Nefritisch syndroom: Symptomen van nierontsteking
Het nefritisch syndroom (niet te verwarren met het nefrotisch syndroom) is een groep aandoeningen waarbij tekenen van nefritis (nierontsteking) tot stand komen. Diverse aandoeningen liggen aan de basis van deze nieraandoening die zowel kinderen als volwassenen treft. Bloed in de urine, een zwelling van het lichaam en een hoge bloeddruk zijn de belangrijkste kenmerken van het nefritisch syndroom. De behandeling verloopt voornamelijk ondersteunend. De prognose van het nefritisch syndroom hangt tot slot af van de onderliggende oorzaak.
Oorzaken van symptomen nierontsteking
Het nefritisch syndroom is een groep symptomen die verschijnen bij sommige aandoeningen die leiden tot
nefritis of
glomerulonefritis (nierfilterontsteking). De
nierziekte is vaak het gevolg van een immuunrespons veroorzaakt door een infectie of andere ziekte.
Kinderen
Veelvoorkomende oorzaken bij kinderen en adolescenten zijn onder meer:
- Henoch-Schönlein purpura: ziekte met paarse vlekken op de huid, gewrichtspijn, maag- en darmproblemen en glomerulonefritis
- het hemolytisch uremisch syndroom: aandoening die optreedt wanneer een infectie in het spijsverteringsstelsel toxische stoffen produceert die rode bloedcellen vernietigen en een nierletsel veroorzaken
- IgA-nefropathie: aandoening waarbij antilichamen (IgA) worden opgebouwd in nierweefsel
- post-streptokokkenglomerulonefritis: nieraandoening die optreedt na een infectie met bepaalde stammen van streptokokkenbacteriën
Volwassenen
Veel voorkomende oorzaken bij volwassenen zijn:
De ontsteking tast de functie van de glomerulus aan. Dit is het deel van de nier dat bloed filtert om urine te maken en afval te verwijderen. Hierdoor kampt de patiënt met bloed in de urine (hematurie) en eiwitten in de urine (proteïnurie) en bouwt zich overtollig vocht op in het lichaam.
Symptomen
Veel voorkomende symptomen van nefritisch syndroom zijn:
- een algemeen ziek gevoel (malaise)
- een hoest met slijm of roze, schuimig materiaal dat afkomstig is uit de vochtophoping in de longen (longoedeem)
- een hoge bloeddruk
- een zwelling van het gezicht, de oogkassen, de benen, de armen, de handen, de voeten, de buik of andere gebieden: Het eiwit albumine houdt vocht in de bloedvaten vast. Wanneer het bloed albumine verliest, ontstaat een zwelling van het lichaam omdat de vocht zich ophoopt in de lichaamsweefsels.
- hoofdpijn
- kortademigheid, door een vochtophoping in de longen
- lichaamspijn
- slaperigheid
- urineafwijkingen:
- bloed in de urine (donkere urine, theekleurige urine of troebele urine)
- een verminderde urineproductie of afwezige urineproductie
- pus in de urine
- verwardheid
- wazig zien, meestal door gebarsten bloedvaten in het netvlies van het oog
Mogelijk ontwikkelen zich eveneens symptomen van acuut
nierfalen of een
chronische nierziekte.
Diagnose en onderzoeken
Lichamelijk onderzoek
De patiënt meldt de symptomen en
medische geschiedenis. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek. De arts voert een bloeddrukmeting uit en bemerkt een
hoge bloeddruk. Hij neemt vervolgens zijn stethoscoop vast en luistert naar de
hart- en
longgeluiden (
auscultatie), die abnormaal zijn bij patiënten met het nefritisch syndroom. Bij het palperen (betasten) van de buik ziet de arts een
vergrote lever. Hij kijkt verder naar het lichaam van de patiënt en merkt dan vergrote aderen in de nek op. Andere zichtbare tekenen van de nierziekte zijn een zwelling in de
benen, de armen, het
gezicht en de buik. Dit duidt op de aanwezigheid van overtollig vocht (
oedeem).
Diagnostisch onderzoek
De arts voert een uitgebreid
bloedonderzoek en
urineonderzoek uit. Een
nierbiopsie onthult een ontsteking van de glomeruli, wat mogelijk duidt op de oorzaak van de aandoening.
Behandeling van nefritisch syndroom
De arts wil de ontstekingen in de nier behandelen en de hoge bloeddruk onder controle krijgen. De behandeling gebeurt in het ziekenhuis en bestaat mogelijk uit:
- bedrust totdat de patiënt zich beter voelt met de behandeling
- een voeding die beperkt is in zout, vloeistoffen en kalium
- geneesmiddelen om de hoge bloeddruk onder controle te krijgen, ontstekingen te verminderen of om vocht uit het lichaam te verwijderen
- nierdialyse, indien nodig
Prognose van tekenen van nierontsteking
De vooruitzichten van patiënten met het nefritisch syndroom hangen af van de ziekte die de nefritis veroorzaakt. Wanneer de aandoening verbetert, verdwijnen de symptomen van het vasthouden van vocht (zoals zwelling en hoesten) en een hoge bloeddruk binnen één à twee weken. De urineafwijkingen verdwijnen vaak pas binnen enkele maanden. Kinderen hebben meestal betere vooruitzichten dan volwassenen en herstellen meestal volledig. Ze ontwikkelen slechts zelden complicaties of ontwikkelen zelden chronische glomerulonefritis en een chronische nierziekte. Volwassenen herstellen niet zo goed of zo snel als kinderen. Hoewel het ongebruikelijk is dat de ziekte terugkeert, keert de ziekte bij sommige volwassenen terug en ontwikkelen ze een chronische nierziekte. In dat geval is nierdialyse of een niertransplantatie nodig.
Lees verder