Tintelingen aan hoofdhuid: Oorzaken van paresthesieën

Paresthesieën, het gevoel van tintelingen en prikkelingen, kunnen zich ook op de hoofdhuid voordoen. Meestal betreft dit een tijdelijk probleem, vaak veroorzaakt door bijvoorbeeld bijwerkingen van medicijnen, haarluizen of huidirritatie. Andere symptomen kunnen jeuk, branderigheid of gevoelloosheid omvatten. Langdurige of terugkerende tintelende of prikkelende sensaties kunnen wijzen op zenuwbeschadiging of een onderliggende aandoening. De meeste oorzaken van deze sensaties zijn behandelbaar.

• Alopecia (haaruitval) en paresthesieën
• Angst of stress
• Autonome sensorische meridiaanrespons (ASMR)
• Bijwerkingen van medicatie
• Fibromyalgie
• Gordelroos
• Hoofdluizen of mijten
• Hormonale schommelingen
• Huidaandoeningen
• Huidirritatie of een gevoelige hoofdhuid
• Migraine
• Ringworm en tintelingen aan de hoofdhuid
• Sinusinfectie
• Spierspanning
• Temporale arteriitis
• Zenuwproblemen en tintelingen aan de hoofdhuid
• Druk op of beknelling van zenuwen
• Aandoeningen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Alopecia (haaruitval) en paresthesieën

Alopecia verwijst naar aandoeningen die leiden tot haarverlies. Beschadigde of geïrriteerde haarzakjes kunnen gepaard gaan met jeuk of tintelingen en dunner wordende haargebieden. Wanneer tintelingen, ongemak of pijn in de hoofdhuid optreden als gevolg van haaruitval, wordt dit aangeduid als ‘trichodynie’. Dit kan wijzen op haaraandoeningen zoals telogeen effluvium (haaruitval door externe factoren) of alopecia areata (haaruitval met ronde, kale plekken).

Angst of stress

Angst en stress kunnen paniekaanvallen uitlokken, wat kan leiden tot paresthesieën. Psychologische stress kan de bloedstroom beïnvloeden en tintelingen veroorzaken.

Andere symptomen van een paniekaanval zijn onder meer:

• ademhalingsproblemen
• duizeligheid
• snelle hartslag
• hartkloppingen
• misselijkheid
• pijn op de borst

Autonome sensorische meridiaanrespons (ASMR)

ASMR (Autonome Sensorische Meridiaan Respons) wordt gekenmerkt door een tintelend gevoel dat vaak begint op de hoofdhuid en zich naar de nek en rug verspreidt, en soms naar de armen. Dit gevoel wordt meestal als plezierig of ontspannend ervaren en wordt uitgelokt door auditieve of visuele stimuli.

Bijwerkingen van medicatie

Sommige medicijnen kunnen als bijwerking paresthesieën veroorzaken. Dit kan voorkomen bij bepaalde bètablokkers (medicatie die hartslag en bloeddruk verlagen) en ADHD-medicijnen. Meestal zijn deze tintelingen tijdelijk en mild. Als de tintelingen storend zijn, is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een chronische aandoening gekenmerkt door uitgebreide pijn en een verhoogde gevoeligheid voor pijnprikkels. Naast tintelingen en prikkelingen kunnen andere symptomen optreden zoals:

• cognitieve problemen
• hoofdpijn
• algemene lichaamspijn zonder duidelijke oorzaak
• ochtendstijfheid
• slaapproblemen
• vermoeidheid

Gordelroos

Gordelroos is een virale infectie veroorzaakt door het varicella zoster-virus, hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Na herstel van waterpokken kan het virus latent blijven en jaren later opnieuw actief worden, wat leidt tot gordelroos. De aandoening kenmerkt zich door een blaarvormige huiduitslag aan één kant van het gezicht of lichaam, inclusief de hoofdhuid. Jeuk, pijn en tintelingen kunnen voorafgaan aan de huiduitslag. Andere symptomen kunnen zijn hoofdpijn, buikpijn, koorts, en rillingen.

Hoofdluizen of mijten

Hoofdluizen, die vooral bij kinderen voorkomen, zijn kleine insecten die zich voeden met bloed van de hoofdhuid. Een beet van een hoofdluis kan leiden tot veel jeuk. Tintelende of kruipende sensaties onder het haar zijn vaak een van de eerste tekenen van hoofdluizen. Verder kunnen jeukende en pijnlijke rode plekken verschijnen waar de luizen zich hebben gevoed. De luizen zelf of hun eieren kunnen zichtbaar zijn aan de basis van de haarschacht. Hoofdluizen hebben zes poten en zijn zwart of witachtig grijs als volwassen insecten, terwijl de eieren eruitzien als kleine witte of gele stippen.

Hormonale schommelingen

Hormonale schommelingen door menstruatie, zwangerschap of de menopauze bij vrouwen kunnen paresthesieën aan de hoofdhuid veroorzaken.

Huidaandoeningen

Diverse huidziekten kunnen jeuk, pijn en tintelingen op de hoofdhuid veroorzaken. Deze symptomen kunnen vaak optreden voordat een huiduitslag zichtbaar wordt.

Dit gebeurt bij:

• Folliculitis: Bij folliculitis is er een zwelling en ontsteking van de haarzakjes, wat kan leiden tot een tintelende hoofdhuid. Dit kan het gevolg zijn van bacteriële, virale of schimmelinfecties. Symptomen kunnen pijn, puistjes, rode bultjes, huidletsels, jeuk en tintelingen omvatten.
• Hoofdhuideczeem (atopische dermatitis): Een huidziekte met jeukende, droge, dikke huidplekken, die vaker bij kinderen dan bij volwassenen voorkomt. Vaak is de nek aangedaan.
• Psoriasis: Plaque psoriasis veroorzaakt rode huidplekken met zilverachtige schilfers.
• Seborroïsche dermatitis: Deze aandoening leidt tot gezwollen, rode huidplekken met een witte of gele schilfering, vaak vergezeld van jeukende hoofdhuid.

Huidirritatie of een gevoelige hoofdhuid

Een veel voorkomende tijdelijke oorzaak van een tintelende hoofdhuid is irritatie. Dit kan veroorzaakt worden door chemische stoffen in producten zoals:

• cosmetica
• haarverf of bleekmiddel
• metalen
• warmtebehandelingen voor het haar
• wasmiddel of kleurstoffen
• zeer geurige shampoos of conditioners

Tintelingen en jeuk kunnen ook ontstaan door achterblijvende shampoo of conditioner op de hoofdhuid. Het grondig spoelen van de haren is daarom belangrijk. Sommige mensen hebben van nature een gevoeligere hoofdhuid. Het vermijden van producten met geurstoffen of agressieve chemicaliën, overstappen op een borstel met zachte haren en het vermijden van warmtebehandelingen kan nuttig zijn.

Migraine

Een aura die voorafgaat aan een migraineaanval kan visuele, auditieve of tactiele gewaarwordingen veroorzaken, waaronder tintelingen of prikkelingen op de huid en gevoelloosheid.

Ringworm en tintelingen aan de hoofdhuid

Ringworm is een schimmelinfectie van de huid die ook de hoofdhuid kan aantasten. Deze infectie kan haaruitval, pijn en tintelingen veroorzaken. Behandelingen met antischimmelmiddelen, zoals antischimmelshampoos, kunnen de symptomen verlichten.

Sinusinfectie

Een jeukende, tintelende hoofdhuid kan geassocieerd worden met een sinusinfectie. De infectie kan druk uitoefenen op het hoofd, wat een tintelend of jeukend gevoel kan veroorzaken. Sinusinfecties gaan vaak gepaard met symptomen zoals aangezichtspijn, oorpijn, vermoeidheid, koorts en gevoeligheid. In sommige gevallen kan zwelling bijdragen aan het tintelende gevoel op de hoofdhuid. Acute sinusinfecties kunnen meestal worden behandeld met vrij verkrijgbare pijnstillers en neusspoelingen met zoutoplossing. Terugkerende infecties kunnen antibiotica vereisen.

Spierspanning

Spierspanning in de nek is een andere veelvoorkomende oorzaak van tintelingen en prikkelingen op de hoofdhuid. Dit kan ontstaan door een verkeerde houding, bijvoorbeeld na langdurig slapen in een ongemakkelijke positie. Vrij verkrijgbare medicijnen, warmtebehandelingen en massages kunnen helpen bij het verlichten van nekstijfheid.

Temporale arteriitis

Bij temporale arteriitis valt het immuunsysteem de slagaderen aan, wat ontstekingen en pijn in de hoofdhuid en het gezicht veroorzaakt. Dit gaat vaak gepaard met hoofdpijn en gewrichtspijn.

Zenuwproblemen en tintelingen aan de hoofdhuid

Druk op of beknelling van zenuwen

Sensorische informatie van de huid wordt via zenuwen naar de hersenen gestuurd. Bij een onderbroken signaal kunnen vreemde sensaties optreden. Paresthesieën kunnen ontstaan door druk op zenuwen, bijvoorbeeld bij een positie waarbij de benen “in slaap vallen”. Het verlichten van de druk op de zenuw kan het probleem verhelpen. Een beknelde zenuw of zenuwbeschadiging kan langdurige of terugkerende tintelingen veroorzaken.

Aandoeningen

Zenuwaandoeningen kunnen ook tintelingen en gevoelloosheid in verschillende lichaamsdelen veroorzaken. Multiple sclerose (MS), een chronische zenuwaandoening, kan tintelingen of prikkelingen in de armen, benen of het gezicht veroorzaken. Diabetes mellitus (suikerziekte) kan ook tintelingen en gevoelloosheid veroorzaken door schade aan de kleine bloedvaten die leidt tot zenuwbeschadiging, een aandoening die diabetische neuropathie wordt genoemd. Dit kan de voeten, armen, benen of andere lichaamsdelen zoals de hoofdhuid aantasten.

Diagnose en onderzoeken

De arts zal de patiënt ondervragen over de symptomen, inclusief de duur en factoren die de tintelingen beïnvloeden. Een lichamelijk onderzoek kan nodig zijn om huiduitslag, beten, brandwonden en andere tekenen te identificeren. Indien een huidaandoening wordt vermoed, kan een biopsie van de hoofdhuid nodig zijn. Dit houdt in dat enkele haartjes worden verzameld en onderzocht op tekenen van beschadigde groei, luizen of andere haarbeschadigingen.

Behandeling

De behandeling van paresthesieën aan de hoofdhuid hangt af van de onderliggende oorzaak. Enkele algemene behandelingsopties zijn:

• Medische behandeling: Dit kan het aanpassen van medicatie, het behandelen van een infectie of het behandelen van een onderliggende aandoening omvatten.
• Topische behandelingen: Crèmes of lotions kunnen helpen bij jeuk of huidirritatie.
• Zelfzorgmaatregelen: Vermijd irriterende producten en gebruik milde shampoos.
• Fysiotherapie: Voor gevallen waarbij spierspanning of zenuwcompressie een rol speelt.

Prognose

De prognose voor paresthesieën op de hoofdhuid is meestal goed als de onderliggende oorzaak wordt behandeld. Tijdelijke oorzaken, zoals irritatie of stress, hebben doorgaans een goede prognose en de symptomen verdwijnen vaak zodra de oorzaak is weggenomen. Voor chronische of ernstige aandoeningen zoals zenuwbeschadiging of ernstige huidaandoeningen kan de prognose variëren en is mogelijk langdurige behandeling vereist.

Complicaties

Complicaties van paresthesieën aan de hoofdhuid kunnen ontstaan als de onderliggende oorzaak niet adequaat wordt behandeld. Mogelijke complicaties zijn:

• Infecties: Als gevolg van krabben door jeuk kan er een secundaire bacteriële infectie optreden.
• Haaruitval: Langdurige irritatie of beschadiging van de haarzakjes kan leiden tot haaruitval.
• Chronische pijn: Bij aandoeningen zoals neuropathie kunnen de tintelingen veranderen in langdurige pijn of gevoelloosheid.

Preventie

Preventieve maatregelen kunnen helpen om paresthesieën aan de hoofdhuid te voorkomen, vooral als je gevoelig bent voor bepaalde triggers:

• Goede hygiëne: Regelmatig wassen van het haar met een milde shampoo en grondig spoelen om irritatie te voorkomen.
• Vermijden van irriterende producten: Kies producten zonder sterke geurstoffen of agressieve chemicaliën.
• Stressbeheer: Technieken zoals meditatie of ontspanningsoefeningen kunnen helpen om stress te verminderen, wat het risico op stress-gerelateerde tintelingen kan verlagen.
• Regelmatige medische controle: Voor mensen met chronische aandoeningen zoals diabetes of fibromyalgie, kan regelmatige controle helpen om complicaties tijdig op te sporen en te behandelen.

Lees verder

• Tintelingen aan hoofd: Oorzaken van hoofdtintelingen
• Paresthesieën: Tintelingen in ledematen door druk op zenuw
• Jeukende hoofdhuid: Oorzaken van jeuk aan het hoofd
• Pijnlijke hoofdhuid: Oorzaken van pijn en gevoeligheid
• Infecties aan hoofdhuid: Oorzaken, symptomen en behandeling