Olijven: gezond voor hart- en bloedvaten en de darmen
Zijn olijven gezond? Jazeker, olijven zijn gezond en je doet er verstandig aan om regelmatig olijven te eten als tussendoortje of bij de maaltijd. Olijven zijn een goede bron van bepaalde vitaminen en mineralen. Naast vitamine E, wat een krachtige antioxidant is, bevatten olijven ook vitamine B1 en B2. Daarnaast bevatten olijven veel koper en ijzer. In een ons olijven zit ongeveer 16% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) aan ijzer en 12% van de ADH aan koper. Daarnaast zit er 12% voor de ADH aan vezels in olijven, welke belangrijk zijn voor een gezonde spijsvertering en goede stoelgang. Voorts is bekend dat olijven bijzonder rijk zijn aan fytonutriënten die niet in ADH-tabellen voorkomen. Dit zijn plantaardige stoffen met medicinale eigenschappen. Dagelijks een handje olijven is al met al gezond. Wel bevatten olijven vrij veel zout. Zolang je niet overmatig olijven eet, is het niet ongezond.
Olijven op de markt 'Mercado da Baixa' te Lissabon (Portugal) /
Bron: Martin SulmanWat is het verschil tussen groene en zwarte olijven?
Smaak
Vaak wordt gedacht dat groene en zwarte olijven twee totaal verschillende soorten olijven zijn, maar dat hoeft niet zo te zijn. Ze kunnen aan dezelfde boom hebben gehangen, want het verschil is namelijk dat groene olijven onrijp worden geplukt en daarna niet verder rijpen. Groene olijven hebben hierdoor harder vruchtvlees en meestal een wat bittere smaak, ze zijn althans minder zoet dan zwarte olijven. Zwarte olijven bevatten meer olie en zijn zachter van smaak.
Mate van rijpheid
Het verschil tussen de groene en de zwarte olijven berust dus op hun mate van rijpheid op het moment dat ze worden geplukt. Dat vertaalt zich ook in de kleur. Rijpe olijven zijn donkerbruin van kleur en na het plukken worden ze zwart door de inwerking van zuurstof. Er zijn vele honderden verschillende soorten olijfbomen die allemaal hun eigen type olijven voortbrengen.
Witte olijven
Er zijn ook witte olijven. Officiële naam: Leucocarpa. Deze zijn te vinden in hun thuisland Griekenland, evenals in meer zuidelijke delen van Italië, in Toscane en vooral in Calabrië. Je kunt ze ook vinden in sommige gebieden langs de Middellandse Zeekust van Noord-Afrika, Portugal, Malta en helemaal naar het westen tot aan de Atlantische kust.
Wanneer groene en zwarte olijven rijpen, ontwikkelen ze anthocyanide en flavonoide. Deze stoffen geven de olijven hun kleur. Echter bij de Leucocarpa-cultivar komt activering van flavonoïden en anthocyanine helemaal niet voor. Hierdoor blijven ze wit.
Voedingswaarde olijven
Voedingswaarde olijven per 134 gram (vitaminen en mineralen):
Vitamine of mineraal | Hoeveelheid |
Vitamine A | 0,07 mg |
Vitamine B1 | 0,04 mg |
Vitamine B2 | 0,11 mg |
Vitamine B3 | - |
Vitamine B5 | - |
Vitamine B6 | 0,03 mg |
Vitamine B8 | - |
Vitamine B11 | - |
Vitamine B12 | - |
Vitamine C | 1,21 mg |
Vitamine D | - |
Vitamine E | 2,22 mg |
Vitamine K | 1,88 mcg |
Jodium | - |
Chloor | - |
Chroom | - |
Natrium | 2814 mg |
Kalium | 60 mg |
Calcium | 127,3 mg |
Fosfor | 22,8 mg |
IJzer | 2 mg |
Magnesium | 26,8 mg |
Koper | 0,27 mg |
Zink | 0,27 mg |
Selenium | 1,21 mcg |
Mangaan | 0,03 mg |
Molybdeen | - |
Fluoride | - |
Olijven gezond voor hart- en bloedvaten
Wanneer vrije radicalen zorgen voor de oxidatie van
cholesterol in het bloed, zet het geoxideerde cholesterol zich af aan de bloedvatwanden waardoor er
atherosclerose (aderverkalking) ontstaat, wat mogelijk kan leiden tot
hart- en vaatziekten zoals een
hartaanval of
beroerte. De antioxidanten in zwarte olijven belemmeren de oxidatie van cholesterol, waardoor het hart- en vaatziekten helpt voorkomen. Olijven bevatten vetten, maar van het gezonde enkelvoudig onverzadigde soort, die het risico van atherosclerose terugdringt en het goede cholesterol verhoogt.
Het voorkomen van kanker
Zwarte olijven zijn een goede bron van vitamine E. Deze vitamine heeft het briljante vermogen om vrije radicalen te neutraliseren in lichaamsvet. Vooral samen met de stabiele enkelvoudig onverzadigde vetten in olijven, kan vitamine E cellulaire processen veiliger maken. Wanneer dergelijke processen zoals mitochondriale energieproductie niet goed beschermd worden, kunnen vrije radicalen hun slag slaan en oxidatie veroorzaken. Hierdoor kunnen de mitochondriën (de energieleveranciers in een cel) beschadigen, waardoor de cel niet voldoende energie kan produceren om in de behoeften te voorzien. Als het DNA van een cel is beschadigd, kan het muteren en daarmee transformeren in een kankercel. Studies hebben aangetoond dat een dieet aangevuld met olijfolie leidt tot een lagere kans op
darmkanker, bijna net zo'n laag risico als een dieet rijk aan visolie.
Olijfboom in een park te Madrid (Spanje) /
Bron: Martin SulmanRijpende olijven /
Bron: Martin SulmanSpaghetti met olijven /
Bron: Martin Sulman
Olijven goed voor huid en haar
Zwarte olijven zijn rijk aan vetzuren en antioxidanten die voeden, hydrateren en beschermen. De belangrijkste antioxidant is vitamine E. Het is evident dat vitamine E de huid helpt beschermen tegen ultraviolette straling, waardoor het het huidkanker en vroegtijdige veroudering van de huid tegengaat. Je kunt olijfolie ook op de huid aanbrengen als je een gezonde, stralende teint wilt krijgen. Was je gezicht met handwarm water en breng daarna een paar druppels olijfolie aan op de kwetsbare plekken. Gedurende 15 minuten laten inwerken en daarna de olijfolie eraf spoelen.
Bot en bindweefsel
Het anti-inflammatoire (onstekingsremmende) vermogen van de enkelvoudige onverzadigde vetten, vitamine E en polyfenolen in zwarte olijven, kunnen ook helpen bij
astma,
artrose en
reumatoïde artritis. Olijfolie bevat ook een chemische stof, oleocanthal, die werkt als een
pijnstiller. Onderzoek heeft uitgewezen dat oleocanthal ontstekingen remt op dezelfde wijze als
ibuprofen dat doet.
Olijven op een pizza /
Bron: Romi, PixabaySpijsvertering en darmkanaal
Frequente consumptie van zowel vitamine E als de enkelvoudig onverzadigde vetten in zwarte olijven worden geassocieerd met een lager risico op darmkanker. Deze voedingsstoffen voorkomen darmkanker door het neutraliseren van vrije radicalen. Olijven hebben ook een gunstig effect op
maagzweren en
gastritis (maagslijmvliesontsteking). Olijfolie activeert de afscheiding van gal en pancreashormonen op een veel natuurlijker wijze dan medicijnen, waardoor het de kans op
galstenen verlaagt. Olijven bevatten ook nog eens vrij veel
vezels, die de spijsvertering bevorderen en zorgen voor een goede stoelgang. Het voorkomt
obstipatie.
Olijfolie /
Bron: Pau Noia0, PixabayOlijven zijn een goede bron van ijzer
Olijven bevatten veel ijzer. Het vermogen van rode bloedcellen om zuurstof door het lichaam te vervoeren, is afhankelijk van de aanwezigheid van ijzer in het bloed. Een
ijzertekort of gebrek aan ijzer zorgt ervoor dat je weefsels niet genoeg zuurstof krijgen, waardoor je je koud, zwak of
vermoeid kunt voelen (
bloedarmoede door ijzertekort). IJzer speelt ook een belangrijke rol in de productie van energie. Het helpt ook bij het aanmaken van carnitine, een niet-essentieel aminozuur die belangrijk is voor het verteren van vet. Bovendien is de goede werking van het immuunsysteem afhankelijk van voldoende ijzer.
Olijven gezond tussendoortje voor de ogen
Een kopje zwarte olijven bevat tien procent van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid vitamine A, een vitamine die cruciaal is voor gezonde ogen. Het stelt het oog in staat beter onderscheid te maken tussen licht en donker, waardoor je nachtzicht verbetert. Verder is vitamine A effectief tegen
staar, maculadegeneratie,
glaucoom en andere leeftijdsgerelateerde oogziekten en
oogaandoeningen.