Vitamine B12-tekort: symptomen, ADH en tekort aanvullen

Vitamine B12-tekort symptomen zijn bleekheid, algehele zwakte en vermoeidheid. Bij een vitamine B12-tekort kunnen mensen jarenlang last hebben van deze en andere onverklaarde lichamelijke en psychische klachten. Een vitamine B12-tekort kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak van vitamine B12-deficiëntie is onvoldoende absorptie (opname). Periodieke vitamine B12-injecties kunnen uitkomst bieden. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vitamine B12 dat een persoon dagelijks via de voeding moet binnenkrijgen, is afhankelijk van leeftijd en of een vrouw zwanger is of borstvoeding geeft. Een vitamine B12-tekort kent veel mogelijke oorzaken. De meest voorkomende oorzaak van een vitamine B12-tekort is onvoldoende absorptie (opname). De behandeling van een vitamine B12-tekort hangt af van de ernst en de oorzaak van de klachten.

• Vitamine B12-tekort in vogelvlucht
• Wat is vitamine B12?
• Functies van cobalamine
• Intrinsieke factor
• Velerlei oorzaken
• Hoe vaak komt een tekort aan vitamine B12 voor?
• Vitamine B12 en voeding
• Vooral in dierlijke producten
• Lijst van voedingsmiddelen met vitamine B12
• Oorzaken van een vitamine B12-tekort
• Onvoldoende inname vitamine B12
• Onvoldoende absorptie vitamine B12
• Foliumzuur kan vitamine B12-tekort bij zwangeren veroorzaken
• Vitamine B12-tekort symptomen
• Bleke huid of geelzucht
• Zwakte en vermoeidheid
• Tintelingen, dove en prikkelende gevoelens
• Veranderingen in de manier waarop je beweegt
• Tongontsteking en zweertjes in de mond
• Kortademig en duizeligheid
• Depressie en dementie
• Ogen: wazig zien
• Vegetariërs, veganisten en ouderen hebben een hoger risico op vitamine B12-tekort
• Brein krimpt bij vitamine B12-gebrek
• Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)
• Onderzoek en diagnose
• Bloedonderzoek
• Vingerprik bij pasgeborenen
• Behandeling vit. B12-tekort: aanvullen vitamine B12
• De beste vormen van B12
• Methylcobalamine en cyanocobalamine
• Adenosylcobalamine
• Prognose
• Preventie

Vitamine B12-tekort in vogelvlucht

• Een andere naam voor vitamine B12 is cobalamine.
• Vitamine B12 heeft je lichaam nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Vitamine B12 is alleen aanwezig in dierlijke producten, zoals melk(producten), vlees, vleeswaren, vis en eieren. Vitamine B12 zit niet in plantaardige producten.
• Mensen die in het geheel geen dierlijke producten gebruiken, zoals veganisten, hebben een vergrote kans op een vitamine B12-tekort.
• Een vitamine B12-tekort leidt tot een vorm van bloedarmoede en kan neurologische gevolgen hebben.

Wat is vitamine B12?

Functies van cobalamine

Een andere naam voor vitamine B12 is cobalamine. Vitamine B12 heeft in het lichaam een aantal belangrijke functies. Zo speelt vitamine B12 onder meer een belangrijke rol in de aanmaak van rode bloedcellen en zorgt het voor een goede werking van het zenuwstelsel. Het speelt ook een rol in de cognitieve hersenfuncties zoals het geheugen en er is een relatie tussen de inname van vitamine B12 en de gezondheid van de botten. Een onopgemerkt en onbehandeld tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede en blijvende zenuw- en hersenbeschadiging. Wanneer het menselijk organisme in het geheel geen vitamine B12 toegevoerd krijgt als gevolg van een vitamine B12-opnameprobleem, dan leidt het tekort tot pernicieuze anemie, oftewel kwaadaardige bloedarmoede.

Intrinsieke factor

Vitamine B12 wordt opgenomen in het laagste gelegen gedeelte van de dunne darm, ileum genoemd. Het kan alleen opgenomen worden door het lichaam, als het gekoppeld is aan het eiwit 'intrinsieke factor', ook wel intrinsic factor genoemd. Dit eiwit is een bestanddeel van maagsap en wordt geproduceerd door het maagslijmvlies. Een vitamine B12-tekort wordt ook wel aangeduid als vitamine B12-deficiëntie. Het is een onderschat probleem.

Velerlei oorzaken

Een vitamine B12-tekort kent velerlei oorzaken. De meest voorkomende oorzaak van vitamine B12-deficiëntie is onvoldoende absorptie (opname). Periodieke vitamine B12-injecties kunnen uitkomst bieden. Reguliere artsen schrijven het voor bij vitaminegebrek door een verminderde opname van vitamine B12 en bij een bepaalde vorm van bloedarmoede (megaloblastaire anemie). Een tekort aan vitamine B12 en foliumzuur veroorzaakt megaloblastaire anemie, waarbij het beenmerg rode bloedcellen produceert die groot en abnormaal zijn.

Hoe vaak komt een tekort aan vitamine B12 voor?

Vitamine B12-tekort is vrij algemeen en wijdverspreid. In westerse landen heeft ongeveer 6 procent van de mensen een tekort, en dit stijgt tot ongeveer 20 procent bij mensen boven de zestig. In minder ontwikkelde landen liggen de aantallen hoger. Bijvoorbeeld in Latijns-Amerika met 40 procent, in sommige delen van Afrika met 70 procent en in sommige delen van India zelfs 70 en 80 procent.[1]

Vitamine B12 en voeding

Vooral in dierlijke producten

Vitamine B12 is vooral aanwezig in dierlijke producten zoals:

• (rood) vlees;
• vis;
• gevogelte;
• melk, melkproducten;
• kaas; en
• eieren.

Tegenwoordig worden in sommige graanproducten en vleesvervangers vitamine B12 toegevoegd, hetgeen op de verpakking staat vermeld. Dit is vooral van belang voor vegetariërs en veganisten.

Lijst van voedingsmiddelen met vitamine B12

Hieronder staat een lijst van voedingsmiddelen die vitamine B12 bevatten, samen met geschatte hoeveelheden vitamine B12 en hun verhouding tot de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH), uitgaande van 2,8 microgram voor volwassenen:

• Rundvleeslever: Ongeveer 30 mcg B12 per 100 gram (meer dan 1000% van de ADH).
• Zalm: Ongeveer 4-5 mcg B12 per 100 gram (ongeveer 140-180% van de ADH).
• Tonijn: Ongeveer 2-3 mcg B12 per 100 gram (ongeveer 70-105% van de ADH).
• Makreel: Ongeveer 4-5 mcg B12 per 100 gram (ongeveer 140-180% van de ADH).
• Eieren: Ongeveer 0,6-0,9 mcg B12 per ei (ongeveer 20-32% van de ADH per ei).
• Melk: Ongeveer 0,4-0,5 mcg B12 per 100 ml (ongeveer 14-18% van de ADH per 100 ml).
• Kaas: Variabele hoeveelheden B12 (0,2-2 mcg per 100 gram) (ongeveer 7-71% van de ADH per 100 gram).
• Yoghurt: Ongeveer 0,5-1 mcg B12 per 100 gram (ongeveer 18-36% van de ADH per 100 gram).
• Vleesvervangers (verrijkt met B12): Hoeveelheden variëren (0,5-2 mcg per portie) (ongeveer 18-71% van de ADH per portie).
• Ontbijtgranen (verrijkt met B12): Hoeveelheden variëren (0,5-2 mcg per portie) (ongeveer 18-71% van de ADH per portie).

Oorzaken van een vitamine B12-tekort

Een vitamine B12-tekort kent velerlei oorzaken. De belangrijkste laten we de revue passeren. Vitamine B12-deficiëntie kan ontstaan wanneer mensen niet genoeg vitamine B12 tot zich nemen of wanneer het lichaam niet genoeg vitamine B12 absorbeert of opslaat.

Onvoldoende inname vitamine B12

Vitamine B12-deficiëntie kan zich ontwikkelen bij mensen die geen dierlijke producten consumeren (veganisten/vegetariërs), en dit ook niet aanvullen met supplementen. In melk, eieren, kaas en de meeste vleessoorten komt relatief veel vitamine B12 voor. Je kunt ook vleesvervangers gebruiken, ofschoon ze niet allemaal de onmisbare voedingsstoffen uit vlees en vis bevatten. Varieer daarom met vleesvervangers en beperkt je niet tot één soort. Geschikte vleesvervangers bevatten naast ijzer en eiwit vitamine B12 en/of B1. Wel bevatten veel vleesvervangers vaak (te) veel zout.

Voorts is bekend dat de consumptie van alcohol, evenals roken en het nemen van slaappillen, de behoefte aan vitamine B12 vergroot. Een ieder die regelmatig alcohol drinkt, slaapmiddelen neemt of rookt, heeft behoefte aan extra vitamine B12.

Onvoldoende absorptie vitamine B12

De meest voorkomende oorzaak van vitamine B12-deficiëntie is onvoldoende absorptie (opname). De onderstaande omstandigheden kunnen leiden tot een ontoereikende opname.

Pernicieuze anemie
Pernicieuze anemie betekent letterlijk 'schadelijke bloedarmoede' en is een bepaalde vorm van bloedarmoede die ontstaat als gevolg van een auto-immuun gastritis, ook wel type-A-gastritis genoemd. Dit is een aandoening waarbij de slijmvlieslaag in de maag blijvend beschadigd kan raken doordat het afweersysteem de eigen cellen in de maag aanvalt. Hierdoor produceert de maag niet of nauwelijks het hierboven genoemde eiwit 'intrinsic factror', hetgeen noodzakelijk is voor een goede opname van vitamine B12 in de dunne darm. Een tekort aan intrinsic factor heeft tot gevolg dat vitamine B12 niet opgenomen kan worden door het lichaam.

Maagoperatie
Door een maagoperatie, waarbij een substantieel deel van de maag verwijderd wordt, kan het maagslijmvlies niet voldoende intrinsic factor aanmaken, waardoor vitamine B12 niet goed wordt opgenomen door de dunne darm.

Operatie van het ileum
Een operatie waarbij het laatste deel van de dunne darm operatief verwijderd is, of niet goed functioneert kan resulteren in een vitamine B12-tekort, aangezien vitamine B12 via de wand van het ileum door het lichaam wordt opgenomen.

Overige oorzaken vitamine B12-tekort
Andere mogelijke andere oorzaken van vitamine B12-deficiëntie zijn:

• een overmatige groei van bacteriën in de dunne darm;
• infectie met diphyllobothrium latum (vislintworm), als gevolg van opname van vitamine B12 door de worm;
• malabsorptie (= verminderde opname van voedingsstoffen door dunne darm);
• inflammatoire darmziekten, zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en proctitis (endeldarmontsteking), waarbij de ontstoken darm bepaalde voedingsstoffen onvoldoende opneemt en tekorten in het lichaam kunnen ontstaan;
• sommige geneesmiddelen en medicijnen, zoals maagzuurremmers en dan vooral de protonpompremmers (PPI's)[2];
• verminderde maagzuurproductie (vooral bij oudere mensen);
• mogelijk spelen erfelijke factoren een rol: soms komt een B12-tekort bij meerdere personen in dezelfde familie voor.

Vitamine B12-tekort symptomen

Een vitamine B12-tekort ontstaat geleidelijk, aangezien het lichaam in staat is grote reservehoeveelheden vitamine B12 op te slaan. Onder andere de volgende symptomen kunnen optreden:

• bleekheid, algehele zwakte en vermoeidheid (moeheid);
• prikkelbaarheid;
• slaperigheid;
• licht in het hoofd;
  Vitamine B12-tekort symptomen: vermoeidheid en moeite met concentratie / Bron: Istock.com/BartekSzewczyk
• moeite met concentreren, moeite zich dingen te herinneren;
• gebrek aan eetlust;
• kortademigheid en gewichtsverlies;
• duizeligheid;
• een versnelde hartslag;
• een pijnlijke, branderige tong (of tintelingen op de tong);
• verminderde smaak (en soms een soort zoutachtige smaak in de mond);
• een branderige huid;
• diarree;
• bloedarmoede;
• problemen met het zicht;
• gehoorproblemen, zoals oorsuizingen (wat weer geprikkeld kan worden door te veel stress);
• spierpijn, spierkrampen, krachtverlies in de spieren;
• pijn in armen en benen;
• hoofdpijn en migraine;
• afasie (taalstoornis);
• verwardheid;
• broze nagels en soms lepeltjesnagels (koilonychia);
• trillingen of tremor.

Deze lijst van symptomen vitamine B12-tekort is niet uitputtend. Patiënten kunnen jarenlang last hebben van deze en andere onverklaarde klachten. Een vitamine B12-tekort heeft op den duur neurologische gevolgen, omdat het zenuwstelsel wordt aangetast. Patiënten kunnen klagen over tintelingen en een dof gevoel in handen en voeten en later over een zwaar gevoel en moeilijkheden met lopen. Ze kunnen last krijgen van coördinatieproblemen en er kunnen psychische stoornissen zoals een psychose of depressie optreden.[3]

Bleke huid of geelzucht

Mensen met een vitamine B12-tekort zien er vaak bleek uit (en kunnen een bleke tong hebben), of hebben een lichte gele tint op de huid en het wit van de ogen, een aandoening die geelzucht (icterus) wordt genoemd.[4] Dit gebeurt wanneer een tekort aan B12 problemen veroorzaakt met de productie van rode bloedcellen in je lichaam. Vitamine B12 speelt een essentiële rol bij de productie van het DNA dat nodig is om rode bloedcellen aan te maken. Zonder dit DNA zijn de instructies voor het bouwen van de cellen onvolledig en kunnen cellen zich niet delen. Dit veroorzaakt een soort bloedarmoede welke bekend staat als 'megaloblastaire anemie'. Gebrek leidt tot een vertraagde productie van rode bloedlichaampjes (erytrocyten) in het beenmerg. Het resultaat zijn vreemd uitziende, grote cellen die 'megaloblasten' worden genoemd. Deze rode bloedcellen zijn te groot om uit het beenmerg in je bloedbaan te komen. Daarom circuleren er niet zoveel rode bloedcellen rond in je lichaam en kan je huid er bleek van worden. Door de kwetsbaarheid van deze cellen worden er veel afgebroken, waardoor er een overmaat aan bilirubine ontstaat. Bilirubine is een afvalstof die voornamelijk vrijkomt bij afbraak van oude rode bloedcellen. Grote hoeveelheden bilirubine geven je huid en ogen een gele tint.

Zwakte en vermoeidheid

Zwakte en vermoeidheid zijn veel voorkomende symptomen van een vitamine B12-tekort. Dit komt doordat je lichaam niet genoeg vitamine B12 heeft om rode bloedcellen te maken. Rode bloedcellen of erytrocyten zijn cellen die verantwoordelijk zijn voor het zuurstof- en koolstofdioxidetransport tussen de longen en de andere weefsels in het lichaam. Bij ouderen wordt dit type bloedarmoede vaak veroorzaakt door een auto-immuunaandoening die bekend staat als pernicieuze anemie. Mensen met pernicieuze anemie produceren niet genoeg van een belangrijk eiwit dat intrinsic factor wordt genoemd. Dit eiwit is essentieel voor het voorkomen van een B12-tekort, omdat het zich bindt met vitamine B12 in je darm, zodat het geabsorbeerd kan worden.

Tintelingen, dove en prikkelende gevoelens

Een van de meer ernstige bijwerkingen van een langdurig vitamine B12-tekort is zenuwbeschadiging. Vitamine B12 is belangrijk voor de aanmaak van myeline. Myeline is een vettige stof die je zenuwen omringt als een vorm van bescherming en isolatie. Zonder B12 wordt myeline anders geproduceerd en kan je zenuwstelsel niet goed functioneren. Een veelvoorkomend teken hiervan is paresthesie, een stoornis in de gevoelssensatie. Dit wordt ervaren dit als een onprettig prikkelend, tintelend of brandend gevoel in handen, voeten en tenen.

Veranderingen in de manier waarop je beweegt

Onbehandeld kan er schade ontstaan aan je zenuwstelsel als gevolg van een B12-tekort. Dit kan leiden tot veranderingen in de manier waarop je loopt en beweegt. Het kan zelfs je balans en coördinatie beïnvloeden, waardoor je meer kans maakt om te vallen. Dit symptoom wordt vaak gezien bij een niet-gediagnosticeerde vitamine B12-tekort bij ouderen, omdat mensen boven de 60 jaar meer vatbaar zijn voor een B12-tekort. Het voorkomen of behandelen van tekortkomingen in deze groep kan echter de mobiliteit danig verbeteren. Ook kan dit symptoom aanwezig zijn bij jonge mensen met een ernstige, onbehandeld vitamine B12-tekort.

Tongontsteking en zweertjes in de mond

Een vroeg teken van een vitamine B12-tekort is een rode en gezwollen tong zijn. Deze aandoening staat bekend als tongontsteking of glossitis. Als je glossitis hebt, verandert je tong van kleur en vorm, waardoor deze pijnlijk, rood en opgezwollen wordt. De ontsteking kan er ook voor zorgen dat je tong een glad aspect krijgt. Naast het feit dat het pijnlijk is, kan glossitis de manier waarop je eet en spreekt veranderen. Bovendien kunnen sommige mensen met een vitamine B12-tekort andere orale symptomen ervaren, zoals zweren in de mond, een prikkend gevoel in de tong of een brandend en jeukend gevoel in de mond.

Kortademig en duizeligheid

Als je bloedarmoede krijgt als gevolg van een B12-tekort, kun je kortademig worden en je een beetje duizelig voelen, vooral bij inspanning. Dit komt omdat je lichaam de rode bloedcellen mist die het nodig heeft om genoeg zuurstof naar de cellen van je lichaam te transporteren. Deze symptomen kunnen echter vele oorzaken hebben, dus als je merkt dat je ongewoon snel buiten adem bent, is het belangrijk om je huisarts te raadplegen om de oorzaak te achterhalen.

Depressie en dementie

Mensen met een vitamine B12-tekort melden vaak veranderingen in de stemming. In feite worden lage niveaus van vitamine B12 geassocieerd stemmingsaandoeningen en hersenaandoeningen zoals depressie en dementie.[5/6] De homocysteïnehypothese van depressie is een mogelijke verklaring voor deze link. Deze theorie suggereert dat hoge niveaus van homocysteïne, veroorzaakt door lage niveaus van B12, schade aan het hersenweefsel kunnen veroorzaken en de signalen van en naar je hersenen kunnen verstoren, wat kan leiden tot stemmingswisselingen. Het is belangrijk op te merken dat veranderingen in de stemming en aandoeningen zoals dementie en depressie verschillende oorzaken kunnen hebben. De effecten van suppletie in deze omstandigheden blijven dus onduidelijk. Als je een tekort hebt, kan het nemen van een vitamine B12-supplement je stemming en humeur helpen verbeteren. Het is echter geen vervanging voor andere bewezen medische therapieën voor de behandeling van depressie of dementie.

Ogen: wazig zien

Vitamine B12-tekort kan leiden tot klachten aan je ogen. Symptomen van een vitamine B12-tekort is wazig zien, dubbel zien, gevoeligheid voor licht (fotofobie) en (gedeeltelijk) verlies van het gezichtsvermogen. Dit kan optreden wanneer een onbehandelde vitamine B12-tekort leidt tot schade aan de zenuwen die naar de ogen leiden. De schade kan het zenuwsignaal dat van je oog naar je hersenen gaat, verstoren en je zicht belemmeren. Deze aandoening staat bekend als 'optische neuropathie'. Hoewel het alarmerend is, is het vaak omkeerbaar door het tekort aan te vullen met vitamine B12.

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vitamine B12 dat een persoon dagelijks via de voeding moet binnenkrijgen om op termijn geen tekort op te lopen en alle processen in het lichaam effectief te laten verlopen, is afhankelijk van leeftijd en geslacht. Deze overzichtelijke tabel toont de ADH voor vitamine B12 in microgrammen (mcg) per dag.

Onderzoek en diagnose

Bloedonderzoek

De arts zal door middel van bloedonderzoek het vitamine B12-gehalte bepalen. De test meet de hoeveelheid totaal vitamine B12 in het bloed. De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) spreekt van een tekort aan vitamine B12 indien de waarden lager zijn dan 150 pmol/l oftewel lager dan 200 ng/l. Bij gezonde mensen varieert het gehalte vitamine B12 in het bloed (afhankelijk van de eenheden die het laboratorium gebruikt) tussen de 150 en 500 pmol/l of tussen de 200 en 700 ng/l.

Aanvullend bloedonderzoek en/of een Schillingtest - een geneeskundig onderzoek waarbij wordt onderzocht of een patiënt vitamine B12 kan opnemen en/of een gastroscopie -een inwendig onderzoek van de maag- kunnen worden uitgevoerd teneinde de oorzaak van het tekort vast te stellen.

Vingerprik bij pasgeborenen

Er is een nieuwe methode ontwikkeld om vitamine B12-deficiëntie op te sporen, ook bij pasgeboren. Het maakt gebruik van één enkele druppel bloed verkregen door een vingerprik, die vervolgens op een kaart wordt aangebracht die bestaat uit een soort filterpapier en daarna een nacht te drogen gelegd. De gedroogde bloedvlek papieranalyse is gevoelig genoeg om de hoeveelheid methylmalonzuur te bepalen, een organisch zuur dat meestal verhoogd is bij een B12-tekort. Deze minimaal invasieve benadering om een vitamine B12-tekort vast te stellen op een eenvoudige en handiger manier. De methode kan goed worden toegepast door onderzoekers in landelijke of afgelegen gebieden, waar geavanceerde lab-apparatuur niet beschikbaar is. Het wordt momenteel gebruikt in een onderzoeksproject op het platteland van Indonesië. De methode kent ook een significante klinische toepassing. Je kunt door middel van deze test op snelle wijze een B12-tekort vaststellen bij pasgeboren baby's. Een vit B12-tekort kan, indien deze niet vroegtijdig wordt vastgesteld en behandeld, zorgen voor een vertraagde ontwikkeling van de hersenen, achterstand van de geestelijke (leer-)ontwikkeling en spijsvertering problemen bij baby's. (Bron: University of British Columbia, 27 oktober 2014)

Behandeling vit. B12-tekort: aanvullen vitamine B12

De behandeling van een vitamine B12-tekort is afhankelijk van de ernst en de oorzaak van de klachten. Bij een tekort aan intrinsic factor, zal vitamine B12 via een injectie direct in de bloedbaan gebracht worden. De injectie kan door een arts of verpleegkundige in een spier of onder de huid worden toegediend. Orale toediening van vitamine B12 heeft bij een tekort aan intrinsic factor geen zin, aangezien het lichaam dit niet opneemt. Vaak zal de patiënt in dat geval levenslang injecties moeten krijgen. Indien het maagslijmvlies wél voldoende intrinsic factor aanmaakt, dan kan extra inname van vitamine B12 volstaan, via injecties óf voedingssupplementen. Er zijn geen ongunstige effecten van het gebruik van vitamine B12 bij zwangerschap bekend. Ook zal men proberen de oorzaak van het tekort te achterhalen en weg te nemen.

De beste vormen van B12

Methylcobalamine en cyanocobalamine

Methylcobalamine, de meest actieve vorm van vitamine B12, lijkt beter te worden geabsorbeerd en in grotere hoeveelheden te worden vastgehouden in je weefsels dan het synthetische cyanocobalamine. Cyanocobalamine is de meest gebruikte vorm van vitamine B12 in voedingssupplementen en farmaceutische producten, vanwege de grote stabiliteit en de lage kosten. Methylcobalamine wordt echter zeer efficiënt opgenomen door de lever, hersenen en het zenuwstelsel. Methylcobalamine is ook erg belangrijk bij het metabolisme van het inflammatoire eiwit homocysteïne. Een verhoogde homocysteïne-waarde geeft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en deze waarde stijgt in de regel frequent ten gevolge van vitamine B-tekort. Als homocysteïne niet onder controle wordt gehouden, neemt het risico op diabetes en hart- en vaatziekten aanzienlijk toe. De methylgroep die aan B12 is gehecht, is erg belangrijk bij het ontgiftingsproces in de lever. Veel mensen doen het niet goed als het gaat om methylering (een gecontroleerde overdracht van een methylgroep = CH3 (één koolstof en drie waterstofatomen) op eiwitten, aminozuren, enzymen en DNA) en dit kan leiden tot hersenmist, vermoeidheid, ophoping van gifstoffen, hoofdpijn en verminderde atletische prestaties. Methylcobalamine kan hierbij helpen en dit proces verbeteren.

Adenosylcobalamine

Adenosylcobalamine (dibencozide) is een natuurlijk voorkomende vorm van vitamine B12 die ook het zenuwstelsel en de ontgifting ondersteunt. Maar bij atleten en sporters speelt het een bijzonder gunstige rol bij het ondersteunen van het metabolisme en het gebruik van branched chain amino acids, vertakte keten aminozuren (BCAA), essentiële aminozuren als energiebron in de citroenzuurcyclus of Krebcyclus, wat een belangrijke rol speelt in de ATP-productie, de energie voor de spieren waarmee alle menselijke bewegingen mogelijk worden gemaakt.

Prognose

Een ernstig vitamine B12-tekort kan een verwoestende neurologische aandoening en ernstige hematologische stoornissen veroorzaken. Vroegtijdige diagnose en snelle behandeling kan de progressie van neurologische ziekte stoppen en zelfs terugdraaien. Helaas zijn veel gevallen onomkeerbaar en kunnen de gevolgen van een vitamine B12-tekort biet altijd meer ongedaan worden gemaakt. Vroegtijdige diagnose in het bijna-asymptomatische stadium kan van cruciaal belang zijn om permanente neurologische schade te voorkomen.

Preventie

De meeste mensen kunnen een vitamine B12-tekort voorkomen door voldoende vlees, gevogelte, zeevruchten, zuivelproducten en eieren te eten. Als je geen dierlijke producten eet, of als je een medische aandoening hebt waardoor je lichaam voedingsstoffen niet goed kan absorberen, dan kun je vitamine B12 innemen in een multivitamine of een ander supplement en voedingsmiddelen eten die verrijkt zijn met vitamine B12, zoals bepaalde vegetarische producten.

Noten:

1. Hunt Alesia, Harrington Dominic, Robinson Susan. Vitamin B12 deficiency BMJ 2014; 349 :g5226
2. Een studie uit 2013 toont een ongeveer 1,5 tot 2 maal verhoogd risico op vitamine B12-deficiëntie bij het gebruik van PPI’s gedurende 2 jaar of langer. (Lam JR, Schneider JL, Zhao W, Corley DA. Proton pump inhibitor and histamine 2 receptor antagonist use and vitamin B12 deficiency. JAMA. 2013;310:2435-42.)
3. Daniel K. Hall-Flavin, M.D. What's the relationship between vitamin B-12 and depression? http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/expert-answers/vitamin-b12-and-depression/faq-20058077 (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 juli 2015)
4. Sowjanya Dasari, Kushal Naha, and Mukhyaprana Prabhu. An unusual cause for recurrent jaundice in an otherwise healthy male. Australas Med J. 2012; 5(10): 541–543.
5. Almeida OP, Ford AH, Flicker L. Systematic review and meta-analysis of randomized placebo-controlled trials of folate and vitamin B12 for depression. Int Psychogeriatr. 2015 May;27(5):727-37. doi: 10.1017/S1041610215000046. Epub 2015 Feb 3.
6. Malouf R, Areosa Sastre A. Vitamin B12 for cognition. Cochrane Database Syst Rev. 2003;(3):CD004326.
7. C.C. Tangney, PhD, N.T. Aggarwal, MD, H. Li, MS, R.S. Wilson, PhD, C. DeCarli, MD, D.A. Evans, MD and M.C. Morris, ScD. Vitamin B12, cognition, and brain MRI measures - A cross-sectional examination. Neurology. September 27, 2011 vol. 77 no. 13 1276-1282. doi: 10.1212/WNL.0b013e3182315a33

Lees verder

• Vitamine B12-tekort: symptomen, oorzaak en behandeling
• Bloedarmoede: duizeligheid hoofdpijn vermoeidheid kortademig
• Vermoeidheidsklachten: moe zijn, 10 oorzaken en tips
• Vitamine B-tekort: symptomen haaruitval, huiduitslag en moe
• Waar zit vitamine B12 in? Voeding: vlees, vis, melk & eieren