Zelf obstipatie verhelpen: huismiddelen en goede gewoonten

Bij obstipatie is de ontlasting hard en droog en daardoor gaat het poepen zeer moeizaam. Soms heb je zelfs pijn tijdens stoelgang. Waarschijnlijk is de meest voorkomende oorzaak van obstipatie een gebrek aan vezels en water. Maar ook het negeren van de drang om te poepen is een oorzaak. Obstipatie kan ook optreden als bijwerking van medicijnen of ijzersupplementen, gebrek aan lichaamsbeweging of overmatig gebruik van laxeermiddelen. Om verstopping te verhelpen en het weer in beweging te krijgen, zijn er veel verschillende huismiddeltjes en natuurlijke remedies.

• Wat is obstipatie of verstopping?
• Criteria
• Tijdelijke verstopping
• Chronische obstipatie
• Wie heeft er last van?
• Oorzaken van verstopping
• Oorzaken tijdelijke verstopping
• Oorzaken chronische verstopping
• Zelf obstipatie verhelpen door goede gewoonten
• Vezelrijke voeding
• Rustig eten
• Voldoende drinken
• Beweging
• Goede stoelganggewoonten
• Voldoende ontspannen
• Zuivel vermijden
• Huismiddelen tegen verstopping
• Water drinken
• Koffie drinken
• Pruimen
• Vezels
• Buikmassage
• Senna (kruidenlaxeermiddel)
• Probiotica
• Prebiotische voedingsmiddelen
• Magnesiumcitraat

Wat is obstipatie of verstopping?

Iedereen heeft wel eens last van obstipatie. Maar meestal is dit een tijdelijk probleem. In enkele gevallen is verstopping echter een pathologisch probleem. Bij obstipatie of verstopping lukt het niet goed om te poepen. De ontlasting komt dan minder dan drie keer per week.

Criteria

Er is sprake van obstipatie als er sprake is van de volgende drie criteria:

• als je minder dan drie keer per week stoelgang hebt,
• hard moet persen tijdens het poepen
• de ontlasting is hard en klonterig vanwege het langere verblijf in de darm

In de praktijk hanteren mensen niet deze criteria als ze spreken over 'stopping'; vaak beschouwen mensen zichzelf ook als 'verstopt' terwijl ze niet voldoen aan de bovenstaande criteria. Bijvoorbeeld als je drie keer per week een stoelgang hebt, maar de ontlasting is erg hard en keutelig en kan alleen worden uitgepoept door hard te drukken en te persen.

Tijdelijke verstopping

Een tijdelijke verstopping is niet ongewoon: de meeste mensen hebben af ​​en toe een trage darm, bijvoorbeeld omdat ze te weinig bewegen, te weinig (water) drinken en weinig vezels eten. Een verandering van levensstijl brengt meestal de darm snel weer in beweging, waardoor het poepen ook weer vlotter verloopt.

Chronische obstipatie

Chronische obstipatie is echter meestal moeilijker te verhelpen en kan gepaard gaan met veel leed. Er is sprake van chronische verstopping wanneer er gedurende ten minste drie maanden een subjectief onbevredigende stoelgang bestaat en dit in meer dan 25 procent van de gevallen gepaard gaat met twee van de volgende belangrijke symptomen:

• krachtig drukken of persen
• klonterige of harde stoelgang
• subjectief gevoel van onvolledige stoelgang
• subjectief gevoel van obstructie in het rectum
• met de vingers de ontlasting uit de darm verwijderen
• minder dan drie stoelgangen per week

Wie heeft er last van?

Meer dan een derde van alle mensen heeft met enige regelmaat last van obstipatie. In de meeste gevallen ligt er geen aandoening aan ten grondslag. Vrouwen en ouderen worden er vaker door getroffen dan mannen en kinderen.

Oorzaken van verstopping

Er zijn veel mogelijke oorzaken van obstipatie.

Oorzaken tijdelijke verstopping

Voor een tijdelijke verstopping kunnen verschillende triggers verantwoordelijk zijn:

• verkeerde voeding: zelfs als je een paar dagen te weinig drinkt en ook te weinig vezels absorbeert, kan dit al leiden tot verstopping
• gebrek aan lichaamsbeweging
• ziekte met koorts
• met een onregelmatige levensstijl en afwisselend dag-nachtritme, zoals bij ploegendienst of na lange vluchten met jetlag
• te lang slapen
• tijdens de eerste dagen van vakantie lijden veel mensen aan obstipatie

Oorzaken chronische verstopping

Chronische obstipatie kan veroorzaakt worden door:

• darmaandoeningen zoals diverticulitis (ontstoken darmuitsteeksels), darmpoliepen, aambeien, anale kloven, anusabces, ziekte van Crohn (inflammatoire darmziekte), endeldarmverzakking en darmkanker.
• prikkelbare darm syndroom: hierbij lijd je afwisselend aan obstipatie en diarree
• medicijnen zoals sterke pijnstillers, antidepressiva, anticholinergica (bijvoorbeeld bij incontinentie, overactieve blaas, astma of ziekte van Parkinson), bloeddrukverlagende middelen, aluminium- of calciumzout met maagzuurremmers tegen brandend maagzuur, codeïne (hoestmedicijnen) en ijzersupplementen (inclusief met ijzer verrijkte voedingsmiddelen zoals sappen).
• elektrolytenstoornissen (zoutbalansstoornissen): een tekort aan calcium (hypokaliëmie), bijvoorbeeld wanneer te vaak laxeermiddelen worden gebruikt
• zenuwaandoeningen in de darmwand: bijvoorbeeld bij diabetes mellitus, bij Parkinson of multiple sclerose (MS)
• hormonale aandoeningen, zoals hypothyreoïdie (traag werkende schildklier) of hyperthyreoïdie (te snel werkende schildklier)
• door de zwangerschap

Zelf obstipatie verhelpen door goede gewoonten

Door de volgende maatregelen te treffen kun je obstipatie zelf verhelpen:

Vezelrijke voeding

Eet vezelrijke voeding met veel fruit, groenten en volle granen. In sommige gevallen is dat voldoende om de verstopping te corrigeren. Vergeet daarbij niet voldoende te drinken. Vezels absorberen veel vocht.

Rustig eten

Je moet elke hap goed kauwen, want de spijsvertering begint in de mond. Deskundigen raden aan om 20 tot 30 keer te kauwen op een hap eten. Spoel je eten niet weg met drinken.

Voldoende drinken

Drink voldoende: deskundigen adviseren een dagelijkse inname van twee liter (bijvoorbeeld water, koffie en thee). Extra vochtinname heeft geen effect op de verstopping.

Beweging

Zorg voor voldoende lichaamsbeweging en vermijd een sedentaire levensstijl. Boven alles lijkt obstipatie op oudere leeftijd geassocieerd te zijn met te weinig lichaamsbeweging. Dus vooral voor ouderen met klachten van verstopping is voldoende beweging ontzettend belangrijk.

Goede stoelganggewoonten

Neem goede stoelganggewoonten in acht:

• je moet de stoelgang niet ophouden, ga poepen zodra je aandrang voelt
• neem voldoende tijd om naar het toilet te gaan, maar te lang op het toilet zitten is echter onverstandig
• breng je darmen in een normale toiletroutine: ga bijvoorbeeld elke ochtend na het ontbijt naar het toilet
• niet persen als je op het toilet zit

Voldoende ontspannen

Neem de tijd om regelmatig te ontspannen. Je lichaam staat onder stress en dit remt de darmactiviteit. Door ontspanningstechnieken of het maken van een ommetje kun je ontstressen.

Zuivel vermijden

In sommige gevallen kunnen kinderen met intolerantie voor koemelkeiwit en volwassenen met lactose-intolerantie last hebben van obstipatie, vanwege het effect op de darmbewegingen. Als je vermoedt dat je niet goed tegen zuivelproducten kunt, dan kan het zinvol zijn om zuivel productentijdelijk uit je dieet te verwijderen om te zien of het de symptomen verbetert.

Huismiddelen tegen verstopping

Huismiddeltjes kunnen soms goed helpen bij obstipatie. Maar er is meestal wel geduld voor nodig. Dit komt doordat huismiddeltjes in tegenstelling tot medicatie voor obstipatie meestal niet meteen werken, maar pas na een paar dagen. Probeer de volgende tips als je iets aan verstopping wilt doen:

Water drinken

Uitdroging kan obstipatie veroorzaken, dus drink voldoende water. Drink ook een glas water of vruchtensap op een lege maag nadat je bent bent opgestaan. Dit veroorzaakt vaak de reflex van de stoelgang. Als alternatief kun je 's ochtends ook een glas warm water proberen, gemengd met het sap van een halve citroen.

Koffie drinken

Koffie kan ook de reflex stimuleren om te poepen, maar alleen als je geen koffiedrinker bent.

Pruimen

Pruimen, vijgen en ander fruit (vers of gedroogd) en zuurkool (als groente of sap) kunnen ook helpen bij obstipatie.

Vezels

Vezels zoals lijnzaad, psyllium en zemelen zijn vul- en zwelmiddelen: ze zwellen door waterabsorptie. Dit geeft meer volume aan de ontlasting en maakt het zachter. Dit werkt alleen als je de vezels samen met veel vloeistoffen inneemt; anders zal de obstipatie alleen maar toenemen.

Buikmassage

Een ochtendbuikmassage voor het opstaan ​​ondersteunt het verdere transport van de voedselbrij in de darm. Om dit te doen, masseer je de buik ongeveer tien minuten met de klok mee, beginnend bij de rechter onderbuik naar de linker onderbuik. Dit zal het verloop van de dikke darm volgen.

Senna (kruidenlaxeermiddel)

Het kruiden laxeermiddel Senna wordt vaak gebruikt om obstipatie te verlichten. Het is zonder recept of online verkrijgbaar en kan oraal of rectaal worden ingenomen. Senna is een laxeermiddel. Het stimuleert de darmbeweging en maakt de ontlasting zachter. Hierdoor wordt de stoelgang makkelijker.

Probiotica

Probiotica kunnen chronische obstipatie helpen voorkomen. Van mensen met chronische obstipatie is aangetoond dat ze een onbalans van bacteriën in hun darm hebben. Mogelijk dat probiotisch voedsel dit evenwicht kan verbeteren en obstipatie kan voorkomen. Je kunt proberen probiotisch voedsel te eten of een supplement te nemen. Supplementen moeten dagelijks gedurende minimaal 4 weken worden ingenomen om echt werkzaam te zijn.

Prebiotische voedingsmiddelen

Voedingsvezels verhogen de consistentie en het volume van de ontlasting, die beide de frequentie van de stoelgang kunnen verbeteren. Prebiotische vezels verbeteren de spijsvertering door de vriendelijke bacteriën in je darmen te voeden. Dit kan de balans van je darmbacteriën verbeteren. Het is aangetoond dat prebiotica zoals galacto-oligosachariden de frequentie van stoelgang helpen verhogen en ontlasting zachter maken. Voedingsmiddelen die veel prebiotische vezels bevatten, zijn knoflook, uien en bananen.

Magnesiumcitraat

Magnesiumcitraat is een goed opneembare vorm van magnesium. Het nemen van magnesiumcitraat is een populair middel tegen obstipatie. Het is een soort osmotisch laxeermiddel dat zonder recept of online kan worden gekocht. Het nemen van matige hoeveelheden magnesiumsupplementen kan obstipatie helpen verlichten.

Lees verder

• Stoelgang bevorderen: stoelgangproblemen verbeteren
• Niet kunnen poepen: klachten en symptomen bij verstopping
• Obstipatie verhelpen met voeding: wat eten bij verstopping?
• Obstipatie verhelpen: voeding, klysma en huismiddelen
• Obstipatie (verstopping): symptomen, oorzaak en behandeling