Bruine vaginale afscheiding: Oorzaken en symptomen

Een bruine vaginale afscheiding kan voor veel vrouwen zorgwekkend zijn. Het slijm van het baarmoederslijmvlies verandert gedurende de menstruatiecyclus, variërend van wit en romig tot helder en elastisch. Bij bruine vaginale afscheiding is het slijm vaak gekleurd door oud bloed. Naarmate bloed ouder wordt, verandert het van felrood naar bruin. Het is normaal om tijdens de menstruatie bruine afscheiding te ervaren. Echter, in andere gevallen kan bruine afscheiding wijzen op een infectie, een cyste, of een ander medisch probleem dat behandeling vereist.

• Baarmoederhalskanker en bruine vaginale afscheiding
• Bekkenontsteking
• Eierstokcysten
• Irritatie van de baarmoederhals
• Menstruatie
• Ovulatie (eisprong) en bruine vaginale afscheiding
• Perimenopauze
• Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
• Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA)
• Vreemd lichaam in de vagina
• Zwangerschap en bruine vaginale afscheiding
• Alarmsymptomen bij bruine vaginale afscheiding

Baarmoederhalskanker en bruine vaginale afscheiding

Baarmoederhalskanker is een ernstige oorzaak van bruine vaginale afscheiding. Naast bruine afscheiding kunnen vrouwen ook last hebben van pijnlijke geslachtsgemeenschap, bloedingen na seks, een langdurige en zwaardere menstruatie, en bloedingen tussen de menstruaties. Een uitstrijkje kan abnormale cellen in de baarmoederhals opsporen. Als afwijkende cellen worden gevonden, onderzoekt de arts de baarmoederhals met behulp van een vergrootinstrument en neemt een weefselmonster (biopsie) voor laboratoriumanalyse. Vrouwen met baarmoederhalskanker ondergaan vaak beeldvormende onderzoeken om het stadium van de kanker te bepalen. Behandelingsopties kunnen chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie omvatten.

Bekkenontsteking

Een bekkenontsteking is een infectie van de baarmoederhals en baarmoeder die bruine doorbraakbloedingen (spotting) kan veroorzaken. Deze aandoening gaat vaak gepaard met buikpijn, pijn in het bekkengebied, pijn tijdens seks, koorts, een stinkende vaginale afscheiding en een brandend gevoel bij het plassen (dysurie). Bij diagnose van een bekkenontsteking schrijft de arts doorgaans antibiotica voor om de infectie te bestrijden.

Eierstokcysten

Een eierstokcyste is een met vocht gevulde zak die zich op of in de eierstok vormt. Meestal zijn cysten goedaardig, maar ze kunnen pijn in de eierstok, druk in de eierstokregio, doffe lage rugpijn, pijn tijdens seks, en/of een pijnlijke menstruatie veroorzaken. Sommige eierstokcysten zijn asymptomatisch en worden vaak ontdekt met een echografie.

Irritatie van de baarmoederhals

De baarmoederhals is gevoelig en kan reageren op gynaecologische onderzoeken, uitstrijkjes en overenthousiaste seks, wat kan leiden tot bruine doorbraakbloedingen.

Menstruatie

Het is normaal dat de menstruatie begint en eindigt met een paar dagen bruine vaginale afscheiding. Dit is een normaal onderdeel van de menstruatiecyclus en meestal geen reden tot bezorgdheid.

Ovulatie (eisprong) en bruine vaginale afscheiding

Een roze of bruine afscheiding kan wijzen op ovulatie (eisprong). Aan het begin van de cyclus stijgen de oestrogeenspiegels, wat de groei van het baarmoederslijmvlies bevordert. Na de eisprong stijgen de progesteronspiegels, waardoor het baarmoederslijm verdikt en rijpt. Doorbraakbloedingen rond de tijd van de eisprong kunnen het gevolg zijn van baarmoederslijmvlies dat nog niet volledig verdikt is door de opkomende progesteronspiegels.

Perimenopauze

Vrouwen ouder dan 45 jaar kunnen bruine vaginale afscheiding ervaren als een vroeg teken van de menopauze. Dit kan gepaard gaan met stemmingswisselingen, opvliegers, nachtzweten, vaginale droogte en slapeloosheid.

Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)

Het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) is een aandoening die wordt gekenmerkt door een hormonale onbalans. De meest voorkomende symptomen zijn onregelmatige menstruatie of afwezigheid van menstruatie. Andere symptomen kunnen bruine doorbraakbloedingen, overmatige haargroei op het gezicht of lichaam, acne (ontsteking van talgklieren), een vette huid, moeite met zwanger worden, donkere vlekken op de huid (hyperpigmentatie), en/of gewichtstoename zijn.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA)

Sommige seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s), zoals gonorroe en chlamydia, kunnen bruine vaginale afscheiding veroorzaken, vaak vlak voor de menstruatie. Dit gaat vaak gepaard met pijn tijdens seks, een branderig gevoel bij het plassen en een stinkende vaginale afscheiding. Sommige vrouwen met een SOA ervaren geen symptomen en zijn dus asymptomatisch. Seksueel actieve personen wordt aangeraden regelmatig te laten testen op SOA’s. De behandeling van de meeste SOA’s is relatief eenvoudig met antibiotica, hoewel sommige SOA’s intensievere behandeling kunnen vereisen.

Vreemd lichaam in de vagina

Een bruine afscheiding met een onaangename geur kan optreden als er een vreemd voorwerp in de vagina is achtergebleven, zoals een tampons, condooms of anticonceptieringen. Vrouwen die deze symptomen ervaren, moeten onmiddellijk een arts raadplegen.

Zwangerschap en bruine vaginale afscheiding

In de vroege zwangerschap kunnen sommige vrouwen bruine vaginale afscheiding ervaren. Dit kan verontrustend lijken, maar is meestal onschadelijk en wordt vaak veroorzaakt door implantatiebloedingen, die optreden wanneer de bevruchte eicel zich in de baarmoederwand nestelt. Implantatiebloedingen treden meestal één tot twee weken na de bevruchting op. Als je bruine afscheiding hebt na onbeschermde seks, doe dan een zwangerschapstest. In zeldzame gevallen kan bruine afscheiding tijdens de zwangerschap wijzen op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een miskraam.

Alarmsymptomen bij bruine vaginale afscheiding

Raadpleeg een arts als je bruine vaginale afscheiding hebt en een van de volgende symptomen ervaart:

• Buikpijn
• Afscheiding die vaak na seks optreedt
• Pijn die enkele weken aanhoudt
• Een stinkende geur
• Koorts
• Vaginale jeuk
• Onverklaarbaar gewichtsverlies
• Plasproblemen, zoals frequent urineren (pollakisurie) of overmatig urineren (polyurie)
• Vaginale krampen
• Vaginale pijn
• Vermoeidheid

Bruine afscheiding kan soms wijzen op ernstigere aandoeningen of infecties, dus het is belangrijk om medische hulp te zoeken indien nodig.

Lees verder

• Kleverige vaginale afscheiding: Soorten baarmoederhalsslijm
• Witte vaginale afscheiding: Oorzaken van witte kleur
• Gele vaginale afscheiding: Oorzaken van geelachtige kleur
• Abnormale vaginale afscheiding: Geur, kleur en consistentie
• Groene vaginale afscheiding: Teken van infectie