Pijnlijke huiduitslag: Oorzaken van uitslag op huid met pijn

Tal van aandoeningen veroorzaken een huiduitslag op één of meer gebieden van het lichaam. Meestal ligt een infectie aan de basis van de pijnlijke uitslag, maar ook een allergische reactie, een drukzweer, zonnebrand en een huidziekte zijn enkele mogelijke oorzaken. Naast de pijn komen vaak andere symptomen voor. De huiduitslag is bijvoorbeeld ook nog jeukend en/of rood. Daarnaast verschijnen afhankelijk van de oorzaak nog andere symptomen. Sommige oorzaken van een pijnlijke uitslag op de huid zijn prima thuis te behandelen of verdwijnen spontaan, maar voor een aantal andere oorzaken, bijvoorbeeld huidkanker, is een intensieve behandeling nodig.

• Allergische reactie op een bijensteek
• Drukzweer
• Dermatitis (huidontsteking)
• Irriterende contactdermatitis
• Niet-specifieke dermatitis
• Infecties en pijnlijke huiduitslag
• Cellulitis
• Gordelroos (herpes zoster)
• Hand-, voet- en mondziekte
• Plaveiselcelcarcinoom
• Psoriasis
• Zonnebrand en uitslag op huid met pijn

Allergische reactie op een bijensteek

Een allergische reactie op een bijensteek komt zelden tot stand maar is potentieel ernstig. Hierbij ontstaat een intense zwelling rond de plaats waar de bij gestoken heeft. Verder ervaart de patiënt een pijnlijke, jeukende, warme en rode huiduitslag op de steekplaats. Soms ontstaan ook ademhalingsproblemen. De patiënt moet onmiddellijk naar de spoedeisende afdeling van het ziekenhuis. In tussentijd neemt de patiënt een antihistaminicum (medicijn voor het behandelen van een allergische reactie) of gebruikt hij een EpiPen als hij deze pen bij zich heeft.

Drukzweer

Een drukzweer (doorligwonde, decubitus) is een zeldzame aandoening waarbij de huid schade oploopt door te lang in dezelfde positie te blijven. De symptomen komen meestal tot stand op plaatsen waar de botten dicht bij de huid komen, zoals de enkels, de rug, de ellebogen, de hielen en de heupen. Veel voorkomende symptomen zijn bijvoorbeeld pijn in één schouder, een pijnlijke, verzonken huiduitslag en een verlies van eetlust. De arts reinigt de wonde en beschermt deze goed.

Dermatitis (huidontsteking)

Irriterende contactdermatitis

Wanneer een patiënt langdurig en herhaald direct blootgesteld is aan bepaalde stoffen (zoals oplosmiddelen, detergenten, water, …), ontstaat een ontsteking en een jeukende, rode, pijnlijke huiduitslag met een goed gedefinieerde rand. Meestal zijn de handen aangetast bij irriterende contactdermatitis (huidontsteking door blootstelling aan stoffen). De symptomen van contactdermatitis starten meestal binnen 48 uur na het in contact komen met de stof. De belangrijkste behandeling bestaat uit het vermijden van de stof die de huidontsteking veroorzaakt. Een vochtinbrengende crème verlicht eveneens de ontsteking.

Niet-specifieke dermatitis

Bij dermatitis ontstaat een ontsteking van de huid in combinatie met een rode, jeukende en pijnlijke huiduitslag. Tal van oorzaken zijn hiervoor bekend, zoals een allergie, een infectie of een auto-immuunprobleem. Een oraal (via de mond ingenomen) antihistaminicum / een antihistaminicumzalf of topische (op de huid aangebrachte) corticosteroïde (krachtige ontstekingsremmende) crème verlicht de jeuk en/of pijn als gevolg van de huiduitslag.

Infecties en pijnlijke huiduitslag

Cellulitis

Cellulitis is een veel voorkomende en mogelijk gevaarlijke huidinfectie indien de arts deze niet tijdig behandelt. Matige koorts, een pijnlijke en rode huiduitslag, verwardheid, een verwarde taal en een abnormaal hoge hartslag (tachycardie) zijn kenmerkende symptomen van cellulitis. Meestal is de infectie het gevolg van bacteriën die normaal gesproken op de huid leven maar nu terechtkomen in de huid zelf. Een snel bezoek aan de huisarts is nodig om de infectie te laten onderzoeken. Antibiotica behandelen cellulitis.

Gordelroos (herpes zoster)

Gordelroos (herpes zoster) is een virale infectie veroorzaakt door het varicella-zoster-virus. Dit virus veroorzaakt eveneens waterpokken. Vroege tekenen van gordelroos zijn onder andere brandende of schietende pijn en tintelingen of jeuk, meestal aan één kant van het lichaam of gezicht. Eén à veertien dagen later verschijnt een huiduitslag of komenblaren tot uiting. Als gordelroos op het gezicht verschijnt, is soms het gezichtsvermogen of het gehoorvermogen getroffen. Vermoeidheid, duizeligheid, diarree, hoofdpijn en gewichtsverlies zijn andere tekenen van gordelroos. De meest voorkomende behandelingen omvatten pijnstillers en antivirale geneesmiddelen.

Hand-, voet- en mondziekte

De hand-, voet- en mondziekte is een zeldzame milde, besmettelijke virale infectie die veel voorkomt bij jonge kinderen. Het klinisch beeld bestaat uit afteuze mondzweren, spontane huidveranderingen, een uitslag op de handen en voeten, een verlies van eetlust, hoesten, koorts, keelpijn en hoofdpijn. Het gebruik van een via de mond ingenomen verdovend medicijn verlicht de pijn veroorzaakt door de mondzweren. Vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol (Tylenol) of ibuprofen (Advil, Motrin) verminderen het algemeen ongemak.

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcellen zijn kleine, platte huidcellen In de buitenste huidlaag bevinden zich kleine, platte huidcellen, die gekend zijn als ‘plaveiselcellen’. Soms ontwikkelt zich een type huidkanker vanuit deze cellen: een plaveiselcelcarcinoom. Vooral de in de zon blootgestelde delen zijn getroffen. Op de huid van het de hoofdhuid, de lippen, de oren, de mond, de benen, de handruggen en de armen ontstaat dan een kleine, pijnloze of pijnlijke lichtrode of roze bult of vlek. Het is ook mogelijk dat de patiënt te maken krijgt met een pijnlijke uitslag met goed gedefinieerde rand. De arts neemt een stukje van de aangetaste huid weg (huidbiopsie) en laat dit vervolgens onderzoeken in een laboratorium. De behandeling van een plaveiselcelcarcinoom bestaat uit het verwijderen van een de getroffen huid, het wegkrabben van de kankercelen of het vernietigen van de kanker door bevriezing of bestraling.

Psoriasis

Een pijnlijke, jeukende, droge, schilferige en rode huiduitslag met een goed gedefinieerde rand is kenmerkend bij psoriasis, een chronische huidaandoening. Meestal ontstaan de klachten aan de ellebogen, de knieën, de hoofdhuid, de rug, het gezicht, de handpalmen en/of de voeten. Een arts stelt de diagnose en schrijft crèmes voor om psoriasgerelateerde symptomen te verlichten.

Zonnebrand en uitslag op huid met pijn

Bij zonnebrand reageert het immuunsysteem van het lichaam op de blootstelling aan te veel uv-straling door een ontsteking te veroorzaken. De patiënt kampt met een pijnlijke, rode, jeukende, warme en gezwollen huiduitslag. De symptomen verdwijnen uiteindelijk maar de huidcellen lopen na verloop van tijd wel permanente schade op, waardoor het risico op het krijgen van huidkanker verhoogt. Verder vermindert de schade het vermogen van de huid zichzelf te herstellen, waardoor het proces van de huidveroudering versnelt. Daardoor ontwikkelt de patiënt sneller rimpels en andere tekenen van veroudering. Vochtinbrengende crèmes zoals aloë vera en lotions op basis van olie, crèmes en zalven brengen een beschermende laag op de beschadigde huid aan, waardoor de huid sneller geneest. Koele kompressen toepassen biedt ook een verlichting van de symptomen. Verder mag de patiënt NSAID’s (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen) zoals ibuprofen nemen voor het verminderen van de ontsteking en pijn. De patiënt brengt verder steeds zonnebrandcrème aan wanneer hij blootgesteld gaat worden aan de zon. Hierdoor is het mogelijk om verdere schade te verminderen.

Lees verder

• Huiduitslag: Veel voorkomende oorzaken van uitslag op huid