Latexallergie: Allergie voor producten met latex

Latex is een materiaal dat te vinden is in rubberen handschoenen, condooms, sommige medische apparaten en andere producten. Minder dan één procent van de bevolking is allergisch voor latex. De meest voorkomende allergische reactie op latex is irriterende contactdermatitis, maar ook allergische contactdermatitis en latexovergevoeligheid komen mogelijk tot stand. De patiënt ervaart diverse mogelijke tekenen, zoals jeuk, netelroos, en een oogbindvliesontsteking. Het is belangrijk om latex te verwijderen of vermijden, maar bij een ernstige reactie is een spoedbehandeling nodig.

• Producten met latex
• Oorzaken van allergie voor latex
• Risicogroepen van latexallergie
• Blootstellingswijze aan latex
• Soorten allergische latexreacties
• Allergische contactdermatitis
• Irriterende contactdermatitis
• Latexovergevoeligheid (onmiddellijke allergische reactie)
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Eten om te vermijden
• Prognose

Producten met latex

Veel voorwerpen bevatten latex.

• afstandsbedieningen voor tv's of opnameapparaten met rubberen grepen of toetsen
• autobanden
• badkuipspeelgoed
• badmatten en vloerkleden met rubberrug
• badmutsen en elastiek in badpakken
• ballonnen
• beademingsslang
• bijtspeelgoed
• camera, telescoop of verrekijker oog stukken
• condooms en diafragma's
• elastiekjes, muis- en toetsenbordkabels, stempels
• elastische taillebanden in broeken en ondergoed
• fopspenen
• geldautomaatknoppen van rubber
• gereedschap met rubber
• helmen
• horlogebanden
• katheters
• kleefstoffen zoals lijm, pasta, tekenbenodigdheden, lijmpennen
• latex handschoenen
• luiers met rubber
• maandverbanden (met rubber)
• medische producten zoals bloeddrukmanchetten, manchetten die gebruikt worden voor een hartfilmpje, sommige zelfklevende verbanden, tandheelkundige apparaten en tourniquets
• muis en polspads met rubber
• onderkleding, sokken en andere kleding met elastische banden met rubber
• operatie handschoenen
• oudere barbiepoppen en andere poppen die van rubber zijn gemaakt
• pennen met comfortgrip of een rubberen coating
• pleisters
• rubbercement (gebruikt in scholen en kantoren)
• rubberen banden
• rubberen handschoenen
• rubberkabels of waterslangen
• schoenen
• speelgoed
• stoppers van gootsteen en spoelbakmatten
• tandenborstels met rubberen handgrepen
• toetsenborden en rekenmachines met rubberen toetsen of schakelaars
• volwassen onderkleding met rubber
• waterdichte bedkussens met rubber

Oorzaken van allergie voor latex

De oorzaak van een latexallergie is onbekend (oktober 2020), maar het steeds opnieuw in contact komen met latex en rubberproducten draagt bij aan de aandoening.

Risicogroepen van latexallergie

Volgende groepen van patiënten lijdt sneller aan een allergie voor latexproducten:

• gebruikers van een condoom
• medewerkers die latexproducten distribueren of leveren
• patiënten die meermaals een operatie gehad hebben, vooral in de kindertijd
• patiënten die regelmatige of permanente urinekatheters nodig hebben met een rubberen tip
• patiënten die spinale chirurgie hebben ondergaan
• patiënten die werken in autobandenfabrieken
• patiënten met eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid)
• patiënten met een defect in de beenmergcellen
• patiënten met een vervormde blaas of een vervormd urinekanaal
• personen getroffen door astma (chronische ontsteking van de luchtwegen in de longen)
• werknemers in de gezondheidszorg
• werknemers in de rubberindustrie

Ook lopen patiënten met allergieën een verhoogd risico en dan vooral patiënten met voedselallergieën voor plantaardig voedsel, zoals mango, kiwi, avocado, ananas, banaan, kastanjes, aardbei en passievrucht.

Blootstellingswijze aan latex

Een patiënt wordt mogelijk op diverse manieren blootgesteld aan latex namelijk door:

• de huid (latex handschoenen)
• de slijmvliezen (de ogen, de mond, de vagina en het rectum)
• het inademen (poeder van rubberen handschoenen)
• het bloed (medische apparaten met rubber)

Soorten allergische latexreacties

Allergische contactdermatitis

Bij allergische contactdermatitis (huiduitslag met roodheid en jeuk) ontstaat een vertraagde reactie op additieven die te vinden zijn in de latexverwerking. De symptomen zijn vergelijkbaar met deze van irriterende contactdermatitis, maar wel ernstiger. Blaarvorming en een pusafvoer treden hierbij ook op. De reactie verspreidt zich over meerdere lichaamsdelen en bovendien houden de symptomen langer aan. De klachten starten soms pas vier dagen na het in contact komen met latex.

Irriterende contactdermatitis

Irriterende contactdermatitis (huidontsteking door blootstelling aan stoffen) ontstaat meestal als gevolg van herhaalde blootstelling aan chemicaliën in latex handschoenen. De patiënt krijgt te maken met een droge, jeukende, irriterende, brandende en schilferende huid en andere huidproblemen. Dit is de vaakst voorkomende vorm van latexallergie.

Latexovergevoeligheid (onmiddellijke allergische reactie)

Latexovergevoeligheid is een ernstige en zeldzame vorm van een allergie waarbij de patiënt direct te maken krijgt met potentieel levensbedreigende symptomen zoals:

• ademhalingsproblemen
• anafylaxie (een ernstige allergische reactie die mogelijk levensbedreigend is)
• conjunctivitis (een oogbindvliesontsteking)
• een lage bloeddruk (hypotensie)
• een snelle hartslag (tachycardie)
• ernstige jeuk
• krampen
• maag- en darmproblemen
• netelroos
• pijn op de borst
• prikkelbaarheid
• rhinitis (ontsteking en irritatie van de binnenkant van de neus)
• tremoren (bevingen)

Diagnose en onderzoeken

De arts bevraagt de patiënt of hij blootgesteld is geweest aan latex of een natuurlijk rubber product. Daarnaast zijn tekenen van een allergische reactie aanwezig, zoals een huiduitslag, netelroos, tranende ogen of geïrriteerde ogen, een piepende ademhaling, jeuk of moeite met ademhalen. Een huidpriktest of een bloedonderzoek onthult een latexallergie. Voert de arts een huidpriktest uit, dan moet de arts dit goed opvolgen omdat de patiënt sporadisch te maken krijgt met een ernstige reactie.

Behandeling

Antihistaminica (medicijnen voor de behandeling van een allergische reactie, verminderen de jeuk) of corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken) zijn inzetbaar voor het verlichten van de symptomen. Bij een ernstige allergische reactie is epinefrine (adrenaline), intraveneuze (via een ader) vochttoediening en andere medische spoedeisende hulp nodig. Indien de patiënt op de hoogte is van de latexallergie, draagt hij best een armband en/of heeft hij steeds een ander medisch pasje op zak in geval van nood. Verder heeft hij eventueel ook steeds epinefrine op zak indien de arts dit aanbeveelt. De patiënt houdt verder rekening met de latexallergie in de huisomgeving; eventueel opteert hij voor alternatieve middelen. Voorts moet de patiënt steeds een arts of tandarts verwittigen over de latexallergie en dit het liefst minstens 24 uur voordat de afspraak doorgaat. Patiënten die in het ziekenhuis opgenomen moeten worden, krijgen een aparte kamer zonder producten die de een reactie zouden kunnen geven.

Eten om te vermijden

Bepaalde voedingsmiddelen veroorzaken voor sommige patiënten een latexachtige allergische reactie en daarom vermijdt de patiënt deze best:

• aardappel
• ananas
• avocado
• banaan
• druif
• hazelnoot
• kastanje
• kers
• kiwi
• meloen
• nectarine
• papaja
• perzik
• pruim
• rogge
• selderij
• tarwe
• tomaat
• vijg

Prognose

De prognose van latexallergie is afhankelijk van de ernst van de tekenen, maar de meeste patiënten herstellen snel dankzij een geschikte behandeling. Sommige patiënten kampen wel levenslang met de allergie voor latexproducten. Verder ontstaat soms een heel ernstige reactie (anafylactische shock) waarvoor een spoedbehandeling nodig is, omdat de aandoening mogelijk leidt tot ademhalingsfalen. De vooruitzichten zijn dan afhankelijk van de snelheid waarop de behandeling plaatsvindt.

Lees verder

• Allergieën en allergische reactie: Contact met allergenen
• Anafylaxie: Ernstige allergische reactie
• Contactdermatitis (allergisch eczeem): Huidaandoening