Bronchiëctasieën: Verwijde en geïrriteerde luchtwegen

Bronchiëctasieën: Verwijde en geïrriteerde luchtwegen Bij bronchiëctasieën zijn de grote luchtwegen in de longen permanent verwijd en geïrriteerd. De bronchiën zijn hierdoor niet in staat om slijmerige afscheidingen (secretie) uit de longen te verwijderen. Hierdoor komen meer bacteriën in de longen terecht waardoor de luchtwegen verstopt geraken. Deze longaandoening is mogelijk aangeboren maar soms ook verworven. Een chronische hoest met slijmproductie is één van de vele symptomen van deze longaandoening. Voor deze chronische longaandoening bestaan enkele goede behandelingsmethoden. Rene Laennec beschreef voor het eerst deze ziekte in 1819.

Onderverdeling bronchiëctasieën

Bronchiëctasieën zijn onder te verdelen in deze categorieën:
  • Congenitale bronchiëctasieën
  • Verworven bronchiëctasieën

Epidemiologie longaandoening

Wereldwijd zijn ongeveer 1 op de 1.000 mensen getroffen door deze longaandoening. De ziekte komt bij volwassenen meer voor bij vrouwen dan bij mannen en neemt toe naarmate mensen verouderen. Bij kinderen zijn jongens meer getroffen dan meisjes. Bronchiëctasieën presenteren zich mogelijk op elke leeftijd, maar de longaandoening is vaker te zien bij kinderen. Informatie over de geografische voorliefde is niet gevonden in de geraadpleegde bronnen.

Oorzaken: Congenitaal of terugkerende ontsteking of infectie luchtwegen

De ziekte is mogelijk verworven of congenitaal (aangeboren).

Verworven

Verworven bronchiëctasieën komen vaker voor dan de aangeboren vorm. Een terugkerende ontsteking of infectie van de luchtwegen is vaak de oorzaak van bronchiëctasieën. Enkele voorbeelden die bronchiëctasieën veroorzaken zijn een longontsteking (= pneumonie: ontsteking onderste luchtwegen), schimmelinfecties, tuberculose, bindweefselaandoeningen (zoals reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen), het syndroom van Sjögren en de ziekte van Crohn) en immunodeficiëntie-aandoeningen (zoals hypogammaglobulinemie en sporadisch eveneens hiv en aids). Ook het inademen van een vreemd voorwerp (zoals een stuk speelgoed of een pindanootje), het inademen van maagzuur, het inademen van voedseldeeltjes, gastro-oesofageale reflux (brandend maagzuur door maaginhoud die terugvloeit naar slokdarm) en een goedaardige tumor veroorzaken mogelijk bronchiëctasieën. Tot slot verhogen chronisch obstructief longlijden (COPD), chronische bronchitis (aanhoudende ontsteking van de luchtpijpvertakkingen) en emfyseem ook het risico op bronchiëctasieën.

Congenitaal

Bepaalde genetische, aangeboren syndromen veroorzaken eveneens de aandoening zoals bijvoorbeeld het Kartagener-syndroom, het Youngs’ syndroom, het Williams-Campbell syndroom, het Marfan-syndroom en mucoviscidose (taaislijmziekte, cystische fibrose). Mucoviscidose is in ongeveer één derde van alle patiënten de oorzaak van bronchiëctasieën.

Bij een 10 tot 50% van de patiënten is de oorzaak van bronchiëctasieën onbekend.

Pijn op de borst komt voor bij bronchiëctasieën / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij bronchiëctasieën / Bron: Pexels, Pixabay

Symptomen verwijde en geïrriteerde longen en luchtwegen: Kortademigheid, slijm ophoesten

De initiële longschade die leidt tot bronchiëctasieën begint vaak in de kindertijd. Veel symptomen ontwikkelen zich over een lange tijd, vaak zelfs pas maanden of zelfs jaren nadat de bronchiëctasieën ontstaan zijn. Eén of beide longen zijn mogelijk aangetast. De symptomen verergeren na verloop van tijd.

Heel wat symptomen zijn mogelijk waaronder bleekheid, clubbing van de vingers (vingertoppen verdikken en verbreden: trommelstokvingers), een blauwachtige huidskleur (medische term is cyanose), een chronische hoest met grote hoeveelheden stinkende sputum (slijm), een groeiachterstand (bij kinderen), een hoest die verergert wanneer de patiënt op één kant ligt (zoals tijdens de nacht = nachtelijk kuchen), een piepende inademhaling (stridor), wheezing (piepend geluid bij de uitademing), een slechte adem (halitose), gewichtsverlies, kortademigheid (dat verergert tijdens inspanning), het ophoesten van bloed, pijn op de borst, vermoeidheid en bloedarmoede (in een vergevorderd stadium).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De patiënt krijgt een uitgebreid lichamelijk onderzoek bij de arts. De arts luistert naar de borstkas met een stethoscoop (auscultatie) waarbij hij meestal in de lagere longen een piepende ademhaling en abnormale longgeluiden hoort. Deze omvatten kleine klikkende, borrelende, ratelende of andere geluiden (reutels).

Diagnostisch onderzoek

Andere mogelijke diagnostische onderzoeken omvatten een volledig bloedonderzoek, een radiografisch onderzoek van de borstkas (thoraxfoto) (radiografisch onderzoek), een CT-scan van de borstkas, een longfunctieonderzoek (spirometrie), een zweettest voor mucoviscidose, een sputumkweek en een huidonderzoek. Soms is een bronchoscopie vereist. Een bronchoscopie is de medische term voor een inwendig kijkonderzoek van de luchtwegen.

Differentiële diagnose

De differentiële diagnoses omvatten:

Behandeling: Drainage, medicatie en chirurgie

Aangezien bronchiëctasieën niet te genezen zijn, is de behandeling voornamelijk ondersteunend en symptomatisch gericht. Hierbij tracht de arts de infecties en sputum te behandelen, de luchtwegobstructie te verminderen en complicaties te voorkomen. De patiënt krijgt dagelijks een drainage om het sputum te verwijderen. Ademhalingstherapie waarbij de patiënt hoestoefeningen krijgt zijn hierbij zeer nuttig. Antibiotica, bronchodilatoren (luchtwegverwijders) en expectorantia (medicatie om slijm op te hoesten) verlichten eveneens de symptomen. Indien de geneesmiddelen en ademhalingstherapie niet werken, of als de patiënt veel bloeding heeft in de longen, is soms een chirurgische ingreep nodig om een deel van de aangetaste long te verwijderen. Tot slot is het stoppen van roken van vitaal belang.

Prognose ziekte

Bij bronchiëctasieën zijn de luchtwegen na verloop van tijd niet meer in staat om slijm af te scheiden waardoor bacteriën zich ophopen en groeien in de longen. Dit leidt tot herhaalde, ernstige longinfecties. Elke infectie veroorzaakt meer schade aan de luchtwegen. Na verloop van tijd leidt dit zonder behandeling tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals atelectase, cor pulmonale (rechtszijdig hartfalen), een laag zuurstofgehalte (in ernstige gevallen) (hypoxemie), het ophoesten van bloed en een terugkerende longontsteking. De arts spoort het llage zuurstofgehalte in het bloed op met een speciaal onderzoek, met name een pulsoximetrie.

De vooruitzichten zijn echter afhankelijk van de specifieke oorzaak van de ziekte. Dankzij een adequate behandeling hebben de meeste patiënten een goede levenskwaliteit. Hierbij is het wel belangrijk dat de patiënt een tijdige diagnose en snelle behandeling krijgt zodat verdere longschade te vermijden valt.
© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Inademingsletsels: Inademing van giftige stoffenInademingsletsels: Inademing van giftige stoffenWanneer mensen giftige stoffen zoals chemicaliën of rook (van een brand) inademen, krijgen ze te maken met een inademing…
Obstructieve longziekte: Chronische longaandoening met hoestObstructieve longziekte: Chronische longaandoening met hoestChronische longaandoeningen zijn in te delen in drie categorieën: obstructief, restrictief of gemengd. Bij restrictieve…
Geneesmiddel geïnduceerde longaandoeningGeneesmiddel geïnduceerde longaandoeningEen longaandoening die voortkomt uit medicatie, ook gekend als een geneesmiddel geïnduceerde longaandoening, is geen op…
Atelectase: Instorting long door ineenkrimping longblaasjesAtelectase: Instorting long door ineenkrimping longblaasjesAtelectase is een volledige of gedeeltelijke instorting van een long of kwab van een long die ontstaat wanneer de kleine…

Locked in syndrome (LIS)Locked in syndrome (LIS)Het ‘locked in’ syndrome (‘LIS’) is een zeer ernstig en zeer zeldzaam syndroom dat ontstaat door schade aan de pons nabi…
Hepatitis A bij volwassenenHepatitis A bij volwassenenHepatitis A is een leverontsteking die door een virus is veroorzaakt. Als je besmet bent met hepatitis A, kan je onder a…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Bykst, Pixabay
  • http://www.healthline.com/health/bronchiectasis#Behandeling5
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Bronchiectasis
  • https://www.longfonds.nl/bronchi%C3%ABctasie%C3%ABn/symptomen-bronchi%C3%ABctasie%C3%ABn
  • https://www.longfonds.nl/bronchi%C3%ABctasie%C3%ABn/wat-zijn-bronchi%C3%ABctasie%C3%ABn#
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brn
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brn/atrisk
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brn/causes
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brn/diagnosis
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brn/signs
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000144.htm
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 23-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.