Splinterbloeding: Kleine, donkere lijntjes onder nagels

Nagels kunnen veel vertellen over de gezondheid van een patiënt. Sommige patiënten ervaren splinterbloedingen onder de nagels. Dit zijn kleine bloedstolsels die verticaal onder de vinger- of teennagels lopen. Deze kleine donkere vlekken op de nagels komen vaak tot stand door een nageltrauma, maar ook bij een ontsteking van het hartklepje en andere aandoeningen. De arts behandelt de onderliggende oorzaak van de bloeding onder de nagel. Een niet-ernstig nageltrauma vereist in principe geen medische behandeling; de bloeding verdwijnt vanzelf binnen enkele maanden. Wanneer de arts een onderliggende aandoening gevonden heeft, behandelt hij deze. Medicatie en/of chirurgie is mogelijk nodig. Vaak verdwijnt de splinterbloeding maar af en toe is deze permanent.

• Oorzaken van splinterbloedingen
• Antifosfolipidesyndroom
• Bijwerkingen van medicijnen
• Diabetes mellitus (suikerziekte)
• Endocarditis
• Nagelafwijkingen
• Systemische lupus erythematosus (lupus)
• Raynaudfenomeen
• Vasculitis (ontsteking van bloedvaten)
• Andere oorzaken
• Risicofactoren van kleine bloedstolsels onder nagel
• Symptomen: Donkere lijntjes onder vingernagels
• Contact met de arts bij een splinterbloeding
• Diagnose en onderzoeken
• Prognose van nagelafwijking

Oorzaken van splinterbloedingen

Een splinterbloeding komt tot stand wanneer kleine bloedvaten (capillairen = haarvaten) in het nagelbed scheuren of barsten. Bij splinterbloedingen lopen kleine bloedstolsels verticaal onder de nagels.

Antifosfolipidesyndroom

Het antifosfolipidesyndroom is een aandoening van het immuunsysteem waardoor het risico op bloedstolsels verhoogt. Bekende symptomen omvatten overmatige bloedstolling, een miskraam of een vroeggeboorte. Bij het antifosfolipidesyndroom gaan deze symptomen gepaard met de aanwezigheid van antifosfolipide-antilichamen (cardiolipine of lupus-anticoagulerende antilichamen) in het bloed. De behandeling is gericht op het voorkomen van stolling door het bloed te verdunnen met behulp van bloedverdunners en aspirine.

Bijwerkingen van medicijnen

Niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (zoals ibuprofen), warfarine (Coumadin), tetracycline (een soort antibioticum) of ganciclovir (Cytovene), splinterbloedingen zijn enkele medicijnen die af en toe een splinterbloeding veroorzaken.

Diabetes mellitus (suikerziekte)

Diabetes mellitus is een chronische aandoening waarbij een patiënt kampt met een te hoog suikergehalte (glucose) in het bloed (hyperglykemie). Diabetes mellitus 1 (insulineafhankelijk) en diabetes mellitus type 2 (niet-insuline afhankelijk) gaan gepaard met onder andere een verhoogde urineproductie, dorst, honger en vermoeidheid. De behandeling van diabetes is afhankelijk van het type maar bestaat vaak uit medicatie en veranderingen in de levensstijl.

Endocarditis

Endocarditis treedt op wanneer schimmels, bacteriën of andere ziektekiemen het lichaam binnendringen (via de mond of een andere opening) en zich verspreiden naar beschadigde delen van het hart. Circa één op de tien patiënten met deze infectie in de hartkamers en hartkleppen ervaart een splinterbloeding onder de nagel. Bij infectieuze endocarditis migreren (verplaatsen) stolsels zich van de aangetaste hartklep en vinden ze hun weg naar verschillende lichaamsdelen. Als dit in de vinger gebeurt, resulteert dit in schade aan de haarvaten, wat leidt tot een splinterbloeding. Endocarditis veroorzaakt verder mogelijk:

• een algemeen ziek gevoel
• gewrichtspijn
• kleine huidletsels
• koorts
• kortademigheid
• koude rillingen
• nachtelijk zweten
• oedeem in de benen (vochtophoping in en zwelling van de benen)
• oedeem in de buik (gezwollen buik)
• oedeem in de voeten (gezwollen voeten)
• spierpijn
• vermoeidheid
• zwakte

Nagelafwijkingen

Bij ongeveer één op de vijf patiënten met een splinterbloeding is sprake van een verwonding aan de nagel (nageltrauma). Een schimmelnagel en nagelpsoriasis (nagelafwijkingen veroorzaakt door de auto-immuunziekte psoriasis die ook de huid aantast) zijn andere nagelaandoeningen die mogelijk gepaard gaan met een splinterbloeding onder de nagel.

Systemische lupus erythematosus (lupus)

Systemische lupus erythematosus is een aandoening die zich kenmerkt door een chronische ontsteking van lichaamsweefsels veroorzaakt door auto-immuunziekten. Lupus tast de huid, het hart, de longen, de nieren, de gewrichten en het zenuwstelsel aan. Wanneer alleen de huid is getroffen, is sprake van discoïde lupus. Wanneer interne organen zijn betrokken, staat de aandoening bekend als systemische lupus erythematosus (SLE). Af en toe komen bij deze auto-immuunaandoening ook splinterbloedingen tot uiting.

Raynaudfenomeen

Het fenomeen van Raynaud kenmerkt zich door een lichtblauw-rode reeks van kleurveranderingen van de vingers en tenen, meestal na blootstelling aan koude. De aandoening ontstaat als gevolg van spasmen van bloedvaten. De symptomen van het fenomeen van Raynaud zijn afhankelijk van de ernst, frequentie en duur van de bloedvatkrampen. De behandeling bestaat uit de bescherming van de vingers en tenen, medicijnen en het vermijden van emotionele stress, roken, koude temperaturen en eventueel ook hulpmiddelen die de handen laten trillen.

Vasculitis (ontsteking van bloedvaten)

Vasculitis (angiitis, arteritis) duidt op een ontsteking van één of meer bloedvaten en bijbehorende veranderingen in de vaatwand. Vasculitis leidt mogelijk tot onvoldoende bloedtoevoer naar één of meer organen of weefsels. Verschillende orgaansystemen worden aangetast bij de verschillende soorten vasculitis, wat leidt tot een groot scala aan mogelijke symptomen. Mogelijk ontstaan algemene symptomen zoals koorts, een verlies van eetlust, gewichtsverlies en vermoeidheid. Ook specifieke tekenen komen mogelijk tot stand, zoals een misschien een huiduitslag wanneer de huid is getroffen. Als de zenuwen niet genoeg bloed krijgen, kampt een patiënt met gevoelloosheid en zwakte. Vasculitis in de hersenen leidt tot een beroerte. Een hartaanval komt verder tot stand wanneer het hart wordt getroffen. Een ontsteking in de bloedvaten die bloed naar de nier sturen, leidt tot nierfalen. De arts zet meestal medicijnen in om de ontsteking te behandelen (corticosteroïden).

Andere oorzaken

Splinterbloedingen komen ook mogelijk tot stand bijvolgende ziekten:

• bloedkanker
• een cholesterolophoping in de bloedvaten van de vingernagels
• hemodialyse
• reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen)
• sclerodermie (auto-immuunziekte die een verharding en verstrakking van de huid en bindweefsels veroorzaakt)
• trichinose

Risicofactoren van kleine bloedstolsels onder nagel

Splinterbloedingen komen vaker voor bij mannen en patiënten met een donkere huidskleur.

Symptomen: Donkere lijntjes onder vingernagels

Hoewel splinterbloedingen meestal verschijnen onder de vingernagels, bevinden ze zich soms ook onder de teennagels. Meestal zijn de nagels eerst pruimkleurig, maar binnen een paar dagen verdonkeren ze totdat patiënten een bruine of zwarte nagelkleur krijgen. De roodbruine lijntjes die verschijnen bij splinterbloedingen, zijn één tot drie millimeter lang en verschijnen onder de nagelplaten van een patiënt. Het bloed hecht zich aan de nagelplaat en beweegt distaal bij het groeien van de nagel. De bloedingen lopen met andere woorden in de richting van nagelgroei.

Contact met de arts bij een splinterbloeding

Als een patiënt merkt dat splinterbloedingen onder de nagels opduiken nadat hij een nagelletsel heeft opgelopen, is de splinterbloeding een natuurlijk gevolg van het trauma en behoeft dit geen medische aandacht tenzij sprake is van een ernstig trauma en/of erg veel pijn. Als een patiënt echter nog geen recente verwondingen aan de nagel heeft opgelopen en de donkere nagellijntjes zijn aanwezig, dan is het verstandig om een arts te raadplegen. Hij kan dan controleren of er geen andere problemen in het lichaam aanwezig zijn.

Diagnose en onderzoeken

De arts bevraagt de patiënt over zijn symptomen en medische geschiedenis. Hij inspecteert vervolgens de nagel en voert zo nodig een lichamelijk onderzoek uit. Niet altijd is hij dan in staat om de oorzaak te achterhalen, dus dan zijn verdere onderzoeken nodig zoals een bloedonderzoek, een röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto), een echocardiografie (onderzoek van het hart door middel van geluidsgolven) en/of een elektrocardiografie (hartfilmpje: meting van elektrische activiteit van het hart).

Prognose van nagelafwijking

Splinterbloedingen zijn tijdelijk of langdurig van aard. Als het bloed zich aan de nagelplaat hecht en niet aan het nagelbed, groeit de bloeding er uit naarmate de nagel groeit. Dit gebeurt bijvoorbeeld na een nagelletsel. Wanneer de arts in staat is om de onderliggende oorzaak van een splinterbloeding succesvol te behandelen, verdwijnt de splinterbloeding ook binnen drie à vier maanden. Soms blijft de splinterbloeding echter aanwezig wanneer het bloed zich hecht aan het nagelbed.

Lees verder

• Nagelafwijkingen: Veel voorkomende veranderingen aan nagels
• Nagelgezondheid: Tips voor gezonde en goed uitziende nagels
• Nagelletsels: Oorzaken en behandeling van nagelverwondingen
• Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur
• Nagels: Zwarte lijnen of strepen op vinger- of teennagels