Jeukende lippen of jeuk aan lippen: oorzaken en symptomen

Jeukende lippen of jeuk aan lippen: oorzaken en symptomen Jeukende lippen is een klacht die veel voorkomt, vooral in de herfst en winter. Hoewel jeukende lippen een veel voorkomend euvel is, is niet altijd bekend wat kriebelende lippen veroorzaakt. Jeukende lippen kunnen een signaal zijn van een onderliggende aandoening, maar het kan ook komen door uitdroging als gevolg van blootstelling aan de zon. Allergie is een van de meest voorkomende redenen voor jeukende lippen. Allergieën voor voedsel zoals pinda's kunnen ervoor zorgen dat je lippen opzwellen en gaan jeuken. Een andere mogelijke boosdoener zou je eigen lippenstift of lipgloss kunnen zijn. Een tekort aan vitamine B kan ook leiden tot jeukende en droge lippen. Een andere oorzaak is een infectie die leidt tot jeukende lippen, zoals een koortslip. De koortsblaasjes veroorzaken jeuk, een branderig gevoel en pijn. Een insectenbeet kan echter ook jeukende lippen veroorzaken. Jeuk aan de lippen kan zich voordoen aan zowel de onderlip als de bovenlip en kan gepaard gaan met andere klachten.

Jeukende lippen symptomen

Jeukende lippen veroorzaken veel ongemak en kunnen gepaard gaan met andere symptomen, zoals:.

Oorzaken van jeukende lippen

Er kunnen een aantal verschillende oorzaken zijn van jeukende lippen. Enkele van de meest voorkomende oorzaken zijn:
  • Koortslip;
  • Allergische reactie;
  • Vitamine B12-tekort;
  • Temperatuurschommelingen;
  • Irriterende stoffen; en
  • Insectenbeten.

Koortslip: blaasjes op de lip en jeuk / Bron: Sergii Chepulskyi/Shutterstock.comKoortslip: blaasjes op de lip en jeuk / Bron: Sergii Chepulskyi/Shutterstock.com

Blaasjes en jeuk door koortslip

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus. Het begint met een tintelend, jeukerig of branderig gevoel ter hoogte van de lippen. Na enkele dagen verschijnt er een rode vlek die daarna bedekt wordt met kleine vochtblaasjes. Dit geeft jeuk, een branderig gevoel en pijn. De blaasjes barsten open, er ontstaan zweertjes en deze drogen geleidelijk uit, waarna er een korstje gevormd wordt. Deze verdwijnt zonder achterlating van littekens. Het virus blijft altijd in het lichaam zitten en door bepaalde triggers kan het virus geactiveerd worden. Triggers zijn zonlicht, koorts, menstruatie of stress.

Behandeling
Een koortslip geneest vanzelf binnen een tot twee weken. Ga naar de huisarts als de blaasjes na twee weken nog niet weg zijn. Je kunt een nieuwe koortslip voorkomen met een zonnebrandmiddel, door stress te voorkomen en een goede weerstand.

Buikpijn / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.comBuikpijn / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.com

Oraal allergie syndroom

Het oraal allergie syndroom, afgekort als OAS, is een vorm van voedselallergie waarbij de symptomen vooral optreden in het gebied van de mond-keelholte. OAS wordt veroorzaakt doordat er een kruisreactie plaatsvindt tussen eiwitten in verse groenten, fruit en pollen, en treedt op na het nuttigen van bepaalde allergene voedingsmiddelen, vaak rauwe groenten, fruitsoorten en noten. Vaak gaat het om appel, peer, perzik, kiwi, meloen, banaan, noten, wortel, selderij, courgette en komkommer. Symptomen kunnen bestaan uit:

Behandeling
Er wordt geadviseerd om die voedingsmiddelen te vermijden waar je veel last van krijgt. Je kunt ook proberen om ze eerst te koken of te bakken.

Vitamine en jeuk aan de lippen

Zowel een tekort als een teveel van bepaalde vitaminen, kan jeukende lippen veroorzaken.

Vitamine B12-tekort

Vitamine B12-deficiëntie kan worden veroorzaakt door een aantal gezondheidsproblemen, zoals problemen met het spijsverteringskanaal, zwaar alcoholgebruik, medicijngebruik, bacteriële overgroei in de dunne darm, of een auto-immuun ziekte van het maagslijmvlies. Het kan ook dieetgerelateerd zijn; een verminderde inname van vitamine B12 kan voorkomen bij veganisten en vegetariërs. Bij een vitamine B12-tekort kunnen er veel klachten ontstaan, waaronder bleke gelaatskleur, een slap en moe gevoel, een licht in het hoofd, gebrek aan eetlust en gewichtsverlies, een pijnlijke, branderige tong en jeukende lippen. Niet alleen een B12-tekort kan klachten geven. Door een tekort aan vitamine B2 kun je een schilferige huid en kloofjes in de lippen krijgen.

Behandeling
De behandeling van een vitamine B12-tekort is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Een vitamine B12-tekort moet worden behandeld met suppletie. Bij een ernstig tekort of als je problemen hebt met het absorberen van B12 door problemen met het spijsverteringskanaal, dan heb je mogelijk B12-injecties nodig. Sommige mensen reageren goed met B12-tabletten of -druppels onder de tong.

Teveel vitamine A

Een overdosis vitamine A of chronische vitamine A-toxiciteit leidt ook tot jeukende lippen met kloofjes.

Wat te doen?
Een teveel aan vitamine A komt volgens het Voedingscentrum bijna niet voor, tenzij je vaak lever eet of hooggedoseerde supplementen slikt. Door hiermee te stoppen, kun je de situatie weer herstellen.

Temperatuurschommelingen en wind

Als je van een warme omgeving naar een koude omgeving gaat, kunnen de bloedvaten in jouw lippen samentrekken en jeuk veroorzaken. Vertoeven in een winderige omgeving en veelvuldig aan je lippen likken, kan ook klachten veroorzaken.

Wat te doen?
Gebruik een sjaal om je nek en mond te bedekken wanneer je in de kou of gure wind komt. Gebruik lipbalsem te gebruiken om je lippen te beschermen.

Aandoeningen

Diabetes en huidaandoeningen

Bepaalde aandoeningen zoals diabetes of bepaalde huidaandoeningen kunnen ook jeukende lippen veroorzaken.

Eczeem

Ook eczeem kan jeukende lippen veroorzaken. Een bekende boosdoener is liplik eczeem, met symptomen als ontstoken lippen met roodheid en schilfering.

Behandeling
Je huisarts kan medicijnen voorschrijven ter behandeling van een huidaandoening. Verder is het belangrijk om diabetes onder controle te hebben.

Irriterende stoffen

Blootstelling aan verschillende vervuilende stoffen in de lucht (waaronder sigarettenrook) of chemische middelen, kunnen ertoe leiden dat je lippen gaan jeuken.

Behandeling
Probeer de blootstelling aan irritante stoffen te beperken. Het toepassen van lippenbalsem kan helpen om irritatie tegen te gaan.

Insectenbeet

Als je getroffen wordt door een plotselinge aanval van jeukende lippen, dan kan het zijn dat dit komt door een insectenbeet. Meestal blijft het bij een pijnlijke zwelling en wat jeuk, maar op of nabij de lippen kan dat erg vervelend zijn. Wat vooral vaak voorkomt zijn muggenbeten.

Behandeling
Sterk jeukende insectenbeten kunnen met een corticosteroïd zalf worden behandeld. Ook plaatselijke antihistaminica en ontstekingsremmers zijn werkzaam bij insectenbeten. Orale antihistaminica, zoals rupatadine, kunnen ook jeuk bestrijden.

Infecties

Infecties in het lichaam (bovenste luchtweginfecties bij verkoudheid aan de neus of keel of bijholteontsteking, ziekte van Kawasaki, mondslijmvliesontsteking of stomatitis), kunnen ook jeukende lippen veroorzaken.

Jeukende lippen door de zon

Een andere mogelijke oorzaak van jeukende lippen is langdurige blootstelling aan zonlicht en zonnebrand. De lippen worden vaak vergeten als je zonnebrandcrème op de huid smeert en dat terwijl deze zeer kwetsbaar zijn. De tere huid van je lippen verbrandt gemakkelijk door de zon.

Wat te doen?
Het is over het algemeen bekend dat het belangrijk is de huid tegen de zon te beschermen met zonnebrandcrème, maar vergeet hierbij de lippen niet. Er is ook speciale lippenbalsem die beschermt tegen de zon.

Kanker aan de lippen (lipkanker)

Lipkanker
komt voor op de huid van de lippen. Lipkanker kan overal langs de bovenlip of onderlip voorkomen, maar komt het meest voor op de onderlip. Lipkanker wordt beschouwd als een vorm van mondkanker. de risicofactoren van lipkanker zijn overmatige blootstelling aan de zon en roken.

Behandeling
Behandeling van lipkanker bestaat meestal uit een operatie om de tumor te verwijderen.

Uitdroging

Uitdroging leidt tot droge lippen en dit kan op zijn beurt jeukende lippen veroorzaken. Milde uitdroging geeft symptomen als dorst, droge of plakkerige mond, droge en jeukende lippen, minder vaak plassen, donkere urine plassen, droge huid, hoofdpijn en spierkrampen.

Wat te doen?
Voldoende drinken en eventueel ORS gebruiken, een mengsel van zouten en druivensuiker dat je moet oplossen in water. Bij ernstige uitdroging moet direct een arts geraadpleegd worden.

Trauma aan de lippen

Een verwonding of trauma veroorzaakt door het gebruik van een kunstgebit of beugel, kan irritatie aan het lipgebied veroorzaken, wat resulteert in jeukende lippen.

Wat te doen?
Raadpleeg je tandarts of orthodontist bij klachten als gevolg van een kunstgebit of beugel.

Stoppen met roken / Bron: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.comStoppen met roken / Bron: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com

Roken en alcohol

Mensen die roken en alcohol drinken hebben eerder last van jeukende lippen als gevolg van irritatie van de stoffen in tabak en de alcohol.

Wat te doen?
Het is aangewezen om te stoppen met roken en om geen of matig alcohol te drinken.

Medicatie

Plaatselijke huidreactie

Sommige medicijnen kunnen gelokaliseerde huidreacties veroorzaken die ook de lippen kunnen beïnvloeden.

Droge mond en lippen als bijwerking

Er zijn honderden medicijnen, waaronder veel zelfzorggeneesmiddelen, die als bijwerking een droge mond, een droge tong en droge lippen hebben. Dit kan leiden tot jeukende lippen. Geneesmiddelen die vaak een droge mond als bijwerking hebben zijn die welke worden gebruikt voor de behandeling van depressie, hoge bloeddruk en angst, evenals sommige antihistaminica (tegen allergie), decongestiva (middelen die gezwollen slijmvliezen doet slinken), spierverslappers en pijnstillers.

Behandeling
Als een medicijn je lippen lijkt te irriteren, praat er dan met je arts over. Je hebt mogelijk last van een allergische reactie op de medicatie. In dat geval is het zinvol over te stappen op een ander medicijn.

Draag een hoed om je te beschermen tegen de zon / Bron: Istock.com/RemainsDraag een hoed om je te beschermen tegen de zon / Bron: Istock.com/Remains

Tips voor het omgaan met jeukende lippen

Hier zijn een aantal tips om jeuk aan de lippen te verlichten:

Lippen beschermen tegen zon, weer en wind

Bescherm je lippen tegen de zon, weer en wind. In de winter zorgen (gure) wind, kou en regen voor droge lippen en in de zomer is de zon de boosdoener. Draag in de zomer een hoed met een brede rand en gebruik een lippenbalsem met een UV-filter met een factor hoger dan 15. Gebruik in de winter eventueel vaseline om je lippen te verzorgen en te beschermen. Smeer een dunne laag op je lippen om ze gehydrateerd te houden.

Andere make-up

Verander van make-up. Als je vermoedt dat je allergisch bent voor eventuele make-upproducten die je in de buurt van je mondgebied gebruikt, probeer dan over te schakelen op een ander merk om te zien of dat helpt.

Niet roken en weinig cafeïne gebruiken

Stop met roken en beperk je cafeïnegebruik. Zowel cafeïne als sigaretten kunnen je lippen uitdrogen en jeuk veroorzaken.

Aloë vera lippenbalsem

Probeer aloë vera lippenbalsem. Aloë vera helpt de lippen te genezen en irritatie te verminderen. Je kunt ook een mengsel van honing en amandelolie proberen om de lippen te bevochtigen. Honing is ook een krachtig anti-inflammatoir product.

Eet gezond en gevarieerd

Eet meer verse groenten en fruit om de inname van vitaminen te vergroten die je lichaam binnenkrijgt. Vitaminetekorten zijn een algemene oorzaak van klachten aan de mond en lippen.

Medische aandoening behandelen

Als een medische aandoening de lipklachten veroorzaakt, kan dit een teken zijn dat je deze aandoening onder controle moet krijgen middels behandeling. Raadpleeg in dat geval je huisarts.

Lees verder

© 2017 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Jeukende huid: oorzaken & behandelingEen jeukende huid is een van de meest voorkomende huidklachten. Vaak is er sprake van een branderig gevoel aan de huid.…
Koortsuitslag: voorkomen is beter dan genezenKoortsuitslag: voorkomen is beter dan genezenVeel mensen zijn wel bekend met deze vervelende aandoening. Koorstuitslag kenmerkt zich door irritatie en jeuk. Het komt…
Jeukende lippen: Oorzaken van jeuk aan lipgebiedJeukende lippen: Oorzaken van jeuk aan lipgebiedJeukende lippen komen vaak voor en de meeste mensen negeren dit. Het is echter toch belangrijk om te weten wat de jeuk a…
Hoe kom je af van droge schrale lippen?Iedereen heeft er weleens last van: Schrale en droge lippen. Hoe kom je eraan en hoe kom je er van af?

Stressincontinentie: Lekkage van urine door bewegingStressincontinentie: Lekkage van urine door bewegingStressincontinentie is een aandoening die vooral vrouwen treft. Bij het maken van een inspanning of beweging ontstaat dr…
Wimpers: Functie, aandoeningen en wimpertransplantatieWimpers: Functie, aandoeningen en wimpertransplantatieWimpers beschermen de ogen. Tal van wimperaandoeningen zijn mogelijk. Soms treden hierbij eveneens klachten op aan de og…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Hamed Saber From Tehran, Iran, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Consumer Health Digest. Itchy Lips: Symptoms, Causes & Home Remedies. https://www.consumerhealthdigest.com/lip-care-center/itchy-lips.html (ingezien op 5-9-2017)
  • Doctor Health Press. Itchy Lips: The Common Causes and Treatment Tips. http://www.doctorshealthpress.com/general-health-articles/itchy-lips-common-causes-treatment-tips/ (ingezien op 5-9-2017)
  • Huidarts.com. Insectenbeten. https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/insectenbeten/ (ingezien op 5-9-2017)
  • Huidarts.com. Pseudoallergie. https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/pseudoallergie/ (ingezien op 5-9-2017)
  • Mayo Clinic. Dry mouth: Symptoms & causes. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dry-mouth/symptoms-causes/syc-20356048 (ingezien op 6-3-2018)
  • MD Health. Itching Lips: Causes and Treatments. http://www.md-health.com/Itchy-Lips.html (ingezien op 5-9-2017)
  • MLDS. Vitamine B12 tekort. https://www.mlds.nl/ziekten/vitamine-b12-tekort/ (ingezien op 5-9-2017)
  • Thuisarts.nl. Ik heb last van een koortslip. https://www.thuisarts.nl/koortslip/ik-heb-koortslip (ingezien op 5-9-2017)
  • Voedingscentrum. Vitamine A. http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vitamine-a.aspx (ingezien op 6-3-2018)
  • Wikipedia. Oral allergy syndrome. https://nl.wikipedia.org/wiki/Oral_allergy_syndrome (ingezien op 5-9-2017)
  • Afbeelding bron 1: Sergii Chepulskyi/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Andrey Popov/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 3: Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 4: Istock.com/Remains
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 18-05-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 15
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.