Huiduitslag op, rond of tussen borsten: Oorzaken van uitslag
Veel verschillende factoren veroorzaken mogelijk een huiduitslag op, tussen of rond de borsten, al is er niet altijd een duidelijke oorzaak aanwezig. Het is belangrijk om de huiduitslag te laten controleren door een arts wanneer deze niet na enkele dagen verdwijnt. Meestal liggen onschuldige oorzaken zoals een allergische reactie aan de basis van de uitslag, maar af en toe wijst de uitslag bijvoorbeeld op de aanwezigheid borstkanker. De huiduitslag verdwijnt binnen enkele dagen spontaan of verdwijnt enkel maar met een medische behandeling.
Allergische reacties en uitslag op de borst
Wanneer de huid een irriterend middel (allergeen) aanraakt, kampt de patiënt mogelijk
dermatitis (
ontsteking van de huid),
netelroos en een zwelling van de huid. Als de huid op de borst is blootgesteld aan nieuwe
medicijnen, planten, levensmiddelen,
insectenbeten, stuifmeel, geuren en stoffen die mogelijk leiden tot een
allergie, ontstaat een (jeukende)
huiduitslag.
Antihistaminica bestrijden een allergische reactie. Koude kompressen, cortisone crèmes of calamine lotion bestrijden de jeuk.
Borstaandoeningen
Sommige aandoeningen veroorzaken enkel op het borstgebied een huiduitslag.
Borstabces
Een
abces in de borst is een gelokaliseerde verzameling pus in het borstweefsel. Dit is meestal het gevolg van een bacteriële infectie waarbij bacteriën de borst binnendringen. Vrouwen die
borstvoeding geven zijn het vaakst aangetast. Door het geven van de moedermelk ontstaat mogelijk een
gebarsten huid en gewonde huid, waardoor sneller een bacteriële infectie ontstaat. Ook een tepelpiercing schaadt de huid en leidt mogelijk tot een
borstabces. Een vrouw presenteert zich met een warme, rode, gevoelige of pijnlijke
knobbel die gevuld is met pus. Ook kampt de vrouw met een zwelling in een deel van de borst. De arts moet het borstabces draineren (
pus afvoeren) en schrijft
antibiotica voor.
Mastitis
Bij
mastitis zijn de melkkanalen van de borst geïnfecteerd. Vaak ligt het geven van borstvoeding aan de basis van het verstopt melkkanaal. Door het geblokkeerde melkkanaal hoopt zich stilstaande melk op, waardoor bacteriën gaan groeien. Door de ontsteking van het borstweefsel ontstaat een
pijnlijke, harde, gezwollen knobbel die rood is of warm aanvoelt, een tepelafscheiding,
okselpijn en
gezwollen lymfeklieren in de
oksel. De vrouw kampt eveneens met
koorts,
rillingen,
spierpijn en een algemeen ziek gevoel (malaise).
Uitbreiding van de melkkanalen
Een uitbreiding van de melkkanalen treedt meestal op bij vrouwen ouder dan vijftig jaar. De wanden van een melkkanaal verdikken en verbreden hierbij, wat leidt tot een opeenhoping van vocht. De uitbreiding van de melkkanalen veroorzaakt een dikke, groene of zwarte
tepelafscheiding evenals roodheid, pijn of
tepelveranderingen. De symptomen van de aandoening verdwijnen spontaan of vereisen een behandeling met antibiotica.
Borstkanker en huiduitslag
Meestal is huiduitslag geen
kanker. Omdat ze echter een teken van kanker kunnen zijn, moeten huiduitslag en huidveranderingen worden onderzocht door een arts. Het zo vroeg mogelijk opsporen van
borstkanker verhoogt de kans op een succesvolle behandeling en genezing.
Borstkankerbehandeling en huiduitslag
Vrouwen die een behandeling ondergaan voor borstkanker krijgen mogelijk te maken met een huiduitslag op de borst door deze behandelingen. De huiduitslag op de borst is mogelijk het gevolg van medicijnen tegen borstkanker, chemotherapie, hormoontherapie en radiotherapie.
Inflammatoire borstkanker
Inflammatoire borstkanker is goed voor één tot vijf procent van alle borstkankers. Bij deze zeldzame vorm van borstkanker interfereren de kankercellen met lymfevaten in de huid. Vaak is een
knobbeltje in de borst niet voelbaar. Inflammatoire borstkanker gaat meestal in een vroeg stadium niet gepaard met merkbare symptomen, totdat voelbare of merkbare huidveranderingen optreden.
Andere symptomen van vergevorderde infammatoire borstkanker omvatten:
- een gevoel van warmte of zwaarte in een borst
- een huiduitslag of huidirritatie
- een verdikking van de huid op de borst
- een zwelling van de borst
- kleine putjes of inkepingen die doen denken aan een sinaasappelschil
- pijn, gevoeligheid of jeuk
- roodheid van de huid
- tepelveranderingen, zoals bijvoorbeeld omgekeerde tepels of afgevlakte tepels
De snel groeiende kanker is niet altijd zichtbaar op een
mammografie (
röntgenfoto van de borsten). Een snelle behandeling is vereist om te voorkomen dat de kanker zich verder verspreidt (
metastaseert).
Veel voorkomende behandelingsopties zijn onder meer:
- chemotherapie om de kanker te verkleinen
- een operatie om de kanker te verwijderen
- hormoontherapie, voor inflammatoire borstkanker die zich heeft verspreid in het lichaam of voor inflammatoire borstkanker met borstkankerbevattende hormoonreceptoren
- radiotherapie
Ziekte van Paget van de borst
Circa één tot vier procent van alle gevallen van borstkanker zijn toe te schrijven aan de
ziekte van Paget van de borst. De ziekte van Paget van de borst is een zeldzame kankervorm waarbij de huid van de tepel en vaak ook de huid rond de tepel (tepelhof) getroffen is. Meestal vindt de arts een type invasieve borstkanker bij vrouwen met de ziekte van Paget.
Symptomen van de ziekte van Paget omvatten:
- een gele of bloederige tepelafscheiding
- een tepel die afvlakt
- huidveranderingen op of rond de tepel, zoals korstvorming, roodheid, schilfering of verdikking
- tintelingen of jeuk aan een tepel of het tepelhof
De behandeling voor de ziekte van Paget hangt af van de locatie van andere borsttumoren. Mogelijke behandelingen omvatten:
- chemotherapie of hormonale behandelingen
- conservatieve borstchirurgie waarbij de chirurg alleen de tepel en het tepelhof verwijdert (borstsparende ingreep)
- een verwijdering van de borst (mastectomie), met mogelijk een verwijdering van lymfeklieren
Conservatieve borstchirurgie combineert de arts vaak met radiotherapie van de borst om andere tumoren te behandelen.
Huidaandoeningen en uitslag aan borsten
Huidziekten zoals
eczeem (chronische huidziekte met
droge huid en
jeukende huid),
seborreïsche dermatitis (huidziekte met
hoofdroos en
rode huid) of
psoriasis (chronische huidaandoening met droge huid en schilfers) veroorzaken roodheid, jeuk, schilfering en een
ruwe huid. De symptomen zijn meestal wijdverspreid waardoor niet enkel de borsten zijn aangetast. Ook bij
warmte-uitslag (miliaria) treedt verschijnt een huiduitslag tussen de borsten. Hierbij zijn de zweetklieren verstopt waardoor het zweet de poriën niet kan verlaten. Door het onderhuids zweten ontstaan ontsteking en een huiduitslag. Afkoelen is belangrijk bij een warmte-uitslag. De aandoening verdwijnt meestal spontaan. De ziekte van Hailey-Hailey is een zeldzame genetische aandoening waarbij een huiduitslag onder de borsten maar ook in de nek, tussen de billen, in de oksels en lies verschijnt. De uitslag komt en gaat.
Corticosteroïdencrème, antibiotica, fotodynamische lichttherapie enof lasertherapie zijn de belangrijkste behandelingen.
Hyperhidrose
Hyperhidrose is een aandoening waarbij de zweetklieren meer zweet produceren dan nodig is om het lichaam af te koelen. Antitranspiratiemiddelen, ook beschikbaar in poedervorm, behandelen het overmatig zweten dat gepaard gaat met een huiduitslag. Eventueel zet de arts speciale en krachtige anti-transpireermiddelen in.
Botoxinjecties en het verwijderen van zweetklieren via lasertherapie of traditionele chirurgie zijn behandelopties voor patiënten die zeer ernstig zweten.
Infecties en huiduitslag op borstgebied
Candidiasis
Candidiasis op de huid is een schimmelinfectie die gepaard gaat met een rode, pijnlijke of jeukende uitslag. Candida is een veel voorkomende schimmelinfectie die onder de borsten en in andere huidplooien verschijnt.
Antischimmelcrèmes die de patiënt op de huid mag toepassen (
topisch), behandelen de schimmelinfectie.
Cellulitis
Cellulitis is een
bacteriële huidinfectie die overal op het lichaam mogelijk verschijnt. Meestal ontwikkelt de patiënt een huiduitslag in de borststreek waar de huid reeds beschadigd was. De infectie ontwikkelt zich vaak na een operatie, dus de patiënt neemt bij tekenen van cellulitis (roodheid of pijn rond een chirurgisch
litteken) steeds contact op met de chirurg. Cellulitis verspreidt zich vaak snel en veroorzaakt koorts. Onbehandeld is de infectie gevaarlijk.
Gordelroos
Gordelroos veroorzaakt een meestal zeer pijnlijke huiduitslag, eventueel in combinatie met
blaasjes op het lichaam. Gordelroos ontwikkelt zich mogelijk op of nabij het borstgebied met een huiduitslag als gevolg.
Ringworm
Ringworm (
tinea) is een soort infectie veroorzaakt door microscopisch kleine eencellige organismen die zich in de lucht, de bodem, het water, bij dieren en bij mensen bevinden. De parasieten voeden zich met dode keratine. Dit is het eiwit dat de huid, nagels en haar vormt. Een patiënt met ringworm op het borstgebied heeft ronde, rode stukken huid met een opvallende rode ring. De zeer besmettelijke
aandoening verspreidt zich vaak via gedeelde handdoeken, lakens en douches. Antischimmelcrèmes zijn effectief bij de behandeling van ringworm.
Ziekte van Lyme
De
ziekte van Lyme veroorzaakt een paar dagen nadat een besmette tekenbeet een roze huiduitslag in de vorm van een ring. De bacteriële infectie veroorzaakt mogelijk problemen veroorzaken met de gewrichten, de zenuwen en het hart. Het gebruik van een tekenafweermiddel voorkomt een
tekenbeet maar daarnaast moet de patiënt zich ook goed beschermen en blootgestelde gebieden op het lichaam vermijden. Ook andere
door teken overgedragen ziekten veroorzaken mogelijk een uitslag aan de borststreek.
Zelfzorg voor borstuitslag
Wanneer een huiduitslag op de borst het gevolg is van een huidaandoening is het nuttig om een warm bad te nemen of een warm washandje gedurende een paar minuten op de uitslag te plaatsen. Het is voorts verstandig om een parfumvrij
vochtinbrengend middel aan te brengen op het gebied. Krabben aan de huiduitslag is niet verstandig daar hierdoor mogelijk een infectie ontstaat. Veroorzaakt bepaalde kledij, nieuwe zeep of een ander product of een bepaalde stof de symptomen, dan is het verstandig om deze te vermijden of stop te zetten.
Alarmsymptomen
Een uitslag in de borst is zelden een noodgeval. Wanneer de huiduitslag niet reageert op zelfzorg of als de huiduitslag gepaard gaat met één of meer van volgende tekenen, is medisch advies nodig:
- ernstige pijn
- gele of groene vloeistof die uit de uitslag lekt
- koorts
- rode strepen op de huiduitslag
- symptomen die verergeren
- zweren die niet genezen (slechte wondgenezing)
Lees verder