Zure smaak in de mond: oorzaken van een vieze zure mondsmaak

Een zure smaak in de mond is een nare klacht. Een zure smaak in de mond kent meerdere mogelijke oorzaken, variërend van het eten van bepaald voedsel, parodontitis (een tandvleesontsteking), een onderliggende ziekte, vitaminetekorten, neurologische aandoeningen, medicijnen, droge mond en zelfs zwangerschap. Veel medicijnen hebben milde tot ernstige bijwerkingen, waaronder een zure smaak in de mond. Soms kan een onderliggende ziekte een zure smaak in de mond veroorzaken. Als je last hebt van maagproblemen, problemen met je sinussen of bijholten, diabetes, ademhalingsproblemen of iets anders wat de zure smaak veroorzaakt, raadpleeg dan je huisarts om te proberen vast te stellen of dit de oorzaak is. Het is sowieso verstandig je huisarts te raadplegen bij aanhoudende klachten van zuur speeksel in de mond of een zure smaak op de tong of in de mond, of je dit nu constant hebt (de hele dag door) of na het eten of in de ochtend (als je 's ochtends opstaat).

• Een zure smaak in de mond
• Oorzaken van een zure smaak in je mond
• Zure reflux of GORZ
• Mondhygiëne
• Neurologische aandoening
• Tandvleesontsteking
• Zure mondsmaak door stress
• Roken
• Droge mond
• Door de mond ademen
• Zure smaak in mond door diabetes
• Zwangerschap
• Symptomen
• Onderzoek en diagnose
• Stap 1: Je klachten in kaart brengen
• Stap 2: Een blik in je mond
• Stap 3: Reflux op het spoor
• Stap 4: Verder onderzoek – misschien een bloedtest
• Stap 5: Medicijnen onder de loep
• Stap 6: Advies en behandeling
• Behandeling van een vieze mondsmaak
• Regelmatig poetsen en flossen
• Mond spoelen met zuiveringszout
• Tong schrapen
• Reflux verhelpen
• Stoppen met roken
• Gewicht verliezen
• Hoofdeinde van het bed hoger leggen
• Kleinere maaltijden eten
• Niet te laat warm eten
• Vermijd zure voedingsmiddelen
• Medicatie
• Tips om reflux tegen te gaan als oorzaak van een zure smaak
• Casus: Zure smaak in de mond
• Patiënt
• Klachten
• Onderzoek
• Diagnose
• Behandeling
• Advies
• Prognose

Een zure smaak in de mond

Een zure smaak in je mond kan een zeer onaangename ervaring zijn. Dit is vooral het geval wanneer geen van de standaard remedies of zelfzorgmaatregelen lijkt te helpen en het probleem langdurig aanhoudt. Er zijn veel mogelijke oorzaken van een zure smaak in de mond. Als niets helpt en de klachten blijven aanhouden, raadpleeg dan je huisarts.

Oorzaken van een zure smaak in je mond

Er zijn een aantal mogelijke oorzaken van een zure smaak in de mond, waaronder aanzienlijke veranderingen in je dieet of voedingspatroon, schommelingen in hormoonspiegels of het gebruik van sommige medicijnen (chemotherapiepatiënten ervaren bijvoorbeeld vaak na de behandeling een bittere of metaalachtige smaak in de mond). Van alle mogelijke oorzaken zijn er echter twee die het meeste voorkomen: GORZ en slechte mondhygiëne.

Zure reflux of GORZ

Gastro-oesofageale refluxziekte (of GORZ), ook bekend als zure reflux, is een veel voorkomende oorzaak van een zure smaak in je mond. Reflux duidt op het terugstromen van de zure maaginhoud in de slokdarm. Dit heeft een aantal domino-effecten. Ten eerste heeft het zuur zelf de neiging een bittere of zure smaak in de mond te produceren, wat zich soms kot na het eten voordoet. Bovendien kunnen de maagsappen de pH van de mondholte veranderen, waardoor zwavelproducerende bacteriën zich kunnen vermenigvuldigen. Omdat de bacteriën overtollige voedseldeeltjes en dode cellen in de mond verteren, produceren ze vluchtige zwavelverbindingen die niet alleen tot een vieze smaak in de mond maar ook tot een slechte adem kunnen leiden.

Specifieke oorzaken van GORZ zijn:

• Zwakke sluitspier tussen maag en slokdarm.
• Overgewicht of obesitas.
• Zure voedingsmiddelen zoals citrus of tomaten.
• Te veel cafeïne.
• Alcoholconsumptie.
• Vetrijke maaltijden.
• Roken.
• Stress en angst.
• Zwangerschap (door druk op de maag).
• Liggen na een zware maaltijd.
• Eten vlak voor het slapen.
• Maagzweren.
• Bepaalde medicijnen (bijv. NSAID’s).
• Spanning op de maag door strakke kleding.
• Middenrifbreuk)

Mondhygiëne

Een slechte mondhygiëne kan ook leiden tot een zure smaak in de mond. Wanneer zwavelproducerende bacteriën zich vermenigvuldigen, zoals in het geval van tandbederf of GORZ, hebben de zwavelgassen die zij produceren de neiging om zuur van aard te zijn. Deze verandering van de orale pH kan van invloed zijn op zowel je ademhaling als smaakbeleving, wat leidt tot een onaangename smaak en/of halitose (een stinkende adem).

Neurologische aandoening

Een neurologische aandoening is een andere mogelijkheid van een zure smaak in de mond. Omdat het brein geuren en smaken interpreteert op basis van informatie die wordt verzonden vanuit je sensorische organen, kan een beschadigd brein de informatie verkeerd interpreteren en een zure smaak in de mond creëren die er in feite niet is. Epileptische aanvallen worden soms voorafgegaan door een vieze smaak in de mond of de gewaarwording dat je iets vreemds ruikt.

Tandvleesontsteking

Parodontitis of tandvleesontsteking leidt vaak tot een vieze smaak in de mond, wat soms ervaren wordt als een zure smaak in de mond. Als parodontitis geassocieerd wordt met een droge mond – wat vaak komt vanwege een gebrek aan speeksel wat het risico op tandvleesaandoeningen en tandbederf kan verhogen – kan de smaak worden aangetast. Dit komt simpelweg omdat er niet genoeg speeksel is om de smaakpapillen gezond en vochtig te houden. Door de droge mond goed te behandelen, zal de slechte smaak verdwijnen.

Zure mondsmaak door stress

Aanhoudende stress en spanning (alsook angst en paniek) kan zowel je smaak als geur beïnvloeden. Daarnaast blijkt dat stress bepaalde hormonen in je smaakpapillen kan activeren, die zoete etenswaar opmerken. Dit verklaart waarom mensen meer zoetigheid en etenswaren met veel suiker eten als zij veel stress ervaren.

Roken

Behalve dat roken invloed heeft op je reukvermogen, veroorzaakt roken ook een verminderde smaak. Daarnaast kan roken voor een onaangename smaak in de mond zorgen.

Droge mond

Een droge mond (xerostomie) is een aandoening die veel mogelijke oorzaken kent en wat kan leiden tot een zure of bittere smaak in de mond.

Door de mond ademen

Het door de mond ademen, vooral tijdens de nacht, kan een zure smaak veroorzaken wat je merkt bij het ontwaken. Hierbij kun je dus wakker worden met een zure smaak in de mond.

Zure smaak in mond door diabetes

Er zijn aanwijzingen dat insuline-afwijkingen indirecte en directe effecten hebben op de functie en structuur van speekselklieren. Dit kan worden toegeschreven aan de ongezonde invloed die onstabiele bloedglucosewaarden hebben op het vermogen van de speekselklieren om voldoende speeksel in de mond af te geven. Mensen met diabetes krijgen vooral last van mondaandoeningen vanwege een droge mond. De kleine hoeveelheid speeksel afgescheiden door de Oorspeekselklieren bevatten bovendien bovenmatige hoeveelheden niet-geabsorbeerde glucose, wat verder bijdraagt ​​aan de achteruitgang van tanden, tandvlees en algemene mondgezondheid. Tandbederf en droge mond beginnen wanneer verschillende soorten anaerobe bacteriën zich hechten aan het tandglazuur, de tong of de achterkant van de keel, plaatsen waar weinig zuurstof aanwezig is. Door deze bacteriën worden zeer grote hoeveelheden op suiker gebaseerde zuren geproduceerd, wat leidt tot versneld tandbederf- en tandvleesaandoeningen. Bovendien klagen mensen met diabetes vaak over slechte adem en bittere, metaalachtige of zure smaak in de mond. De bacteriën die een slechte adem, smaakstoornissen en een droge mond veroorzaken, produceren sulfidemoleculen, vooral aan de achterkant van de tong, een zure, suikerrijke, droge, anaerobe omgeving waarin bacteriën goed gedijen.

Hoge niveaus van suiker in het bloed bij ongecontroleerde diabetes kunnen ook resulteren in een onophoudelijke zoete smaak in de mond.

Zwangerschap

Een veel voorkomend verschijnsel tijdens de zwangerschap is het hebben van een metaalachtige of zure smaak in de mond. Dit treedt op als gevolg van veranderingen en schommelingen in je hormoonspiegel tijdens de zwangerschap. Vooral oestrogeen lijkt daarin een belangrijke rol te spelen. Daarnaast kan reflux voor een zure smaak in de mond. Te veel druk op je buik door zwangerschap kan de inhoud van je maag omhoog duwen en refluxklachten veroorzaken.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom van een zure smaak in de mond is uiteraard de zure smaak zelf. Maar er kunnen ook andere symptomen optreden, zoals:

• droge mond / droge keel
• maagklachten
• pijn op de borst
• heesheid
• keelpijn
• moeite met slikken
• het gevoel dat er iets vastzit in je keel (een brokgevoel)
• misselijkheid / misselijkheid na het eten
• hoesten
• te veel of te weinig speeksel in de mond

Het kennen van de exacte symptomen die je ervaart, kan zeer nuttig zijn voor de huisarts om de oorzaak van de zure smaak in je mond nauwkeurig te diagnosticeren. Het bijhouden van een symptomendagboek kan je helpen om de specifieke symptomen op te sporen.

Onderzoek en diagnose

We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: een zure smaak in je mond die je maar niet kwijtraakt. Misschien heb je net een citroen gegeten, maar als die zurige smaak blijft hangen zonder dat je een fruitschaal in de buurt hebt gezien, is het tijd om je af te vragen: Wat is er aan de hand? Gelukkig sta je er niet alleen voor! Je arts kan precies uitzoeken waar die zure smaak vandaan komt en je helpen er vanaf te komen. Laten we eens kijken wat je kunt verwachten tijdens zo’n onderzoek.

Stap 1: Je klachten in kaart brengen

Het eerste wat je dokter zal doen, is vragen stellen. Heel veel vragen! Wanneer begon de zure smaak? Is het constant aanwezig of alleen na bepaalde maaltijden? Voel je ook brandend maagzuur of heb je last van oprispingen? Misschien ben je soms misselijk of voelt je keel geïrriteerd aan. Alle informatie die je kunt geven, helpt je arts om een duidelijker beeld te krijgen van wat er aan de hand is. Dus, schroom niet om elk klein detail te delen – ook als het lijkt alsof het er niet toe doet!

Stap 2: Een blik in je mond

De volgende stap is vaak een mondonderzoek. De arts zal even goed in je mond kijken om te zien of er iets aan de hand is met je tanden, tandvlees of tong. Soms kan een probleem met je mondhygiëne zorgen voor een nare, zure smaak. Tandvleesontstekingen of een infectie kunnen ook boosdoeners zijn. Je arts zal controleren of alles er gezond uitziet en je misschien aanraden om eens langs de tandarts te gaan als dat nodig is.

Stap 3: Reflux op het spoor

Een van de meest voorkomende oorzaken van een zure smaak in de mond is gastro-oesofageale reflux – oftewel maagzuur dat terugstroomt in je slokdarm en soms zelfs in je mond. Als je arts vermoedt dat dit de oorzaak is, kan hij of zij verder vragen naar symptomen zoals een brandend gevoel in je borst (brandend maagzuur) of hoesten na het eten. Het goede nieuws? Reflux is vaak goed te behandelen met aanpassingen in je voeding en soms medicatie. Bye bye, zure smaak!

Stap 4: Verder onderzoek – misschien een bloedtest

Als de arts vermoedt dat er iets anders aan de hand is, zoals een infectie of zelfs een probleem met je speekselklieren, kan hij of zij wat verder onderzoek doen. Een bloedtest kan helpen om te zien of er misschien een infectie is of dat er iets aan de hand is met je stofwisseling. Soms kunnen onderliggende aandoeningen, zoals diabetes, een zure smaak veroorzaken, dus je arts wil ervoor zorgen dat alles goed functioneert.

Stap 5: Medicijnen onder de loep

Gebruik je medicijnen? Dan zal je arts zeker vragen welke dat zijn! Sommige medicijnen, zoals antibiotica of bloeddrukverlagers, kunnen namelijk de smaak in je mond veranderen. Als dat het geval is, kan je arts je misschien een alternatief voorstellen of een manier vinden om de zure nasmaak te verminderen.

Stap 6: Advies en behandeling

Zodra je arts de oorzaak heeft gevonden, krijg je natuurlijk een behandelplan. Bij reflux krijg je vaak medicijnen voorgeschreven die het maagzuur verminderen, samen met tips over hoe je je eetgewoontes kunt aanpassen (kleinere maaltijden, niet te laat eten, minder koffie – ja, echt!). Als het gaat om een infectie in je mond of een tandvleesprobleem, kan een bezoekje aan de tandarts en een strakkere mondverzorging je al snel van die zure smaak afhelpen.

Behandeling van een vieze mondsmaak

Het is geen verrassing dat de oplossing voor een bittere of zure smaak grotendeels afhangt van de onderliggende oorzaak. Allereerst is een goede mondverzorging belangrijk.

Regelmatig poetsen en flossen

Regelmatig je tanden poetsen en flossen is de basis van een goede en effectieve mondverzorging. Daarnaast is het verstandig om twee keer per jaar een afspraak te maken met je tandarts voor controle.

Mond spoelen met zuiveringszout

Mondwater van zuiveringszout kun je zelf samenstellen. Goede mondverzorging is belangrijk omdat het infecties, pijn, gaatjes en andere tandproblemen helpt voorkomen. Volg deze vijf stappen om je eigen mondwater op basis van zuiveringszout te maken:

• Vul een maatbeker met 1 kopje (250 ml) water uit de kraan.
• Meet 1/4 theelepel (1 ml) zuiveringszout af met een maatlepel.
• Doe de zuiveringszout die je net hebt gemeten in de beker met water uit de kraan.
• Roer het zuiveringszout door het water totdat het is opgelost.
• Giet het mondwater uit de maatbeker in een lege fles en sluit het deksel.
• Je mondwater is nu klaar voor gebruik. Dit mondwater kan 24 uur worden gebruikt.

Je kunt deze mondspoeling op basis van zuiveringszout meerdere keren per dag gebruiken, meestal na de maaltijd en voor het slapen gaan.

Tong schrapen

Een van de meest voorkomende bronnen van bacteriën is het deel van de tong dat richting de keel gaat. Dat is tevens het gedeelte dat vaak bijzonder gevoelig is voor bittere en zure smaken. Het is belangrijk om je tong goed schoon te houden. Het gebruik van tongschrapers is ongeveer 50% effectiever dan alleen borstelen.

Reflux verhelpen

GORZ is een verrassend veel voorkomende ziekte, waar grofweg tussen de tien en twintig procent van de bevolking last van heeft. Aanpassingen in de leefstijl kunnen de klachten doen verminderen.

Stoppen met roken

Roken leidt niet alleen tot een slechte ademhaling, maar kan ook de slokdarmkringspier verslappen. Stoppen met roken kan daarom meerdere voordelen hebben; het kan je adem verbeteren, maar ook de smaak in je mond, om nog maar te zwijgen van de andere meer voor de hand liggende voordelen.

Gewicht verliezen

Mensen met overgewicht of obesitas hebben meer kans op GORZ te ontwikkelen. Daarom kan het kwijtraken van overtollige kilo's een positieve invloed hebben refluxklachten. Meer bewegen kan daarbij ook helpen.

Hoofdeinde van het bed hoger leggen

Als je aan GORZ lijdt, is het verstandig om het hoofdeinde van je bed wat hoger te leggen. Dit vermindert de kans dat er maagzuur in de slokdarm stroomt.

Kleinere maaltijden eten

Wanneer je een grote maaltijd verorbert, produceert de maag extra zuur om dit verteren. Om voor de hand liggende redenen verhoogt een hoger volume maagzuur de impact van GORZ. Het vaker eten van kleinere maaltijden helpt daarom om de zuurgraad in de magen te reguleren en vermindert zo de kans op reflux.

Niet te laat warm eten

Het is raadzaam om niets te eten een aantal uur voordat je naar bed gaat. Als je eerder in de avond de warme maaltijd eet, krijg je voldoende tijd om het maagzuurvolume te verlagen voordat je naar bed gaat.

Vermijd zure voedingsmiddelen

Ten slotte is bekend dat sommige voedingsmiddelen de impact van GORZ verhogen Dit zijn zure voedingsmiddelen, zoals tomaten en citrusvruchten. Houd een 'voedseldagboek' bij om erachter te komen welke voedingsmiddelen bij jou klachten uitlokken en verwijder deze vervolgens uit je dieet.

Medicatie

Het is aangetoond dat een aantal verschillende medicijnen effectief zijn voor het bestrijden van de effecten van GORZ. Mogelijk is de meest effectieve oplossing de groep geneesmiddelen die bekend staat als protonpompremmers (PPI's). Deze medicijnen werken door de hoeveelheid zuur die door de maag wordt geproduceerd te verminderen. Als gevolg van het kleinere vloeistofvolume is er veel minder kans dat de maagsappen in de slokdarm of mond terechtkomen en de bijbehorende klachten veroorzaken. In het algemeen moeten deze op een lege maag worden ingenomen en worden ze door de huisarts voorgeschreven.

Tips om reflux tegen te gaan als oorzaak van een zure smaak

Hier zijn enkele tips om gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) te helpen voorkomen:

• Eet kleinere maaltijden: Vermijd te grote porties om de druk op je maag te verminderen.
• Eet langzaam: Neem de tijd om goed te kauwen en langzaam te eten.
• Vermijd vetrijke maaltijden: Deze kunnen de sluitspier tussen de maag en slokdarm verslappen.
• Vermijd zure en pittige voedingsmiddelen: Citrus, tomaten, en gekruide maaltijden kunnen symptomen verergeren.
• Drink minder cafeïne en alcohol: Deze kunnen de symptomen van GORZ verergeren.
• Stop met roken: Roken verzwakt de sluitspier tussen de maag en de slokdarm.
• Vermijd te veel eten voor het slapen gaan: Eet minstens 3 uur voor je naar bed gaat niets meer.
• Houd je hoofd hoger tijdens het slapen: Gebruik extra kussens of verhoog het hoofdeinde van je bed.
• Draag losse kleding: Strakke kleding kan druk uitoefenen op de buik.
• Vermijd koolzuurhoudende dranken: Deze kunnen je maag uitzetten en druk veroorzaken.
• Probeer een gezond gewicht te behouden: Overgewicht verhoogt de kans op reflux.
• Drink water tussen maaltijden: Drinken tijdens maaltijden kan het volume in je maag verhogen en de druk verhogen.
• Vermijd liggende positie na het eten: Blijf rechtop zitten na de maaltijd.
• Kauw suikervrije kauwgom: Dit kan helpen om speeksel te stimuleren en zuur te neutraliseren.
• Probeer stress te verminderen: Stress kan bijdragen aan GORZ-symptomen.
• Vermijd chocolade en pepermunt: Deze kunnen de sluitspier van de slokdarm verzwakken.
• Beperk het gebruik van NSAID's: Deze medicijnen kunnen je maag irriteren.
• Thee met verse gember / Bron: Istock.com/ChamilleWhite
  Drink kamillethee: Dit kan helpen om de maag te kalmeren.
• Eet meer vezels: Dit helpt de spijsvertering te verbeteren.
• Gebruik antacida indien nodig: Deze kunnen tijdelijk verlichting geven.
• Overleg met je arts over protonpompremmers: Deze medicijnen kunnen helpen om maagzuur te verminderen.
• Eet meer (verse) gember: Dit natuurlijke middel kan verlichting bieden bij spijsverteringsproblemen.
• Zorg voor een goede houding: Zitten en staan met een rechte rug helpt de druk van de maag te verlichten.
• Probeer probiotica: Dit kan helpen om de balans van de darmflora te herstellen.
• Laat voedselintoleranties testen: Sommige intoleranties kunnen bijdragen aan GORZ.

Casus: Zure smaak in de mond

Patiënt

Sophie, 45 jaar, reclasseringswerker.

Klachten

Sophie heeft sinds enkele weken een aanhoudende zure smaak in haar mond. Ze ervaart ook brandend maagzuur en oprispingen, vooral na zware maaltijden of als ze gaat liggen. Sophie heeft geen slikproblemen en geen pijn.

Onderzoek

• Anamnese: Sophie heeft geen bekende medische geschiedenis van maagproblemen of reflux. Ze gebruikt geen medicijnen en rookt niet. Sophie eet vaak vet- en suikerrijke maaltijden en drinkt veel koffie. Ze heeft geen recente infecties gehad.
• Fysiek onderzoek: Bij Sophie worden geen afwijkingen gevonden in de mondholte. Haar buik is licht gevoelig in de bovenbuik, maar zonder ernstige pijn of massa's.
• Laboratoriumonderzoek: Niet nodig voor Sophie op dit moment. Haar symptomen wijzen op gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ).
• Beeldvorming: Als de klachten bij Sophie aanhouden, kan een endoscopie of pH-meting van de slokdarm worden overwogen.

Diagnose

Zure smaak in de mond bij Sophie, waarschijnlijk door gastro-oesofageale refluxziekte (GERD).

Behandeling

• Leefstijlveranderingen: Sophie moet kleinere, lichtere maaltijden eten en vetrijke en zure voedingsmiddelen vermijden. Ze moet ook koffie en alcohol beperken, omdat deze dranken de klachten kunnen verergeren.
• Medicatie: Sophie kan overwegen protonpompremmers (zoals omeprazol) of H2-blokkers te gebruiken om maagzuur te verminderen.

Advies

• Slaapgewoonten: Sophie moet niet direct na het eten gaan liggen. Ze kan haar bed iets verhogen om nachtelijke reflux te verminderen.
• Gewichtsbeheersing: Sophie doet er verstandig aan om af te vallen teneinde de druk op de maag te verminderen en de symptomen te verlichten.

Prognose

Met de juiste aanpassingen in dieet en leefstijl kan Sophie’s situatie binnen enkele weken aanzienlijk verbeteren. Sophie moet regelmatig terugkomen bij haar arts ter controle. Als de klachten aanhouden, kan verder onderzoek nodig zijn om complicaties uit te sluiten.

Lees verder

• Bittere smaak in de mond: oorzaken vieze smaak in de mond
• Zoute smaak in de mond: oorzaken van een zoutige mondsmaak
• Zoete smaak in de mond: oorzaken van een zoete mondsmaak
• Slechte smaak in de mond: oorzaken vieze smaak in de mond