Virale hemorragische koorts: Ernstig ziektebeeld door virus
Virale hemorragische koorts zijn een diverse groep menselijke ziekten waarbij een virale infectie leidt tot koorts en bloedingen, zoals onder andere ebola en gele koorts. Alle soorten virale hemorragische koorts kenmerken zich door koorts en stollingsstoornissen en in veel gevallen gaan ze over tot hoge koorts, een shock en de dood. Aanvankelijk presenteren patiënten zich nog met milde, atypische symptomen zoals misselijkheid, hoofdpijn en spierpijn. In een latere fase van de virale infectie kampen patiënten echter met zeer hoge koorts en ernstige bloedingen uit bijvoorbeeld de mond, de oren en de vagina. In veel gevallen leiden de ziektebeelden van virale hemorragische koorts tot de dood dus een behandeling is enkel ondersteunend gericht. Sommige varianten veroorzaken echter een relatief milde ziekte.
Epidemiologie van virale hemorragische koorts
Virale hemorragische koorts is wereldwijd aanwezig, maar vooral in
tropische gebieden. Specifieke ziekten zijn meestal beperkt tot gebieden waar de dieren leven die de ziekteverwekker dragen. Lassa-koorts is bijvoorbeeld beperkt tot de plattelandsgebieden van West-Afrika, waar ratten en muizen het virus dragen.
Oorzaken: Ernstig ziektebeeld door virus
Virale hemorragische koorts zijn een groep ziekten die resulteren uit vijf verschillende families van RNA-virussen met name de families
Arenaviridae, Filoviridae, Bunyaviridae, Flaviviridae en
Rhabdoviridae.
De virussen die virale hemorragische koortsen veroorzaken, leven van nature in verschillende dieren en
insecten zoals meestal
muggen,
teken, knaagdieren of
vleermuizen. Een aantal virale hemorragische koortsen kunnen overgedragen worden van persoon op persoon en zich verspreiden als een besmette patiënt van het ene gebied naar een ander gebied reist. De
verspreiding van de infectie is afhankelijk van het specifieke virus. Sommige ziektebeelden van virale hemorragische koorts verspreiden zich door muggenbeten of
tekenbeten. Andere virale infecties worden overgedragen door contact met besmet bloed of sperma. Verder krijgen sommige patiënten ook te maken met een virale hemorragische koortsziekte wanneer ze geïnfecteerde uitwerpselen of urine van ratten of urine inademen.
Lijst van hemorragische koortsziekten
De “Centers for Disease Control and Prevention” heeft op zijn website een lijst geplaatst met virale ziekten die deel uitmaken van virale hemorragische koorts:
- Alkhurma hemorragische koorts
- Argentijnse hemorragische koorts
- Boliviaanse hemorragische koorts
- Chapare hemorragische koorts
- Ebola (Ebola Virus-ziekte)
- Gele koorts
- Hantavirus pulmonair syndroom (HPS)
- Hemorragische koorts met renaal syndroom (HFRS)
- Krim-Congo hemorragische koorts
- Kyasanur Forest Disease (KFD)
- Lassa-koorts
- Lujo hemorragische koorts
- Lymfocytaire choriomeningitis (LCM)
- Marburg hemorragische koorts
- Omsk hemorragische koorts
- Riftdalkoorts
- Sabia-geassocieerde hemorragische koorts
- Tekenencefalitis
- Venezolaanse hemorragische koorts
Risicofactoren
Enkele factoren verhogen de kans op het ontwikkelen van een virale hemorragische ziekte zoals:
- blootgesteld worden aan geïnfecteerd bloed of andere besmette lichaamsvloeistoffen
- buiten werken of vertoeven in gebouwen waar een rattenplaag heerst
- het slachten van besmette dieren
- leven of wonen in een gebied waar virale hemorragische koorts vaak aanwezig is
- naalden delen om intraveneuze (via een ader) medicijnen te gebruiken
- onveilige seks hebben
- werken met zieke patiënten
Symptomen
Het ziektebeeld van virale hemorragische koorts hebben gemeenschappelijke kenmerken. Ze tasten namelijk vele organen aan, ze beschadigen de bloedvaten en ze tasten het vermogen van het lichaam aan om zichzelf te reguleren. De ernst van de symptomen is afhankelijk van het type virus. De symptomen treden voorts tot 21 dagen na de besmetting op.
Algemene tekenen
De meeste patiënten ervaren in het beginstadium algemene en/of
griepachtige symptomen zoals:
Specifieke tekenen
In een later stadium presenteert een patiënt zich met één of meer van volgende symptomen:
Diagnose en onderzoeken
Een diagnose is moeilijk te stellen in het beginstadium doordat de aspecifieke tekenen veel voorkomen bij andere ziekten. De arts bevraagt eerst de patiënt over de
medische geschiedenis en de reisgeschiedenis. Een
bloedonderzoek onthult de aanwezigheid van een viraal hemorragisch ziektebeeld.
Behandeling
De patiënt krijgt een ondersteunende behandeling aangezien er voor deze ziekten geen bekende genezing of behandeling bestaat anno oktober 2020. Een tekort aan vocht in het lichaam (uitdroging) vult de arts aan met een intraveneuze (via een ader) toediening van vocht. Verder zijn sommige patiënten gebaat met nierdialyse. Ademhalingsondersteuning en
pijnstilling zijn andere ondersteunende maatregelen. Sommige patiënten met Lassa-koorts zijn tot slot wel mogelijk gebaat met bepaalde
antivirale medicijnen.
Prognose
Sommige virale hemorragische koortsziekten veroorzaken een milde klinische presentatie, maar anderen, zoals ebola of hemorragische koorts, veroorzaken een ernstig klinisch beeld en de dood.
Preventie van virale hemorragische koortsziekten
Het risico voor reizigers voor het ontwikkelen van een hemorragische koorts is laag, maar een persoon vermijdt het beste gebieden waar uitbraken van ziekten aanwezig zijn. Slechts voor enkele soorten virale hemorragische koortsen bestaan vaccinaties zoals bijvoorbeeld voor gele koorts. Voorts vermijden mensen best muggen en teken in gebieden waar uitbraken mogelijk zijn. Ook preventieve maatregelen voor het voorkomen van knaagdierenuitbraken zijn nodig in geteisterde gebieden, zoals afval bewaren in containers die knaagdierbestendig zijn en deze zo snel mogelijk wegdoen, de deuren en ramen goed sluiten, huisdiervoer in een goed afgesloten ton bewaren enzovoort.
Lees verder