Ontlasting: oorzaken bloed en slijm in poep en kleur en geur

De geur van ontlasting of poep is sterk afhankelijk van het voedsel dat genuttigd is. De normale kleur van ontlasting is bruin. Bijzondere kenmerken zijn onder meer: pus (etter), slijm of bloed in de ontlasting of wormen. Wanneer duidelijk rood bloed of rood slijm te zien is in de ontlasting, dan duidt dit op een (milde) bloeding in de onderste delen van het spijsverteringskanaal. Gele ontlasting of geel slijm bij ontlasting duidt vaak op overmatig alcoholgebruik. Door aandoeningen aan de gal, lever of alvleesklier, kan een vettige, plakkerige ontlasting ontstaan die grijs-wit van kleur is, ook wel 'stopverfontlasting' genoemd. Men spreekt van diarree wanneer iemand meerdere keren per dag grotere hoeveelheden dunne, waterige en niet-gebonden ontlasting uitscheidt. Bij bloed in ontlasting kan men denken aan allerlei oorzaken. Helderrood bloed in de ontlasting duidt op een bloeding in de onderste delen van het spijsverteringskanaal.

• Ontlasting en ontlastingspatroon
• Spijsverteringskanaal
• Vertering van voedsel
• Hoeveel poep je per dag?
• Kleur van je poep
• Afwijkingen
• Dunne darm en dikke darm
• Verschillende aspecten van poep
• De consistentie of stevigheid van ontlasting
• De geur van ontlasting (uitwerpselen of poep)
• De kleur van ontlasting (uitwerpselen of poep)
• Bijzondere kenmerken van ontlasting
• De frequentie van ontlasting: Hoe vaak poepen is normaal?
• Dagelijks, wekelijks... wat is gezond?
• Plotselinge veranderingen: Een signaal van je lijf
• Wat is belangrijk?
• Luister naar je darmen
• Antibiotica werken winderigheid en een slechte stoelgang in de hand
• Bloedingen, spijsverteringskanaal: melaena
• Zichtbaar bloed bij ontlasting / bloed in poep
• Rood bloed
• Helderrood bloed
• Huisarts raadplegen
• Stopverfontlasting
• Steatorroe of vetdiarree
• Diarree
• Papaja en rode bieten goed voor de spijsvertering en stoelgang
• Obstipatie: verstopping
• Wat is het?
• Oorzaken
• Goede darmwerking
• Natuurlijke laxerende voedingsmiddelen
• Invloed van voeding en levensstijl op je ontlasting
• De invloed van stress en emotionele gezondheid
• Winden laten in aanwezigheid van partner geaccepteerd

Ontlasting en ontlastingspatroon

Spijsverteringskanaal

In het ongeveer 7 meter lange spijsverteringskanaal, bestaande uit mond, keel, slokdarm, maag, dunne- en dikke darm, endeldarm en anus, wordt het voedsel afgebroken. Aan het einde van de spijsvertering blijven afvalproducten over, dat als ontlasting ons lichaam verlaat. De samenstelling van de ontlasting wordt bepaald door de werking van het maag-darmkanaal en is afhankelijk van wat we eten. Afwijkingen kunnen duiden op aandoeningen.

Vertering van voedsel

Tijdens de vertering van het voedsel, worden alle bruikbare stoffen eruit gehaald. Deze stoffen worden via de wand van de dunne darm opgenomen in het bloed. In de dikke darm wordt het geheel ingedikt tot een steviger massa, dat wat wij ontlasting, poep, uitwerpselen, fecaliën of feces noemen, gevormd. Vervolgens wordt de ontlasting verzamelt zich in de endeldarm. Als de endeldarm voldoende is gevuld, ontspant de inwendige kringspier zich en ontstaat een aandrang zich te ontlasten doordat de ontlasting doorschuift tot aan de uitwendige kringspier. Deze aandrang kan worden genegeerd, omdat deze spier onder controle te houden is. Als de ontlasting opgehouden wordt, zal het terugschuiven tot boven de inwendige kringspier.

Hoeveel poep je per dag?

Een volwassene produceert dagelijks zo'n 200-300 gram ontlasting. Mensen echter die grote hoeveelheden plantaardige vezels eten, kunnen wel meer dan een pond ontlasting per dag produceren. Vezels of voedingsvezels tref je aan in plantaardige voedingsmiddelen, zoals graanproducten, zaden, bonen, erwten, noten. In dierlijke producten zijn geen vezels aanwezig. Voedingsvezels zijn afkomstig van planten en bestaan grotendeels uit celwanden. Vezelrijke voeding is goed voor goede stoelgang.

Kleur van je poep

De ontlasting is als alles goed is donkerbruin gekleurd door de aanwezigheid van galkleurstof. Het ontlastings- of defecatiepatroon verschilt van persoon tot persoon. De meeste mensen krijgen gemiddeld eenmaal per dag ontlasting. Sommigen echter twee tot drie keer per dag en weer anderen slechts om de dag. Vuistregel is dat de frequentie niet zo heel veel uitmaakt, zolang de consistentie van de feces normaal is.

Afwijkingen

Afwijkingen van de ontlasting en het ontlastingspatroon kunnen wijzen op mogelijke aandoeningen. In het onderhavige artikel bespreken we de kwaliteit en de verschillende aspecten van de ontlasting, de feces. In een ander artikel gaan we in op het ontlastingspatroon, oftewel het defecatiepatroon.

Verschillende aspecten van poep

De kwaliteit van de ontlasting wordt bepaald door verscheidene criteria, zoals:

1. de consistentie of stevigheid;
2. de geur;
3. de kleur; en
4. bepaalde bijzondere kenmerken.

De consistentie of stevigheid van ontlasting

De consistentie of stevigheid kan variëren, doch toont onmiskenbaar de darmfunctie en tevens de hoeveelheid vocht en vezels in het eten. Een vezelrijk dieet met veel groente, fruit en brood en minder verzadigd vet en voldoende vochtinname en dagelijkse lichaamsbeweging, zorgt voor een goede stoelgang en feces van prima kwaliteit: een aaneengesloten donkerbruine worst - soms wat smaller, soms wat dikker en soms wat langer en soms wat korter - die gemakkelijk geloosd kan worden. De ontlasting is pas echt van goede kwaliteit, als de persoon geen toiletpapier nodig heeft om zijn anale regio te reinigen. Bij ontlasting van goede kwaliteit, blijven er geen ontlastingsresten achter.

De hoeveelheid water die er in de darm aan de ontlasting onttrokken wordt, bepaald de hardheid van de feces. Blijft de ontlasting te lang in de darm, dan is de ontlasting te hard en ontstaan er worstvormige brokken of kleine harde keutels, scybala genaamd. Als de darm te weinig tijd krijgt om vocht aan de ontlasting te onttrekken, dan wordt de ontlasting zacht, dun en waterig. Te veel vet in de ontlasting, maakt de feces brijiger.

De geur van ontlasting (uitwerpselen of poep)

De geur van de feces is enerzijds sterk afhankelijk van het voedsel dat genuttigd is. Anderzijds hangt het af van de vertering. Rottingsgeur ontstaat bij het ontbinden van eiwitten - een overmaat aan eiwit levert veel stinkende zwavelverbindingen op. Te veel suiker in het eten veroorzaakt gisting in de darm en een zure lucht van de feces. Een zure geur ontstaat ook bij te veel vet. Bepaalde medicijnen kunnen veranderingen in de geur van ontlasting teweegbrengen.

De kleur van ontlasting (uitwerpselen of poep)

De normale kleur van ontlasting of poep is bruin. Deze kleur wordt verkregen door het afvalproduct bilirubine - bestanddeel van gal. Door aandoeningen aan de gal, lever of alvleesklier, ontstaat er een vettige, plakkerige ontlasting - grijswit van kleur - ook wel 'stopverfontlasting' genoemd. Zwarte ontlasting[ kan wijzen op een bloeding in de maag of dunne darm. Bij vernauwing of afsluiting van de galwegen of onvoldoende galproductie, kan de ontlasting ook (donker)groen, donkerbruin, lichtbruin of oker kleuren.(1)

Zo kan bijvoorbeeld licht gekleurde ontlasting in combinatie met donkerbruin gekleurde urine en een gele verkleuring van het oogwit en tandvlees (slijmvliezen) en de huid, wijzen op geelzucht (icterus). Geelzucht is geen ziekte of aandoening, doch een verschijnsel bij verschillende aandoeningen van de lever en galblaas/galwegen. Klik hier voor meer informatie over geelzucht.

Gele ontlasting komt vaak door overmatig alcoholgebruik. De gele kleur ontstaat doordat de lever meer afvalstoffen maakt.

Bijzondere kenmerken van ontlasting

Bij bijzondere kenmerken kunnen we denken aan pus (etter), slijm of bloed in de ontlasting of de aanwezigheid van wormen. Witte slijm bij de ontlasting is op zich volkomen normaal, aangezien de ontlasting langs het slijmvlies van de darm vervoerd wordt. Ontlasting is dus bedekt met een glanzend laagje slijm. Bij onvoldoende slijm kan verstopping optreden en een overmaat aan slijm, al dan niet in combinatie met bloed, is een teken van ontsteking.

De frequentie van ontlasting: Hoe vaak poepen is normaal?

Iedereen doet het, maar bijna niemand praat erover: naar het toilet gaan voor de grote boodschap. Toch is de frequentie van je ontlasting een belangrijke graadmeter voor je gezondheid. Hoe vaak is eigenlijk ‘normaal’? Dat verschilt van persoon tot persoon, en wat voor de een prima werkt, kan voor de ander een teken van problemen zijn. Tijd om hier eens uitgebreid in te duiken!

Dagelijks, wekelijks... wat is gezond?

Je hebt vast weleens gehoord dat je elke dag naar het toilet zou moeten voor een gezonde stoelgang. Maar de waarheid is: de darmen van iedereen werken in een ander ritme. Voor sommigen is het heel normaal om twee tot drie keer per dag te gaan, terwijl anderen prima functioneren met maar drie keer per week. In de medische wereld geldt dan ook de vuistregel: alles tussen de drie keer per dag en drie keer per week valt binnen de ‘normale’ frequentie.

De kunst is om naar je eigen patroon te kijken en te voelen wat voor jou werkt. Als je altijd om de dag gaat en je voelt je prima, dan is dat jouw ‘normaal’. Maar als je ineens een stuk minder vaak of juist veel vaker moet gaan dan je gewend bent, kan dat een signaal zijn dat je darmen van slag zijn.

Plotselinge veranderingen: Een signaal van je lijf

Je darmen zijn als een klok die tikt op hun eigen ritme. Wanneer dat ritme ineens verandert – je gaat bijvoorbeeld ineens elke dag terwijl je normaal maar eens in de paar dagen gaat, of je bent al een week niet geweest – dan probeert je lichaam je iets te vertellen. Dit kan komen door tal van factoren: stress, een verandering in je dieet, onvoldoende vochtinname, of een zittende levensstijl. Soms is het tijdelijk en gaat het vanzelf over, maar aanhoudende veranderingen kunnen ook wijzen op iets anders, zoals een verstoring in de darmflora of een onderliggende gezondheidsaandoening.

• Stel, je bent gewend om elke ochtend na het ontbijt naar het toilet te gaan. Maar plotseling blijf je drie dagen achter elkaar 'droog staan.' Dat kan flink ongemakkelijk voelen. Misschien ben je de laatste tijd meer stressvol bezig geweest, of ben je anders gaan eten. Of misschien drink je stiekem net te weinig water. Je lichaam zegt: "Hé, er is iets anders aan de hand!" Tijd om even stil te staan bij wat er anders is in je leven.

Wat is belangrijk?

De sleutel is om te letten op jouw persoonlijke ritme. Als je ontlastingsfrequentie anders wordt dan wat je gewend bent en je merkt daarbij ook andere klachten, zoals buikpijn, een opgeblazen gevoel, of bloed bij de ontlasting, dan is het goed om even een afspraak te maken met je huisarts. Af en toe schommelen in frequentie is normaal, vooral bij veranderingen in je levensstijl of voeding. Maar langdurige veranderingen kunnen soms wijzen op een verstoring in je darmen, zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS), obstipatie of diarree.

Luister naar je darmen

Kortom, er is geen ‘one-size-fits-all’ als het gaat om hoe vaak je naar het toilet moet. Je darmen hebben hun eigen unieke ritme, en dat is helemaal oké. Het draait om jouw norm, niet die van een ander. Als je verandering opmerkt in jouw ritme die aanhoudt, luister dan naar je darmen en vraag jezelf af: ben ik anders gaan eten, drinken, of leven? Door bewust te zijn van je frequentie, kun je beter inspelen op wat je lichaam je probeert te vertellen.

Bloedingen, spijsverteringskanaal: melaena

Melaena is een bloeding hoog in het spijsverteringskanaal en geeft een teerzwarte, pikzwarte, glanzende, glimmende en plakkerige ontlasting met een specifieke stinkende geur. Des te donkerder de kleur van de ontlasting, des te verder ligt de oorzaak van de bloeding bij de anus vandaan. Er kunnen meerdere oorzaken zijn. We noemen er een paar:

• stoornissen in de slokdarm;
• aandoeningen van de maag, zoals Gastritis (maagontsteking), een maagzweer of een gezwel in de maag.

Bij malaena is het van belang onverwijld de huisarts in te schakelen, aangezien het kan wijzen op een ernstige aandoening. Vaak berust het op een bloeding uit de maag.

Zichtbaar bloed bij ontlasting / bloed in poep

Rood bloed

Wanneer duidelijk rood bloed te zien is in de ontlasting of poep, dan duidt dit op een bloeding in de onderste delen van het spijsverteringskanaal. Mogelijke oorzaken zijn:

• bloeding uit het onderste gedeelte van de dunne darm of het eerste gedeelte van de dikke darm, veroorzaakt door acute ontstekingen als tyfus en ernstige bacteriële infecties;
• een ontsteking bij de ziekte van Crohn.

Helderrood bloed

Bij helderrood bloed dat zichtbaar is op de ontlasting, kunnen we denken aan de volgende oorzaken:

• een afwijking in het onderste deel van de dikke darm, de endeldarm of aan afwijkingen rond de anus, zoals aambeien, abcessen, fistels en scheurtjes.

Dikwijls gaan deze klachten gepaard met pijn bij het ontlasten en is er ook bloed zichtbaar op het toiletpapier. Kenmerkend voor ontstekingen aan de dikke darm, zijn naast bloed ook pus en slijm bij de ontlasting. Dit komt voor bij onder andere diverticulose (de aanwezigheid van kleine uitstulpingen in de darmwand) en bacteriële infecties.

Huisarts raadplegen

Blijf nooit doorlopen met bloed in de ontlasting, maar ga naar de huisarts. Bij bloedverlies in de ontlasting, zal de huisarts altijd op zoek gaan naar de oorzaak van de aandoening. Klik hier voor een uitgebreid artikel over bloed bij ontlasting.

Stopverfontlasting

Zoals hierboven reeds opgemerkt, ontstaat er door aandoeningen aan de gal, lever of alvleesklier, een vettige, plakkerige ontlasting - grijs-wit van kleur - ook wel 'stopverfontlasting' genoemd. De galkleurstof bilirubine kan dan niet vanuit de lever in de darm komen. Dit zien we vaak optreden bij een leverontsteking (hepatitis), of door afsluiting van de grote galwegen naar de darm door een steen of een gezwel. Bij al deze aandoeningen, ontstaat ook geelzucht doordat er te veel bilirubine in het bloed aanwezig. Bilirubine is toxisch en door een hoge concentratie ervan in het bloed, wordt de persoon moe en lusteloos. Ook wordt hij misselijk, verliest hij zijn eetlust en ontstaat er een hardnekkige jeuk waardoor de persoon steeds aan zijn huid krabt.

Steatorroe of vetdiarree

Verteringsstoornissen in de darm kunnen er de oorzaak van zijn dat de ontlasting te veel vet bevat. Deze grote hoeveelheid vet zorgt voor een dunne ontlasting[/B], veelal licht van kleur (lichtgrijs) en vettig[/B] (vetdiarree). Deze ontlasting heeft een zeer doordringende geur en is moeilijk weg te spoelen vanwege de vettigheid - vet blijft immers op water drijven. De belangrijkste oorzaak van steatorroe is de aandoening malabsorptie: verminderde opname van voedingsstoffen door de dunne darm.

Diarree

Er is sprake van diarree wanneer iemand meerdere keren per dag grotere hoeveelheden dunne, waterige en niet-gebonden ontlasting uitscheidt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute en chronische diarree. Er zijn zeer veel mogelijke oorzaken van diarree. Acute diarree wordt dikwijls veroorzaakt door bacteriële of virale infecties, voedselvergiftiging, medicijnvergiftiging, buikgriep of het gebruik van laxeermiddelen. Chronische diarree kan het gevolg zijn van een dikke darm ontsteking, een spijsverteringsstoornis of een infectie door wormen of bacteriën.

In de volgende gevallen moet een huisarts worden geraadpleegd:

• bij aanhoudende, chronische diarree;
• als de diarree zeer dun (waterdun) is en langer dan drie dagen aanhoudt;
• als de diarree gepaard gaat met bloed- en slijmverlies, koorts (38° C of hoger), (ernstig) braken, sufheid en verwardheid, voortdurende buikpijn en niet meer plassen;
• zuigelingen en baby's met diarree moeten te allen tijde door een arts worden onderzocht;
• kinderen jonger dan 2 jaar ls de diarree niet binnen 12 uur aanzienlijk vermindert;
• ouderen boven de 70 jaar als de diarree binnen 24 uur niet aanzienlijk vermindert.

Obstipatie: verstopping

Wat is het?

Bij obstipatie of verstopping blijft de darminhoud te lang in de dikke darm, waardoor de ontlasting zeer hard en droog kan worden. De symptomen van obstipatie zijn onder andere klagen over verstopping, een opgeblazen gevoel, steeds strakker zittende kleren en afname eetlust.

Oorzaken

Obstipatie kan de volgende oorzaken hebben:

• onjuiste voeding, dat wil zeggen vezelarm, te weinig drinken en een tekort aan beweging waardoor de darmen te traag werken;
• darmziekten, zoals ontstekingen, poliepen en gezwellen;
• ziekten van het zenuwstelsel, zoals multiple sclerose;
• medicijngebruik: sommige medicijnen hebben obstipatie als bijwerking;
• hormonen, bij zwangerschap en bij een traag werkende schildklier;
• een verkeerde ontlastingsgewoonte door de ontlasting te lang op te houden.

Goede darmwerking

Voor een goede werking van de darmen is regelmatige lichaamsbeweging, een vezelrijk dieet met o.a. zemelen, volkoren brood (volkoren producten) en peulvruchten, voldoende drinken en frequente maaltijden zeer belangrijk. Ook toegeven aan de drang tot defecatie is aan te raden. Neem ook ruim de tijd om te ontlasten. Ga nooit persen! Bij hardnekkige verstopping, kunnen laxeermiddelen uitkomst bieden. Als een aandoening of ziekte aan de obstipatie ten grondslag ligt, moet deze bestreden worden.

Natuurlijke laxerende voedingsmiddelen

Er bestaan natuurlijke laxerende (voedings)middelen, zoals:

• karnemelk
• yoghurt
• vruchtensap
• ontbijtkoek
• zemelen (deze zijn los te koop, verwerk het door de yoghurt);
• gebroken lijnzaad (deze zin ook los te koop en eveneens te verwerken door de yoghurt);
• geweekte of gewelde pruimen; en
• stroop.

Verder is een dagelijkse wandeling aan te raden. Dit geeft niet alleen ontspanning en rust, maar zorgt tevens voor een goede darmwerking.

Invloed van voeding en levensstijl op je ontlasting

Je darmen zijn de stille motor van je lichaam. Ze draaien dag en nacht door, zonder dat je er vaak bij stilstaat. Maar wat je eet, drinkt, en hoe je leeft, heeft een directe invloed op hoe deze motor loopt. Wil je een soepele stoelgang? Dan is het tijd om je voeding en levensstijl onder de loep te nemen. Want geloof het of niet, door een paar simpele aanpassingen kun je je darmen een groot plezier doen!

Voeding: Vezels zijn je beste vriend
Laten we beginnen met voeding. Wat je in je mond stopt, is wat je darmen later te verwerken krijgen. Een goede darmwerking begint bij een vezelrijk dieet. Vezels zijn de stille helden van je spijsvertering. Ze helpen je ontlasting zacht en soepel te houden en zorgen voor een regelmatige doorstroom in je darmen. Denk aan volkoren producten zoals volkorenbrood, havermout, zilvervliesrijst, maar ook peulvruchten, groenten, en fruit.

• Stel, je ontbijt meestal met witbrood en jam. Lekker, maar weinig vezels. Probeer het eens met volkorenbrood, een plakje avocado en wat kiemgroenten. Of kies voor havermout met fruit en noten. Die kleine aanpassingen geven je darmen nét dat zetje in de goede richting. Vezels nemen vocht op in je darmen, waardoor je ontlasting makkelijker zijn weg vindt naar de uitgang. Voila, een goede start van de dag!

Hydratatie: Water, water, water!
Naast voeding is water drinken minstens zo belangrijk. Je darmen hebben voldoende vocht nodig om je ontlasting soepel te houden. Vezels zonder water zijn als een droge spons in je darmen: ze doen hun werk niet goed. Door genoeg water te drinken, zorg je ervoor dat de vezels kunnen opzwellen en hun werk doen. Een droge, harde ontlasting? Grote kans dat je te weinig drinkt.

• Ben jij iemand die snel vergeet te drinken? Zet een mooie waterfles op je bureau of in de keuken en neem regelmatig een slok. Voeg wat schijfjes citroen, munt, of komkommer toe voor een frisse smaak. Je darmen zullen je dankbaar zijn en je merkt al snel dat je ontlasting beter op gang komt.

Lichaamsbeweging: Breng je darmen in beweging
Denk je dat alleen wat je eet en drinkt belangrijk is? Think again! Je levensstijl speelt ook een grote rol. Lichaamsbeweging is een van de beste manieren om je spijsvertering een boost te geven. Wandelen, fietsen, pilates – het maakt niet uit, zolang je maar in beweging komt. Beweging stimuleert de darmen om te samentrekken, waardoor je ontlasting sneller en soepeler door je darmen gaat.

• Maak na het avondeten eens een wandelingetje. Niet alleen verbrand je wat extra calorieën, maar je zet ook je darmen in beweging. Dat ochtendbezoekje aan het toilet verloopt daarna waarschijnlijk een stuk vlotter!

Stress en je darmen: Relax, en laat je buik ontspannen
Stress heeft ook een verrassend grote invloed op je darmen. Bij stress maakt je lichaam hormonen aan die de spijsvertering kunnen vertragen of juist versnellen. En dat kan betekenen: obstipatie of juist diarree. Een gezonde levensstijl houdt daarom niet alleen in wat je eet en drinkt, maar ook hoe je met stress omgaat.

• Probeer eens een paar ontspanningstechnieken, zoals ademhalingsoefeningen. Een paar minuten per dag is al genoeg om je lichaam en darmen wat meer rust te geven. En vergeet niet: neem de tijd voor je maaltijden! Kauw goed en geniet van elke hap, dat helpt je darmen om alles rustig te verwerken.

Probiotica en prebiotica: Voed je goede bacteriën
In je darmen wonen miljarden bacteriën die een belangrijke rol spelen in de vertering van je voedsel. Door regelmatig probiotica (gezonde bacteriën) en prebiotica (vezels die deze bacteriën voeden) binnen te krijgen, kun je de darmflora een handje helpen. Yoghurt, kefir, zuurkool, kimchi – het zijn allemaal voedingsmiddelen die je darmen blij maken.

Kortom: Wil je een soepel lopende stoelgang? Geef dan aandacht aan wat je eet en drinkt, zorg voor voldoende beweging, en verminder stress. Vezels, water, en een ontspannen levensstijl zijn de sleutels tot gezonde darmen. En zoals met veel dingen in het leven: een klein beetje liefde en aandacht maakt een groot verschil. Dus, zet je beste beentje voor en breng wat balans in je buik!

De invloed van stress en emotionele gezondheid

Je darmen en je brein zijn beste vrienden. Ze kletsen de hele dag door met elkaar via een speciale zenuw, de zogenoemde 'darm-brein-as'. Het klinkt misschien een beetje vreemd, maar je darmen luisteren nauwkeurig naar wat er in je hoofd omgaat. Zit je in de stress? Voel je je opgejaagd of verdrietig? Dan merken je darmen dat meteen! Stress en emotionele gezondheid spelen een veel grotere rol in je ontlastingspatroon dan je misschien denkt.

Stress: De onruststoker in je buik
Stel je voor: je zit midden in een drukke werkweek, je hoofd loopt over van de to-do-lijstjes, en de deadlines blijven maar op je af komen. Je stressniveau schiet omhoog, en wat gebeurt er? Juist, je darmen gaan in de war. Stress zorgt ervoor dat je lichaam stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aanmaakt. Deze hormonen beïnvloeden de werking van je spijsvertering. Ze kunnen je darmen op scherp zetten en je ontlastingspatroon flink verstoren.

• Ben je wel eens voor een spannend gesprek of presentatie ineens naar het toilet gerend? Dat is je lichaam dat ‘fight-or-flight’ in gang zet. Je darmen worden wakker geschud en dat kan leiden tot onverwachte toiletbezoekjes. Of juist het tegenovergestelde: je zit dagen verstopt. Stress kan ervoor zorgen dat je darmen stilvallen, waardoor alles stagneert. Je voelt je opgeblazen, ongemakkelijk en zit niet lekker in je vel.

Emotionele gezondheid: Verdriet, angst en je buikgevoel
Maar niet alleen stress heeft invloed. Je emotionele gezondheid is een andere grote speler in hoe je darmen zich gedragen. Angst, verdriet, of langdurige somberheid kunnen direct van invloed zijn op je spijsvertering. Dit is geen toeval. Je darmen worden ook wel je ‘tweede brein’ genoemd, omdat ze een enorme hoeveelheid zenuwcellen bevatten die nauw samenwerken met je hersenen. Daarom kun je letterlijk ‘met een knoop in je maag’ zitten wanneer emoties hoog oplopen.

• Stel, je zit in een moeilijke periode waarin je je vaak somber en angstig voelt. Je merkt dat je darmen van slag raken: je hebt buikpijn, moet vaker naar het toilet of juist helemaal niet. Alles lijkt uit balans te zijn. Dit komt omdat je darmen direct reageren op de emotionele signalen uit je brein. Ze voelen de spanning, de onrust, en reageren daarop met verstoringen in je ontlastingspatroon.

Bewust ontspannen: Tijd voor je darmen om tot rust te komen
Gelukkig kun je iets doen om je darmen een beetje rust te gunnen. Bewust ontspannen kan wonderen doen. Ademhalingsoefeningen of gewoon een rustig wandelingetje door het park helpen om je stressniveau te verlagen. Door je hoofd te ontspannen, geef je ook je darmen het signaal dat ze mogen ontspannen. Neem elke dag even een moment voor jezelf, en je zult merken dat je darmen beter hun werk kunnen doen.

• Heb je een drukke dag gehad? Probeer voor het slapengaan eens tien minuten te mediteren of een paar ademhalingsoefeningen te doen. Leg een hand op je buik en voel hoe je ademhaling rustiger wordt. Hiermee stuur je je lichaam het signaal dat het mag ontspannen. De kans is groot dat je darmen zich die nacht van hun beste kant laten zien!

Durf hulp te zoeken: Praat over wat je dwarszit
Soms is stress en emotionele spanning zo hardnekkig dat het niet met een paar ademhalingsoefeningen verdwijnt. Als je merkt dat je emotionele gezondheid een zware tol eist op je darmen en ontlastingspatroon, aarzel dan niet om hulp te zoeken. Een gesprek met een therapeut, psycholoog of gewoon een goede vriend kan al verlichting geven. Je darmen zijn een spiegel van je emoties, en door erover te praten, geef je jezelf de ruimte om te herstellen.

Kortom: Je darmen luisteren naar je hoofd en hart. Stress, angst en verdriet kunnen je ontlastingspatroon flink verstoren. Door bewust te ontspannen en aandacht te geven aan je emotionele welzijn, help je je darmen om hun werk goed te doen. Maak van je buik een plek van rust, en je zult zien: de balans komt langzaam terug. Je darmen zijn misschien gevoelig, maar met de juiste zorg en aandacht kun je ze laten spreken in de taal van gezondheid.


Noot

1. http://nl.wikipedia.org/wiki/Ontlasting

Lees verder

• Bloed in poep of ontlasting: symptomen en mogelijke oorzaken
• Kleur van de ontlasting bij een baby (grijs, geel, groen)
• Wormen bij mensen: oorzaken wormen in darmen en ontlasting
• Pijnlijke stoelgang: pijn bij poepen & bloed bij ontlasting
• Slijm bij ontlasting: oorzaken van een slijmerige stoelgang