Tintelingen aan hoofdhuid: Oorzaken van paresthesieën

Paresthesieën, het gevoel van tintelingen en prikkelingen, komt soms ook tot stand op de hoofdhuid. Meestal is dit een tijdelijk probleem, dat te wijten is aan bijvoorbeeld bijwerkingen van medicijnen, haarluizen of huidirritatie. Andere symptomen die hierbij soms tot uiting komen omvatten jeuk, brandende gevoelens of gevoelloosheid. Langdurige of terugkerende tintelende of prikkelende sensaties zijn mogelijk het resultaat van een schade of een aandoening aan de zenuwen. Bij de meeste patiënten zijn de oorzaken van de prikkelende gevoelens aan de hoofdhuid goed te behandelen.

• Alopecia (haaruitval) en paresthesieën
• Angst of stress
• Autonome sensorische meridiaanrespons (ASMR)
• Bijwerkingen van medicatie
• Fibromyalgie
• Gordelroos
• Hoofdluizen of mijten
• Hormonale schommelingen
• Huidaandoeningen
• Huidirritatie of een gevoelige hoofdhuid
• Migraine
• Ringworm en tintelende gevoelens aan hoofdhuid
• Sinusinfectie
• Spierspanning
• Temporale arteriitis
• Zenuwproblemen en tintelingen aan hoofdhuid
• Druk op of beknelling van zenuw
• Aandoeningen
• Diagnose en onderzoeken

Alopecia (haaruitval) en paresthesieën

Alopecia duidt op aandoeningen die haarverlies veroorzaken. Bij beschadigde of geïrriteerde haarzakjes, kampt een patiënt met jeuk of tintelingen, evenals dunner wordende haargebieden. Wanneer tintelingen, ongemak of pijn in de hoofdhuid het gevolg zijn van haaruitval, staat dit bekend als ‘trichodynie’. Dit wijst mogelijk op haaraandoeningen zoals telogeen effluvium (haaruitval van de hoofdhuid door een externe bron) en alopecia areata (haaruitval met ronde, kale plekken).

Angst of stress

Angst of stress veroorzaakt vaak paniekaanvallen. Deze veroorzaken mogelijk paresthesieën. De bloedstroom verandert namelijk als reactie op psychologische stress.

Andere symptomen van een paniekaanval zijn onder andere:

• ademhalingsproblemen
• duizeligheid
• een snelle hartslag
• hartkloppingen
• misselijkheid
• pijn op de borst

Autonome sensorische meridiaanrespons (ASMR)

Bij ASMR stimuleert een auditieve of visuele uitlokkende factor een tintelend gevoel op de huid. Meestal start dit in de hoofdhuid en loopt dit door de nek naar achteren, volgt dit de lijn van de wervelkolom en verspreiden de tintelingen zich eveneens naar de armen. Dit is een vaak plezierig of ontspannend gevoel.

Bijwerkingen van medicatie

Bepaalde medicijnen veroorzaken als bijwerkingen paresthesieën op de huid. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij bepaalde bètablokkers (medicatie die hartslag en bloeddruk verlagen) en ADHD-medicijnen. Normaal gezien is dit een tijdelijk, mild symptoom en hoeven patiënten niet te stoppen met de medicatie. Zijn de tintelingen erg lastig, dan is het verstandig om een arts te raadplegen.

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een chronische pijnaandoening waarbij een patiënt een verhoogde reactie op pijn ervaart. Naast tintelende en prikkelende sensaties komen volgende mogelijke symptomen tot stand:

• cognitieve problemen
• hoofdpijn
• lichaamspijn zonder een voor de hand liggende uitlokkende factor
• ochtendstijfheid
• slaapproblemen
• vermoeidheid

Gordelroos

Gordelroos is een virale infectie veroorzaakt door het varicella zoster-virus. De aandoening komt tot uiting bij patiënten die eerder waterpokken hebben gehad, die resulteren uit hetzelfde virus. Nadat een patiënt genezen is van waterpokken, blijft het virus latent in het lichaam aanwezig en reactiveert dit enkele jaren later opnieuw waardoor gordelroos ontstaat. Gordelroos kenmerkt zich door een blaarvormige huiduitslag aan één kant van het gezicht of lichaam, inclusief de hoofdhuid. Jeuk, pijn en tintelingen op de huid verschijnen mogelijk voor de huiduitslag. Andere symptomen omvatten hoofdpijn, buikpijn, koorts en rillingen.

Hoofdluizen of mijten

Hoofdluizen, die vooral bij kinderen optreden, zijn kleine insecten die leven in het haar en zich voeden met bloed van de hoofdhuid. Bij een beet van een hoofdluis ontstaat veel jeuk. Tintelende of kruipende gevoelens onder het haar zijn één van de eerste tekenen van hoofdluizen. Verder zijn jeukende en pijnlijke rode huidgebieden merkbaar waar de luizen zijn gevoed. Soms zijn de luizen of hun eieren zichtbaar bij de haarschachtbasis. Luizen hebben zes poten en zijn zwart of witachtig grijs als volwassenen, terwijl de eieren eruitzien als kleine witte of gele stippen. Luizen komen het meest voor bij kinderen.

Hormonale schommelingen

De menstruatie, een zwangerschap en de menopauze bij vrouwen veroorzaken mogelijk hormonale schommelingen die leiden tot paresthesieën aan de hoofdhuid.

Huidaandoeningen

Diverse huidziekten veroorzaken mogelijk jeuk, pijn en tintelende gevoelens op de hoofdhuid. Meestal verschijnen deze tekenen voordat een patiënt een huiduitslag krijgt.

Dit gebeurt bij:

• Folliculitis: Bij een zwelling en ontsteking van de haarzakjes, ontstaat een tintelende hoofdhuid. Dit is het gevolg van bacteriële, virale of schimmelinfecties. Pijn, puistjes, rode bultjes, huidletsels, jeuk en tintelingen zijn mogelijke tekenen van folliculitis.
• Hoofdhuideczeem (atopische dermatitis): Een huidziekte met jeukende, droge, dikke huidplekken die vaker optreedt bij kinderen dan bij volwassenen. Meestal is de nek getroffen.
• Psoriasis: Plaque psoriasis veroorzaakt rode huidplekken met zilverachtige schilfers op het lichaam.
• Seborreïsche dermatitis: Dit veroorzaakt gezwollen, rode huidplekken met een witte of gele schilfering. Dit gaat mogelijk vergezeld met een jeukende hoofdhuid.

Huidirritatie of een gevoelige hoofdhuid

Een veel voorkomende, tijdelijke oorzaak van een tintelende hoofdhuid is irritatie. Dit is meestal het gevolg van een chemische stof in een product, zoals:

• andere cosmetische producten
• haarverf of bleekmiddel
• metalen
• warmtebehandelingen voor het haar
• wasmiddel of kleurstoffen
• zeer geurige shampoos of conditioners

Tintelende gevoelens en jeuk zijn ook mogelijk het gevolg van te veel achterblijvende shampoo of conditioner op de hoofdhuid. Het grondig spoelen van de haren is bijgevolg belangrijk. Sommige patiënten hebben tevens een gevoeligere hoofdhuid dan anderen. De patiënt vermijdt best producten met geurstoffen of agressieve chemicaliën. Overstappen op een borstel met zachte haren en het vermijden van warmtebehandelingen zijn eveneens nuttige adviezen

Migraine

Een aura aan het begin van een migraineaanval veroorzaakt visuele, auditieve of tactiele gewaarwordingen, waarbij mogelijk ook tintelingen of prikkelingen op de huid en gevoelloosheid tot stand komen.

Ringworm en tintelende gevoelens aan hoofdhuid

Ringworm is een schimmelinfectie van de huid waarbij mogelijk ook de hoofdhuid is aangetast. De infectie veroorzaakt haaruitval, pijn en tintelingen. Op de huid toegepaste antischimmelbehandelingen zoals antischimmelshampoos verlichten de symptomen.

Sinusinfectie

Een jeukende, tintelende hoofdhuid is vaak geassocieerd met een sinusinfectie. De infectie zelf oefent mogelijk druk uit op het hele hoofd. Door deze druk voelt het hoofd tintelend of jeukend aan. Sinusinfecties gaan meestal gepaard met symptomen zoals aangezichtspijn, oorpijn, vermoeidheid, koorts en gevoeligheid. Sommige patiënt ervaren zelfs een zwelling, wat mogelijk ook bijdraagt aan het tintelende gevoel op de hoofdhuid. Een acute sinusinfectie is meestal te behandelen met vrij verkrijgbare pijnstillers. Neusspoelingen zoals een zoutoplossing verlichten ook de pijn en het ongemak. Vaak terugkerende sinusinfecties vereisen mogelijk een behandeling met antibiotica.

Spierspanning

Een andere veel voorkomende oorzaak van tintelingen en prikkelingen aan hoofdhuid is spierspanning in de nek. Dit kent diverse oorzaken zoals bijvoorbeeld een verkeerde omdraaiing van de nek of heel lang in een ongemakkelijke houding geslapen. Vrij verkrijgbare medicijnen, warmte toepassen en een massage verhelpen de nekstijfheid.

Temporale arteriitis

Bij temporale arteriitis valt het immuunsysteem de slagaderen aan en ontstaan ontstekingen. Dit gaat gepaard met hoofdpijn, pijn en gevoeligheid in de hoofdhuid en het gezicht en gewrichtspijn.

Zenuwproblemen en tintelingen aan hoofdhuid

Druk op of beknelling van zenuw

Sensorische informatie van de huid gaan via zenuwen naar de hersenen. Bij een onderbroken signaal ontstaan vreemde sensaties. Paresthesieën ontstaan bijvoorbeeld door druk op de zenuwen (zenuwcompressie), bijvoorbeeld in een positie waarbij de benen ‘in slaap vallen’. De druk op de zenuw verlichten verhelpt dit probleem. Een beknelde zenuw of zenuwbeschadiging veroorzaakt tintelingen die langer duren of vaak terugkeren.

Aandoeningen

Door zenuwaandoeningen kampt een patiënt mogelijk ook met tintelingen en gevoelloosheid in verschillende lichaamsdelen. Multiple sclerose (MS), een chronische zenuwaandoening, resulteert in tintelende of prikkende gevoelens in de armen, de benen of het gezicht. Ook diabetes mellitus (suikerziekte) veroorzaakt tintelingen en gevoelloosheid. Wanneer namelijk schade aan de kleine bloedvaten ontstaat die leidt tot zenuwbeschadiging, kampen patiënten met diabetische neuropathie. Meestal zijn hierdoor de voeten, armen of benen aangetast, maar soms zijn ook andere lichaamsdelen getroffen zoals de hoofdhuid.

Diagnose en onderzoeken

De arts bevraagt eerst de patiënt over zijn symptomen, zoals de starttijd en de factoren die de tintelingen doen verbeteren of verergeren. Een lichamelijk onderzoek is nodig, want de arts wil hiermee een huiduitslag, beten, brandwonden en andere tekenen opsporen. Een biopsie van de hoofdhuid is nodig wanneer de arts vermoedt dat de tintelende gevoelens afkomstig zijn van een huidaandoening. Door enkele haartjes te verzamelen en te onderzoeken op tekenen van een aangetaste groei, is het mogelijk om de aanwezigheid van luizen of andere haarbeschadiging op te sporen.

Lees verder

• Tintelingen aan hoofd: Oorzaken van hoofdtintelingen
• Paresthesieën: Tintelingen in ledematen door druk op zenuw
• Jeukende hoofdhuid: Oorzaken van jeuk aan het hoofd
• Pijnlijke hoofdhuid: Oorzaken van pijn en gevoeligheid
• Infecties aan hoofdhuid: Oorzaken, symptomen en behandeling