeling is tweeledig. De arts behandelt namelijk de patiënt met antibiotica maar test en behandelt eventueel ook zijn seksuele contacten om de verspreiding van de ziekte te voorkomen. De vooruitzichten zijn erg goed bij gonokokkenartritis, al komen in zeldzame gevallen wel complicaties tot stand.
Synoniemen infectieziekte
De infectieziekte is gekend onder deze synoniemen:
- arthritis gonorrhoica
- gonococcale artritis
- gonokokken artritis
- gonorroe-artritis
Epidemiologie soa
Een gonokokkeninfectie komt wereldwijd frequent voor. Vrouwen lopen een groter risico op het krijgen van deze infectie, en dan vooral seksueel actieve meisjes en vrouwen van 15 tot 30 jaar. Elke seksueel actieve persoon is echter mogelijk in gevaar, hoewel de infectieziekte ook bij pasgeborenen optreedt. Gonokkenartritis komt echter zelden voor bij
baby's.
Oorzaken: Bacteriële infectie
De
gramnegatieve en boonvormige bacterie bacterie
Neisseria gonorrhoeae, ook gekend als
Gonococcus (gonokok), veroorzaakt gonorroe. Bij gonokokkenartritis is een gewricht ontstoken als gevolg van deze soa. Gonokokkenartritis is een vorm van
septische artritis, een
ontsteking van een gewricht als gevolg van een infectie. De bacterie is zeer besmettelijk en koloniseert diverse mucosale oppervlakten (slijmvliesoppervlakten). Bijgevolg presenteert de infectie zich vaak in de urethra (urinebuis), de cervix (
baarmoederhals), de keelholte en het rectum.
Vormen van artritis door gonorroe
Gonokokkenartritis bestaat in twee vormen. Bij de meest voorkomende vorm komt een
huiduitslag tot stand in combinatie met een ontsteking van meestal grote gewrichten zoals de knie, de elleboog, de pols en de enkel. Bij een andere vorm, die minder vaak tot uiting komt, verspreiden de bacteriën zich door het bloed (verspreide gonokokkemie), wat leidt tot een infectie van één of meer gewrichten.
Symptomen aan gewrichten, pezen en huid
Gewrichtspijn
De patiënt heeft milde tot matige asymmetrische
gewrichtspijn in meerdere gewrichten en dan vooral in de polsen, de handen, de ellebogen, de enkels en/of de knieën. De pols en ellebogen zijn hierbij vaker dan de enkels en/of knieën aangetast; deze zijn rood en gezwollen. De
pijn in de gewrichten beweegt mogelijk van het éne naar het andere gewricht (migratieve polyartritis) en houdt gewoonlijk één tot vier dagen aan.
Peesontsteking
Hij ervaart tevens pijn in de handen of polsen door een ontsteking van het synovium, de medische term voor de slijmvliesbekleding van de pezen. De enkels, de pezen en de polsen zijn het vaakst getroffen door de peesontsteking, tenosynovitis).
Huiduitslag
Bovendien vormt zich een huiduitslag (
dermatitis) op de ledematen die bestaat uit licht verhoogde roze, rode tot paarse
huidzweren die mogelijk pus bevatten.
Algemene symptomen
Niet-specifieke symptomen komen ook tot stand zoals (milde)
koorts,
spierpijn, lage
buikpijn en een algemeen ziek gevoel (malaise). Tot slot heeft de patiënt pijn of een
branderig gevoel bij het plassen (
dysurie).
Diagnose en onderzoeken

Urineonderzoek /
Bron: Frolicsomepl, Pixabay Diagnostisch onderzoek
Een lichamelijk onderzoek is nodig om de problemen met betrekking tot de huid, de gewrichten en de andere klachten op te sporen. De arts wil de gonorroe-infectie opsporen. Hiervoor neemt hij monsters van aangetast weefsel, de ontlasting, gewrichtsvloeistoffen of ander lichaamsmateriaal en stuurt hij dit naar een laboratorium voor verder microscopisch onderzoek. Voorbeelden van dergelijke tests zijn:
- een cervicale gramkleuring (van een uitstrijkje)
- een cultuur van gewrichtsvloeistof
- een keelcultuur
- een urineonderzoek om gonorroe op te sporen
- een vloeibare gramkleuring van de gewrichten
Soms maakt de arts
röntgenfoto's om een
botbreuk uit te sluiten.
Differentiële diagnose
De bacteriële infectie doet soms denken aan de symptomenreeks van volgende aandoeningen:

Antibiotica bestrijden de infectie /
Bron: Stevepb, Pixabay
Infectie
Patiënten met gonokokkenartritis komen in het ziekenhuis terecht waar ze intraveneus (via een ader) antibiotica toegediend krijgen. Wanneer de symptomen verbeteren, krijgen ze orale (via de mond ingenomen)
antibiotica. Zeven dagen nadat de behandeling is opgestart, volgt een nazorgbezoek bij de arts. De arts controleert hierbij de symptomen van de infectie, voert opnieuw
bloedonderzoeken uit en bekijkt dan of de infectie volledig verdwenen is.
Seksuele contacten
Verder neemt de patiënt contact op met alle seksuele contacten die mogelijk geïnfecteerd zijn, want ook zij krijgen een test en zo nodig is bij hen een behandeling eveneens essentieel. Op deze manier is de verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen.
Prognose seksueel overdraagbare aandoening
Bij de meeste patiënten verbeteren de symptomen meestal binnen de één tot twee dagen nadat de behandeling is opgestart. Normaalgesproken herstellen zij volledig van gonokokkenartritis. In tegenstelling tot septische artritis die resulteert uit een infectie met de
stafylokokkenbacterie Staphylococcus aureus, is gonokokkenartritis zelden geassocieerd met gewrichtsvernietiging.
Complicaties gonokokkenartritis
Complicaties van de
seksueel overdraagbare aandoening zijn zeldzaam. Vooral bij patiënten met een
zwak immuunsysteem of patiënten waarbij de infectie zich verspreid heeft naar andere organen, lopen een verhoogd risico op complicaties. Volgende complicaties zijn mogelijk:
Lees verder