Darmischemie en darminfarct: Ernstige buikpijn met koorts

Darmischemie en darminfarct: Ernstige buikpijn met koorts Een infarct kan in diverse vormen voorkomen, zoals een herseninfarct (beroerte) of een myocardinfarct (hartaanval). Een infarct is echter ook mogelijk in de darmen. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Klachten van darmischemie of een darminfarct zijn onder andere ernstige buikpijn, koorts, braken en diarree. Snelle behandeling is cruciaal omdat een darminfarct net zo dodelijk kan zijn als een hartaanval. De behandeling bestaat meestal uit een operatie en medicatie voor het onderliggende probleem.

Terminologie darminfarct en darmischemie

Darminfarct

Een darminfarct betekent dat het weefsel in de darmen afgestorven is (weefselnecrose).

Darmischemie

Ischemie houdt in dat de bloedstroom onvoldoende is, wat een ontsteking veroorzaakt in het aangetaste weefsel. De termen ‘mesenterische ischemie’ en ‘ischemische colitis’ beschrijven darmischemie. Mesenterische ischemie verwijst naar de mesenterische arteriën die bloed naar de dunne en dikke darm voeren. Ischemische colitis is een ontsteking van de dikke darm als gevolg van beperkte bloedtoevoer.

Epidemiologie

Darmischemie en darminfarct zijn ernstige aandoeningen waarbij de bloedtoevoer naar de darmen wordt verminderd of volledig geblokkeerd, wat kan leiden tot weefselschade en necrose. De epidemiologie van darmischemie en darminfarct varieert sterk op basis van onderliggende oorzaken, zoals arteriële obstructies, vasculaire aandoeningen, en risicofactoren zoals leeftijd, cardiovasculaire gezondheid, en andere comorbiditeiten.

Prevalentie en incidentie

Darmischemie komt vaker voor bij ouderen, met een hogere incidentie in landen waar cardiovasculaire aandoeningen prevaleren. De prevalentie van darminfarct is relatief laag, maar het aantal gevallen neemt toe bij de vergrijzing van de bevolking. Studies hebben aangetoond dat bij patiënten met een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten de incidentie van darminfarct significant toeneemt. Darmischemie komt vaker voor bij ouderen die lijden aan arteriosclerose of andere vasculaire aandoeningen, en bij patiënten met bepaalde risicofactoren zoals hoge bloeddruk en diabetes.

Regionale variatie en risicofactoren

Geografisch gezien is de incidentie van darmischemie en darminfarct hoger in ontwikkelde landen met een vergrijzende bevolking, vooral in gebieden waar cardiovasculaire aandoeningen veel voorkomen. Regionale variaties worden beïnvloed door toegang tot gezondheidszorg, preventieprogramma's, en de prevalentie van risicofactoren zoals roken, slechte voeding en sedentair gedrag. In landen met een minder ontwikkelde zorginfrastructuur is de prognose vaak slechter, gezien de vertraging in diagnose en behandeling.

Mechanisme

Darmischemie ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar een of meer delen van de darmen wordt beperkt of gestopt. Dit kan worden veroorzaakt door een blokkade van de mesenteriale arteriën door embolieën, trombose, of atherosclerose. Het gebrek aan bloedtoevoer leidt tot zuurstoftekort en afbraak van darmweefsel, wat kan resulteren in darminfarct, een aandoening waarbij het darmweefsel afsterft door langdurige ischemie.

Arteriële occlusie en darmischemie

Een veelvoorkomende oorzaak van darmischemie is de occlusie van de mesenteriale arterieën door trombose of embolieën. Deze blokkades verhinderen de normale bloedcirculatie naar de darmen, wat leidt tot ischemie. Bij langdurige ischemie kunnen darmcellen schade oplopen, wat resulteert in necrose van het darmweefsel en mogelijk darminfarct. In ernstige gevallen kan dit leiden tot peritonitis en sepsis, die levensbedreigend kunnen zijn.

Vasculaire aandoeningen en darminfarct

Atherosclerose is een veelvoorkomende onderliggende oorzaak van vasculaire aandoeningen die kunnen leiden tot darminfarct. De ophoping van vetachtige stoffen in de vaatwanden leidt tot vernauwing van de bloedvaten, waardoor de bloedstroom naar de darmen wordt verminderd. Dit verhoogt het risico op ischemie en de ontwikkeling van darminfarct, vooral bij ouderen of patiënten met andere cardiovasculaire aandoeningen zoals hoge bloeddruk of hartfalen.

Oorzaken: Onvoldoende bloedtoevoer naar de darmen

De darm heeft een goede bloedtoevoer nodig. Slagaders zorgen voor zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen aan de darmen. Aderen verwijderen zuurstofarm bloed en afvalstoffen. Als de bloedtoevoer onderbroken is, raakt het levend weefsel beschadigd. Bij verminderde bloedtoevoer ontstaat ontsteking, terwijl een volledige verstopping leidt tot afsterven van weefsel.

Adhesies

Na een buikoperatie kan littekenweefsel (adhesies) ontstaan, waardoor een deel van de darm vast komt te zitten. Adhesies beperken de bloedstroom en veroorzaken darmischemie en een darminfarct.

Cholesterol

Slagaders naar de darm kunnen vernauwd of verstopt raken door cholesterolopbouw. Dit kan leiden tot darmischemie.

Embolie

Een embolus is een prop die door de bloedstroom wordt meegevoerd en een vat kan verstoppen. Deze proppen kunnen bloedstolsels, tumorcellen, vetdruppels (vetembolie) of ziektekiemen zijn. Een embolus kan de bloedstroom volledig blokkeren.

Hernia

Een hernia is een uitstulping van het peritoneum, waarbij de darm betrokken kan zijn. Dit beperkt de bloedtoevoer van buiten het bloedvat.

Lage bloeddruk

Een reeds vernauwde slagader kan bij zeer lage bloeddruk (ernstige hypotensie) leiden tot darmischemie of een darminfarct. Dit komt vaak voor bij patiënten met andere ernstige medische problemen.

Periarteriitis nodosa

Periarteriitis nodosa is een bloedvatziekte met een gevarieerd ziektebeeld. Het leidt tot vermagering, vermoeidheid, en maag-darmklachten. Bij deze multisystemische ziekte ontstaan ischemieën en microaneurysmata, wat kan resulteren in een darminfarct.

Trombus

Een trombus is een bloedstolsel dat vastzit aan de binnenzijde van een bloedvat en leidt tot trombose. Dit kan de bloedstroom in de darm blokkeren.

Risicofactoren

De risicofactoren voor darmischemie en darminfarct zijn vergelijkbaar met die voor andere vasculaire aandoeningen. Leeftijd, het bestaan van chronische ziekten zoals diabetes, roken, en een ongezond voedingspatroon verhogen de kans op deze aandoeningen. Daarnaast spelen genetische factoren ook een rol in de vatbaarheid voor arteriële aandoeningen die kunnen leiden tot darmischemie.

Cardiovasculaire risicofactoren

Patiënten met een geschiedenis van hart- en vaatziekten, zoals arteriosclerose, hoge bloeddruk, en hartfalen, hebben een verhoogd risico op darmischemie. Deze aandoeningen veroorzaken veranderingen in de bloedvaten die de circulatie naar de darmen belemmeren, wat kan leiden tot ischemie en darminfarct. Het goed beheren van deze risicofactoren kan helpen het risico te verlagen.

Leeftijd en geslacht

Ouderen, vooral mensen boven de 60 jaar, lopen een groter risico op darmischemie en darminfarct. De veroudering van de bloedvaten verhoogt de kans op atherosclerose en andere vasculaire problemen die kunnen bijdragen aan ischemie van de darmen. Mannen lijken iets vaker getroffen te worden door deze aandoeningen dan vrouwen, vooral op jongere leeftijd, maar de verschillen nemen af naarmate de leeftijd vordert.

Risicogroepen

Bepaalde groepen patiënten lopen een hoger risico op het ontwikkelen van darmischemie en darminfarct. Dit zijn voornamelijk ouderen, patiënten met een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten, en mensen die bepaalde leefstijlfactoren zoals roken en slechte voeding hebben.

Ouderen

Ouderen vormen een van de grootste risicogroepen voor darmischemie en darminfarct, vooral als ze ook andere risicofactoren zoals hoge bloeddruk, diabetes, of atherosclerose hebben. De afname van de bloedstroom naar de darmen door veroudering van de bloedvaten verhoogt de kans op ischemie en beschadiging van het darmweefsel.

Patiënten met vasculaire aandoeningen

Patiënten met vasculaire aandoeningen zoals arteriosclerose, hartfalen, of eerdere beroertes lopen een verhoogd risico op darmischemie. Deze aandoeningen veroorzaken veranderingen in de bloedcirculatie die de bloedtoevoer naar de darmen kunnen verstoren, wat leidt tot een verhoogd risico op ischemie en darminfarct.

Symptomen: Ernstige buikpijn en koorts

Symptomen van een darminfarct kunnen langzaam of plotseling optreden:

Alarmsymptomen

Darmischemie en darminfarct vertonen een reeks alarmsymptomen die snel kunnen leiden tot ernstige complicaties als ze niet tijdig worden behandeld. Symptomen kunnen variëren van milde buikpijn tot ernstige gastro-intestinale bloedingen en shock.

Buikpijn en ongemak

Een van de meest voorkomende symptomen van darmischemie is plotselinge, intense buikpijn, die vaak gepaard gaat met ongemak of een gevoel van volheid. De pijn is meestal acuut van aard en kan komen en gaan, afhankelijk van de ernst van de ischemie en de mate van beschadiging van het darmweefsel.

Gastro-intestinale bloedingen

Bloedingen zijn een ander belangrijk alarmsymptoom bij darminfarct. Dit kan zich manifesteren als zwarte ontlasting of zichtbare bloeding uit het rectum. Bloedingen wijzen op necrose van het darmweefsel en kunnen leiden tot levensbedreigende complicaties zoals shock of sepsis.

Een bloedonderzoek wijst op een infectie / Bron: Frolicsomepl, PixabayEen bloedonderzoek wijst op een infectie / Bron: Frolicsomepl, Pixabay

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek

Een bloedonderzoek toont vaak een hoog aantal witte bloedcellen, wat op een infectie wijst. Verder worden diverse beeldvormende onderzoeken ingezet om de schade te bepalen:

In sommige gevallen is een chirurgische ingreep nodig om de diagnose te bevestigen.

Differentiële diagnose

De symptomen van darmischemie zijn vaak niet specifiek, wat beeldvormende onderzoeken noodzakelijk maakt om andere aandoeningen uit te sluiten, zoals:

Behandeling

Operatie

Een operatie is vaak noodzakelijk. De arts verwijdert het afgestorven darmgedeelte en verbindt de gezonde uiteinden van de darm. Soms is een colostomie of ileostomie nodig. De arts probeert tevens de verstopte slagaders naar de darm te corrigeren.

Medicijnen zijn beschikbaar / Bron: Stevepb, PixabayMedicijnen zijn beschikbaar / Bron: Stevepb, Pixabay
Medicijnen
Medicijnen kunnen nodig zijn om de bloedvaten te verwijden en de bloedstroom te verbeteren (vasodilatoren). Trombolytica kunnen bloedstolsels oplossen. Anticoagulantia zoals heparine voorkomen nieuwe bloedstolsels.

Prognose aandoening

Darmischemie of een darminfarct is een ernstige aandoening die zonder snelle behandeling fataal kan zijn. De prognose hangt af van de oorzaak en de snelheid van de behandeling. Vooral oudere patiënten met andere aandoeningen hebben een slechtere prognose.

Complicaties van beperkte bloedstroom

Een colostomie of ileostomie kan tijdelijk of permanent zijn. Peritonitis is een mogelijke complicatie na de operatie. Patiënten met veel afgestorven weefsel hebben moeite met het absorberen van voedingsstoffen, waardoor intraveneuze voeding nodig kan zijn. Ernstig zieke patiënten kunnen koorts en een bloedinfectie (sepsis) krijgen.

Een gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, PixabayEen gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, Pixabay

Preventie

Preventieve maatregelen om een darminfarct te voorkomen zijn onder andere:

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat te doen bij spastische darmen?Wat te doen bij spastische darmen?Een spastische darm wordt ook wel een prikkelbare darm genoemd. Met een prikkelbare darm heb je wekenlang buikpijn. Met…
Diagnose: buikpijnBuikpijn kan erg lastig zijn om te diagnosticeren. Met het onderstaande schema kunt u een aantal veelvoorkomende oorzake…
Buikpijn bij kinderenBuikpijn bij kinderenBuikpijn bij kinderen is heel vervelend. Het kan veel verschillende oorzaken hebben zoals stress, diarree, maagzuur, con…
Buikpijn, links en rechtsBuikpijn, links en rechtsBuikpijn kan voorkomen in het midden van de buik, aan de rechterkant of linkerkant. Daarnaast wordt er nog verschil gema…

Hypocalciëmie: Verlaagd calciumgehalte in het bloedHypocalciëmie: Verlaagd calciumgehalte in het bloedCalcium is aanwezig in veel lichaamsstructuren zoals botten, bloed, spieren en het hart. Een verlaagd calciumgehalte in…
Gezwollen teen of tenen: oorzaken en symptomen dikke teenGezwollen teen of tenen: oorzaken en symptomen dikke teenEen gezwollen teen of zwelling in meerdere tenen is meestal niet levensbedreigend, maar kan wel een teken van een ernsti…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: HansMartinPaul, Pixabay
  • Geraadpleegd op 15 augustus 2017:
  • Bowel Infarction and Ischemia, Causes, Symptoms, Treatment, http://www.healthhype.com/bowel-infarction-and-ischemia-causes-symptoms-treatment.html
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Darminfarct, http://www.apotheekburtin.be/nl/default/1015761/Medisch%20A-Z/Dagelijkse%20kwaal%20-%20Ziekte/Darminfarct.aspx
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/189146-differential-diagnoses
  • Ischemic colitis and large bowel infarction: A case report, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3482654/
  • Small intestinal ischemia and infarction, https://medlineplus.gov/ency/article/001151.htm
  • Venous Small Bowel Infarction: Intraoperative Laser Doppler Flowmetry Discriminates Critical Blood Supply and Spares Bowel Length, https://www.hindawi.com/journals/crim/2012/195926/
  • Afbeelding bron 1: Frolicsomepl, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Jill111, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 20-11-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.