Infectieuze colitis: Ontsteking dikke darm met diarree

Infectieuze colitis is een aandoening waarbij de dikke darm (colon) ontstoken raakt door een infectie. Deze ontsteking kan leiden tot plotselinge, ernstige buikpijn en diarree, de meest kenmerkende symptomen van infectieuze colitis. Tijdige diagnose en behandeling door een arts zijn cruciaal om levensbedreigende complicaties te voorkomen. De arts zal doorgaans een ontlastings- en bloedonderzoek uitvoeren om de oorzaak van de infectie vast te stellen. Geneesmiddelen, gecombineerd met voldoende vochtinname, helpen meestal om de klachten te verlichten, wat leidt tot een goede prognose bij de meeste patiënten. Een goede hygiëne kan het risico op deze vervelende darmaandoening aanzienlijk verminderen.

• Oorzaken van infectieuze colitis
• Bacteriën
• Virussen
• Schimmels
• Parasieten
• Besmetting
• Risicofactoren voor infectieuze colitis
• Symptomen: Buikpijn en diarree
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van infectieuze colitis
• Preventie van infectieuze colitis
• Prognose en complicaties

Oorzaken van infectieuze colitis

Bacteriën

Infectieuze colitis kan worden veroorzaakt door verschillende bacteriën. Plotselinge, ernstige diarree kan ontstaan door het consumeren van besmet voedsel met bacteriën zoals Escherichia coli, Salmonella, Shigella, Yersinia of Campylobacter (buikkrampen, koorts en diarree). Een infectie met Clostridium difficile (ook bekend als C. diff) kan ook leiden tot infectieuze colitis. Deze bacterie is normaal gesproken aanwezig in de dikke darm, maar bij een verstoring van de normale darmflora, bijvoorbeeld door overmatig gebruik van antibiotica, kan C. difficile overgroeien en toxinen produceren die ontsteking in de dikke darm veroorzaken.

Virussen

Virale infecties kunnen ook infectieuze colitis veroorzaken, hoewel virale colitis relatief zeldzaam is. Dit type colitis komt vaker voor bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, zoals bij degenen die chemotherapie ondergaan of lijden aan aids. Het rotavirus (verantwoordelijk voor diarree en braken bij baby's en jonge kinderen), Norwalkvirus en cytomegalovirus zijn bekende virale veroorzakers van infectieuze colitis.

Schimmels

Schimmelinfecties, zoals die veroorzaakt door Candida albicans, kunnen ook leiden tot colitis, vooral bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem.

Parasieten

Infectieuze colitis kan ook worden veroorzaakt door parasieten, vaak als gevolg van voedselvergiftiging door besmet voedsel. De meest voorkomende parasiet is Entamoeba histolytica, die kan worden overgedragen via besmet water. Andere parasieten die infectieuze colitis kunnen veroorzaken zijn Giardia lamblia en Cryptosporidium, die waterige diarree en braken kunnen veroorzaken.

Besmetting

De meeste gevallen van infectieuze colitis zijn besmettelijk, hoewel sommige vormen niet besmettelijk zijn.

Risicofactoren voor infectieuze colitis

Het risico op infectieuze colitis is verhoogd voor mensen die wonen of werken in zorginstellingen of kinderdagverblijven. Slechte handhygiëne is ook een risicofactor. Mensen die reizen naar gebieden met slechte sanitaire voorzieningen lopen een verhoogd risico. Andere risicofactoren zijn het drinken van vervuild water, het eten van besmet voedsel, recent antibioticagebruik en een verzwakt immuunsysteem.

Symptomen: Buikpijn en diarree

Infectieuze colitis leidt tot ontsteking en irritatie van de dikke darm, wat resulteert in een variëteit aan symptomen die afhankelijk zijn van de oorzaak van de infectie. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• bloederige of waterige diarree (meestal drie of meer keer per dag)
• buikpijn
• opgeblazen gevoel in de buik door gasophoping
• [ARTIKEL=189829]gewichtsverlies
• hoofdpijn
• lichte koorts en koude rillingen
• misselijkheid of braken
• pijn in de onderbuik en krampen (continue pijn)
• spierpijn
• pijn tijdens de stoelgang
• tenesmen (aanhoudende, pijnlijke, valse drang om te ontlasten)
• uitdroging (dehydratie)

Diagnose en onderzoeken

Sommige symptomen van infectieuze colitis kunnen lijken op die van de griep, waardoor patiënten soms geen medische hulp zoeken. Bij aanhoudende buikpijn en een opgeblazen gevoel is het echter belangrijk om onmiddellijk een arts te raadplegen. De arts zal de klachten noteren en een grondig onderzoek uitvoeren. Een typerend symptoom van infectieuze colitis is een geschiedenis van bloederige diarree met een dringende behoefte om te ontlasten, vaak enkele uren na een maaltijd. Meestal zijn aanvullende onderzoeken nodig, zoals een ontlastingsonderzoek en een bloedonderzoek, om de oorzaak van de ontsteking vast te stellen en een passende behandeling te bepalen.

Behandeling van infectieuze colitis

De behandeling van infectieuze colitis hangt af van de oorzaak van de infectie. De arts kan antibiotica (voor bacteriële infecties), antimycotica (voor schimmelinfecties) of antivirale middelen (voor virale infecties) voorschrijven. Pijnstillers en koortsverlagende middelen kunnen worden gegeven bij ernstige symptomen. Het is cruciaal om voldoende vocht en zout in te nemen om uitdroging te voorkomen. Misselijkheid en braken zijn minder frequent maar kunnen optreden, vooral bij patiënten met een gevoelige spijsvertering. Bij ernstige waterige diarree en braken is ziekenhuisopname mogelijk nodig om intraveneus vocht toe te dienen. Bij ernstige of langdurige bloedingen kunnen ijzersupplementen worden voorgeschreven voor de behandeling van ferriprieve anemie (bloedarmoede door ijzertekort). Het is belangrijk om geen medicijnen te nemen om de diarree te stoppen, omdat dit de symptomen kan verergeren en het risico op vertraagde darmbewegingen of een toxisch megacolon kan verhogen. Bij ernstige rectale bloedingen kan een bloedtransfusie nodig zijn.

Preventie van infectieuze colitis

Er zijn verschillende maatregelen die kunnen helpen om infectieuze colitis te voorkomen:

Handhygiëne: Het is belangrijk om goede handhygiëne toe te passen voor en na het eten, na toiletbezoeken, na het verschonen van luiers en na contact met dieren. Het gebruik van warm water en zeep wordt aangeraden.
Voedselveiligheid: Groenten en fruit, evenals snijplanken, messen, borden en ander eetgerei, moeten grondig worden gewassen. Theedoeken, sponsjes en andere schoonmaakmiddelen moeten wekelijks in heet water worden gewassen. Eten moet goed worden gekookt of gebakken, waarbij eieren stevig gekookt moeten zijn. Het gebruik van een vleesthermometer kan helpen om te verzekeren dat vlees goed is doorgebakken.
Waterveiligheid: Zorg voor schoon drinkwater en drink voldoende om uitdroging te voorkomen.

Prognose en complicaties

Infectieuze colitis heeft vaak een goede prognose, vooral bij tijdige behandeling. Bij symptomen zoals plotseling gewichtsverlies, plasproblemen, zwakte, duizeligheid, vermoeidheid, een lage bloeddruk (hypotensie), verwardheid of onregelmatige ademhaling is medische hulp nodig. Ook bij symptomen die langer dan dertig dagen aanhouden of ernstige symptomen, is het belangrijk om medisch advies in te winnen. Indien onbehandeld, kan infectieuze colitis leiden tot ernstige complicaties zoals een snelle hartslag (tachycardie), ernstige rectale bloedingen, aambeien en bloedarmoede (anemie).

Lees verder

• Colitis ulcerosa: Chronische darmziekte met diarree
• Colitis: Soorten en symptomen van ontsteking van dikke darm