Darmischemie en darminfarct: Ernstige buikpijn met koorts
Een infarct is een bekende term in de vorm van een herseninfarct (beter bekend als een beroerte) of een myocardinfarct (hartaanval). Een infarct is evenwel overal mogelijk, ook in de darmen. Dit vloeit voort uit door diverse aandoeningen. Ernstige buikpijn, koorts, braken en diarree zijn enkele klachten van darmischemie of een darminfarct. Een snelle behandeling is nodig omdat een darminfarct mogelijk net zo dodelijk is als een hartaanval. Deze bestaat meestal uit een operatie en ook medicatie voor de behandeling van het onderliggend probleem.
Terminologie darminfarct en darmischemie
Darminfarct
Een darminfarct betekent dat het weefsel in de darmen afgestorven is (weefselnecrose).
Darmischemie
Ischemie houdt in dat de bloedstroom onvoldoende is en een
ontsteking optreedt in het aangetaste weefsel. De termen ‘mesenterische
ischemie’ en ‘
ischemische colitis’ zijn eveneens gangbaar om darmischemie te beschrijven. Mesenterische ischemie duidt op de mesenterische arteriën (superieure en inferieure) die bloed naar de dunne en dikke darm voeren. Ischemische colitis is een ontsteking van de dikke darm als gevolg van een beperkte bloedtoevoer.
Oorzaken: Onvoldoende bloedtoevoer naar darmen
De darm heeft net zoals vele andere lichaamsdelen een goede bloedtoevoer nodig. De slagaders (arteriën) zorgen voor een aanvoer van zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen aan de darmen. Dit is nodig voor het levensonderhoud en de normale functie van de darm. Aderen verwijderen dan weer zuurstofarm bloed en afval. Als de bloedtoevoer onderbroken is, dan wordt het levend weefsel aangetast. Bij een verminderde bloedtoevoer sterven de cellen niet meteen af, maar resulteert dit wel een ontsteking in het weefsel. Een volledige verstopping van de bloedstroom leidt echter tot het afsterven van levend weefsel.
Adhesies
Soms ontstaat
littekenweefsel (adhesies) in de ingewanden na een vorige buikoperatie. Een deel van de darm komt vast te zitten en is als het ware 'samengedrukt' in deze hechtingen. Adhesies veroorzaken een beperkte bloedstroom, wat darmischemie en een darminfarct met zich meebrengt.
Cholesterol
De slagaders die bloed aan de darm leveren, verkleinen of zijn verstopt door de opbouw van
cholesterol. Vindt dit plaats in de hartvaten, dan ontwikkelt de patiënt een
hartaanval. Bij een blokkering van de slagaders naar de darm door cholesterol komt darmischemie tot stand.
Embolie
Een embolus is een ander woord voor een prop. Dit vreemde lichaam wordt door lymfe of de bloedstroom voortbewogen en blijft dan ergens in een vat of het hart steken waardoor mogelijk een embolie ontstaat. Deze proppen zijn
bloedstolsels, kleine deeltjes van een gezwel of van een trombus (bloedstolsel), een vetdruppel (
vetembolie), ziektekiemen enzovoort. Wanneer de embolus bij een slagader terechtkomt en vast blijft steken, beperkt dit de bloedstroom en is zelfs een volledige verstopping (obstructie) mogelijk.
Hernia
Een hernia (ingewandsbreuk) is een uitstulping van het peritoneum (buikvlies: epitheelweefsel dat de binnenkant van de buikholte en de buitenkant van de daarin gelegen organen bekleedt) uit de buikholte, waarbij eventueel de ingewanden (zoals de darm) betrokken zijn. De uitstulping blijft door het buikvlies en de huid bedekt, zodat zich een zak (breukzak) vormt. Mogelijk komt een deel van de darm in deze breukzak terecht, waardoor de darm als het ware ‘verstikt’ geraakt. De bloedtoevoer van buiten het bloedvat wordt hierdoor beperkt.
Lage bloeddruk
Een vernauwing binnen een slagader leidt niet altijd tot een ischemie, maar wanneer de bestaande bloedstroom verminderd is door een reeds vernauwde slagader, dan verschijnt mogelijk darmischemie of een darminfarct. Dit gebeurt voornamelijk bij een zeer lage bloeddruk (ernstige
hypotensie). Dit komt vaak voor bij patiënten met andere ernstige medische problemen.
Periarteriitis nodosa
Periarteriitis nodosa, ook gekend is panarteriitis nodosa of polyarteriitis nodosa, is een bloedvatziekte met een sterk gevarieerd ziektebeeld. Een patiënt met deze aandoening presenteert zich met vermagering,
vermoeidheid en maag-darmverschijnselen. Bij de multisystemische ziekte gebeuren degeneratieve en ontstekingsverschijnselen van kleine arteriën en ontstaan eveneens ischemieën en multipele microaneurysmata (kleine uitstulpingen van de slagaders). De aandoening leidt tot glomerulonefritis, longinfiltraten, darminfarcten, myalgieën (
spierpijnen),
bovenbuikpijn, artralgieën (gewrichtspijnen), mononeuritis multiplex, huidletsels en
periostitis (ontsteking van het scheenbeenvlies, hoofdzakelijk aan de onderbenen)
Trombus
Een trombus is een bloedstolsel dat zich vormt op en vastzit aan de beschadigde binnenzijde van een bloedvat (endotheel) en leidt tot
trombose. De aderen die bloed uit de darm vervoeren, komen soms vast te zitten door een bloedstolsel. Ook hierdoor ontstaat een blokkering van de bloedstroom in de darm. Dit komt vaker voor bij patiënten met een
leverziekte,
kanker of
bloedstollingsstoornissen.
Symptomen: Ernstige buikpijn en koorts
Diverse klachten komen tot stand bij een darminfarct, dat langzaam of plots tot stand komt.

Een bloedonderzoek wijst op een infectie /
Bron: Frolicsomepl, PixabayDiagnose en onderzoeken
Diagnostisch onderzoek
Een
bloedonderzoek onthult een hoog aantal witte bloedcellen in het bloed, wat wijst op de aanwezigheid van een infectie. Verder zet de arts nog een aantal
beeldvormende onderzoeken in om de omvang van de schade op te sporen. Volgende onderzoeken zijn nodig:
Niet altijd is het evenwel mogelijk om het probleem te identificeren. Soms is daarom een chirurgische ingreep nodig om darmischemie te diagnosticeren.
Differentiële diagnose
De symptomen van darmischemie zijn vaak niet specifiek voor deze aandoening. Daarom lijkt de presentatie soms op andere buik- en gastro-intestinale aandoeningen. Ook om deze reden zijn beeldvormende onderzoeken belangrijk, zodat de arts in staat is om volgende ziekten uit te sluiten.
Behandeling
Operatie
Een operatie is in de meeste gevallen nodig. De arts verwijdert dan het afgestorven darmgedeelte, en verbindt de overblijvende gezonde uiteinden van de darm aan elkaar. In sommige gevallen is een
colostomie (maken van een nieuwe blijvende uitmonding van de dikke darm) of ileostomie (chirurgische aanleg van een opening van de dunne darm door de buitenwand) nodig. De arts probeert steeds bij deze ingreep de verstopte slagaders naar de darm te corrigeren.

Medicijnen zijn beschikbaar /
Bron: Stevepb, Pixabay Medicijnen
Soms zijn medicijnen nodig om de gladde spieren van de vaatwand te ontspannen en de bloedstroom naar het gebied te verhogen (vasodilatoren).
Trombolytica zijn bovendien inzetbaar bloedstolsels op te lossen. Anticoagulantia (antistollingsmedicijnen) zoals heparine voorkomen een bloedstolsel of een verdere vergroting van een bestaande stolling.
Prognose aandoening
Darmischemie of een darminfarct is een ernstige aandoening waaraan een patiënt mogelijk komt te overlijden indien de arts dit niet onmiddellijk behandelt. Vooral oudere patiënten met reeds andere aandoeningen hebben bij een darminfarct een minder goede prognose. De vooruitzichten zijn wel sterk afhankelijk van de oorzaak. Een snelle behandeling resulteert in een goede uitkomst.
Complicaties van beperkte bloedstroom
De colostomie of ileostomie hebben een tijdelijk maar soms ook permanent karakter.
Peritonitis (ontsteking van het buikvlies door ontsteking in de buikholte) komt vaak voor na deze operaties. Patiënten waarbij veel afgestorven weefsel (weefselnecrose) in de darm aanwezig is, ervaren problemen om voedingsstoffen te absorberen. Hierdoor is intraveneuze voeding noodzakelijk. Sommige patiënten zijn ernstig ziek wat gepaard gaat met koorts en een
bloedinfectie (sepsis).

Een gezonde voeding is nodig /
Bron: Jill111, PixabayPreventie
Preventieve maatregelen om een darminfarct te voorkomen, omvatten:
Lees verder