Arachnoïditis: Ontsteking in hersenen met chronische rugpijn

Arachnoïditis: Ontsteking in hersenen met chronische rugpijn Het middelste hersenvlies is in medische termen gekend als het arachnoïdea of spinnenwebvlies. Het arachnoïdea omringt en beschermt de zenuwen van het ruggenmerg. Bij een arachnoïditis of arachnitis ontsteekt het arachnoïdea. Vooral een infectie maar ook een trauma en nog andere oorzaken leiden tot deze ontsteking. De patiënt kent door arachnoïditis chronische (rug)pijn en neurologische problemen. De ontsteking behandelen is moeilijk en ondanks vele ondersteunende en pijnverlichtende behandelingsmethoden, verbeteren de meeste symptomen bij patiënten niet.

Epidemiologie arachnoïditis

Arachnoïditis, de medische term van ontsteking van het spinnenwebvlies, treft het vaakst kinderen en jongvolwassenen tot de leeftijd van 40 jaar. Mannen zijn dubbel zo vaak getroffen als vrouwen. Alcoholisme, chronische vermoeidheid, vaak respiratoire virale infecties, herhaalde letsels en een zware lichamelijke inspanning bij ongunstige weersomstandigheden verhogen het risico op arachnoïditis. Exacte cijfers en nog extra informatie met betrekking tot de geografische en raciale voorliefde zijn niet gevonden in de geraadpleegde bronnen.

Ruggenprik / Bron: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Ruggenprik / Bron: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Oorzaken ontsteking van het arachnoïdea

Arachnoïditis kent veel mogelijke oorzaken:
  • brucellose
  • cytomegalovirus
  • chronische compressie van ruggenmergzenuwen of complicaties van ruggenmergchirurgie of andere invasieve ruggenmergprocedures. Hiertoe hoort ook spinale anesthesie, verdoving via een lumbale punctie (ruggenprik: onderzoek van hersenvocht), bij een medische behandeling of ingreep.
  • een direct trauma (letsel) aan de wervelkolom
  • een infectie door bacteriën of virussen (botulisme (ernstige infectieziekte door toxine van bacterie),
  • een irritatie van chemicaliën (bij het toedienen van een contrastmiddel van myelografie = het röntgenologisch zichtbaar maken van het ruggenmerg)
  • influenza
  • mazelen (virale infectieziekte die gepaard gaat met symptomen aan de ogen (oogbindvliesontsteking) en een huiduitslag)
  • meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn, koorts en een stijve nek)
  • neurosyfilis (complicatie van syfilis die zich verspreid heeft naar het centraal zenuwstelsel)
  • tuberculose
  • varicella (waterpokken: meestal milde virale infectie met algemene symptomen en huiduitslag)

Symptomen: Chronische rugpijn en neurologische problemen

De ernst en uitgebreid van de symptomen zijn individueel bepaald. De symptomen variëren eveneens per patiënt, maar verergeren naarmate de ziekte vordert. Door de ontsteking ontstaan littekenweefsel, verklevingen en cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam) waardoor de ruggenmergzenuwen aan elkaar vastplakken. Als de ontsteking interfereert met de functie van één of meer van deze zenuwen, ontwikkelt de patiënt een aantal symptomen. Enkele symptomen omvatten gevoelloosheid, tintelingen en een karakteristieke stekende en brandende pijn in de onderrug (lage rugpijn) of benen. Chronische rugpijn is de meest voorkomende klacht. Sommige patiënten met arachnoïditis hebben slopende spierkrampen, spiertrekkingen of spasmen (krampen). Voor sommige patiënten wegen de kledingstukken die ze dragen zelfs te zwaar. In ernstige gevallen leidt arachnoïditis tot verlamming van de onderste ledematen. Barstende hoofdpijn pijn bij het bewegen van de ogen, een verhoogde druk in de ogen, fotofobie (lichtschuwheid), misselijkheid en braken zijn eveneens mogelijk. Daarnaast treden gehoorproblemen op zoals tinnitus aurium (oorsuizen), gehoorverlies en hierdoor ook duizeligheid. De patiënt verdraagt bovendien slecht scherpe geluiden. Tot slot zijn de blaas, de darmen en de seksuele functie mogelijk aangetast.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts voert een uitgebreid lichamelijk en neurologisch onderzoek uit bij de patiënt. Ook bevraagt hij de patiënt over zijn medische geschiedenis zodat hij eventueel hij dit eventueel kan koppelen met de huidige symptomen.

Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Resultaten van een EMG: elektromyogram / Bron: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Diagnostisch onderzoek
De diagnose gebeurt aan de hand van een CAT-scan (gecomputeriseerde axiale tomografie) of MRI-scan. Het stellen van de diagnose is wel moeilijk te stellen. Daarnaast voert de arts een elektromyografie (EMG) (registratie van de elektrische spieractiviteit) uit om de ernst van de ernst van de schade te beoordelen. Andere onderzoeken omvatten een CT-scan, een echografie, een EEG, een lumbaalpunctie, een uitgebreid oogheelkundig onderzoek en een KNO-onderzoek. Verder radiografisch onderzoek is meestal niet nuttig.

Differentiële diagnose

Vaak verwart de arts arachnoïditis met volgende aandoeningen of syndromen:
  • het rugoperatiesyndroom
  • multiple sclerose (chronische neurologische auto-immuunaandoening)
  • fibromyalgie (chronische aandoening met pijn en vermoeidheid)
  • reflex sympathische dystrofie
  • het chronisch pijnsyndroom (lichamelijke en mentale symptomen)
  • het Caudasyndroom
  • syringomyelie (multipele-holtevorming in de grijze stof van het ruggenmerg)
  • sommige ruggenmergtumoren (spinale tumoren)

Behandeling van ontsteking spinnenwebvlies in hersenen

De behandeling van arachnoïditis is complex en is vooral ondersteunend en symptomatisch gericht. De arts schrijft pijnstillers voor. Daarnaast zijn fysiotherapie, lichaamsbeweging en psychotherapie vaak aanbevolen. Een chirurgische ingreep is controversieel omdat de resultaten over het algemeen slecht zijn en alleen op korte termijn verlichting bieden.

Prognose aandoening is vrij onvoorspelbaar

Arachnoïditis is slecht te behandelen waardoor chronische pijn en neurologische problemen veelal niet significant verbeteren. Ook chirurgie brengt slechts een tijdelijke verlichting. De vooruitzichten voor een patiënt met arachnoïditis zijn onvoorspelbaar evenals de ernst van de symptomen. Veelal is een patiënt echter niet in staat om te gaan werken en is de kwaliteit van leven verlaagd.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Vroege signalen van een subarachnoïdale bloeding (SAB)Vroege signalen van een subarachnoïdale bloeding (SAB)Bij een subarachnoïdale bloeding is tussen de hersenen en de schedel een bloedvaatje gebarsten, doorgaans als gevolg van…
Pijn in onderrug, rugklachten: wat kunnen de oorzaken zijn?Pijn in onderrug, rugklachten: wat kunnen de oorzaken zijn?Pijn in de rug, onderrug kunnen verschillende oorzaken hebben. Je kunt last hebben van acute pijnsteken of een zeurende…
Rugpijn, reuma en wilgenbastWilgenbast (Salix alba) wordt over de hele wereld al sinds mensenheugenis gebruikt bij pijn, ontsteking en koorts. Het b…
Subduraal hematoom: symptomen en behandelingSubduraal hematoom: symptomen en behandelingDe hersenen hebben verschillende vliezen. Als door een letsel een bloedvat tussen deze vliezen scheurt, kan er een bloed…

Kwijlen: Speeksel uit mond door infecties of aandoeningenKwijlen: Speeksel uit mond door infecties of aandoeningenBij kwijlen stroomt onbedoeld het speeksel buiten de mond. Kwijlen gebeurt standaard bij heel wat jonge kinderen bij de…
Adrenoleukodystrofie: Neurodegeneratieve aandoeningAdrenoleukodystrofie: Neurodegeneratieve aandoeningAdrenoleukodystrofie is een vorm van leukodystrofie, een hersenaandoening waardoor de witte stof in de grote hersenen ac…
Bronnen en referenties
  • Arachnoiditis ossificans and syringomyelia: A unique presentation, . Surg Neurol Int 2015 25 november, 6 (Suppl 24): S608-10. doi: 10,4103 / 2152-7806,170437. Ecollection 2015, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26693389, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Arachnoïditis Symptomen, Oorzaken, Behandeling, http://www.medwob.com/nl/632.html, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Arachnoiditis Symptoms, http://www.arachnoiditis.co.uk/index.php/arachnoiditis-symptoms, geraadpleegd op 28 september 2016
  • Arachnoiditis, http://lodesed.jimdo.com/2015/12/28/arachnoiditis/, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Arachnoiditis, http://rarediseases.org/rare-diseases/arachnoiditis/, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Arachnoiditis, http://www.spineuniverse.com/conditions/spinal-disorders/arachnoiditis, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 28 april 2016
  • NINDS Arachnoiditis Information Page, http://www.ninds.nih.gov/disorders/arachnoiditis/arachnoiditis.htm, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Over, http://www.arachnoiditis.co.uk/index.php/about-a, geraagdpleegd op 28 april 2016
  • Afbeelding bron 1: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: D. Gordon E. Robertson, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 06-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.