Bultjes in nek: oorzaken knobbeltje of bult in nek of hals
Plotselinge, al dan niet pijnlijke of jeukende bultjes in de nek die niet weggaan, is een veel voorkomende klacht. Het kan bij bultjes in de nek gaan om onderhuidse bultjes of juist om aangroeisels. Het kan gaan om kleine, rode, jeukende bultjes in de nek of juist om witte of huidkleurige bultjes. Knobbels in de nek en hals zijn zeer gewoon. Het gewaarworden van een bultje of meerdere bultjes in de nek kan je zorgen baren, omdat je misschien onwillekeurig denkt aan kanker. Gelukkig is de overgrote meerderheid van de nekbultjes geen kwaadaardige groei, vooral niet bij kinderen en jongvolwassenen. Verreweg de meest waarschijnlijke oorzaak van bultjes in de nek en hals, is een gezwollen lymfeklier. Er zijn meer dan 100 lymfeklieren in je nek. Meestal weet je niet dat ze er zijn en kun je ze niet voelen. Als je een infectie of ontsteking krijgt, kunnen ze opzwellen. Raadpleeg bij aanhoudende of verergerende klachten je huisarts voor een goede diagnose en een passende behandeling.
Bijkomende symptomen van bultjes in de nek
Omdat een nekknobbeltje of bultjes in de nek kunnen worden veroorzaakt door een verscheidenheid aan aandoeningen en ziekten, kunnen er veel andere gerelateerde symptomen zijn. Sommige mensen hebben geen symptomen. Anderen zullen enkele symptomen hebben die verband houden met de aandoening die de bultjes in de nek veroorzaakt.
Als de bultjes in de nek worden veroorzaakt door een infectie en je
lymfeklieren zijn vergroot, dan kun je ook last hebben van een
zere keel, moeite met slikken of pijn in het oor (
oorpijn). Als de nekzwelling je luchtwegen blokkeert, kun je ook moeite hebben met ademhalen of hees klinken wanneer je spreekt. Soms hebben mensen met een bult in de nek die door kanker wordt veroorzaakt, huidveranderingen in het gebied. Ze kunnen ook bloed in hun
slijm hebben.
Wanneer huisarts inschakelen?
De enige manier om er zeker van te zijn dat je knobbeltje niet iets is om je zorgen over te maken is door een afspraak te maken met je huisarts om het te laten controleren. Bij bultjes in de nek die niet weggaan, is dit alleszins verstandig. Als een zeer algemene regel kan gesteld worden dat een zacht bultje waarschijnlijk niet iets gevaarlijks is. Als het vanzelf weggaat, of komt en gaat, dan is het waarschijnlijk ook iets wat niet ernstig is. Als het rood of heel zacht is, is het misschien een infectie en is behandeling met antibiotica nodig. De meest zorgwekkende soorten bultjes (in de nek) hebben de neiging om heel hard, vast (niet-beweegbaar) of grillig aan te voelen en zijn geleidelijk gegroeid over een periode van een paar weken.
Alarmsymptomen
Raadpleeg je huisarts bij een knobbeltje in de nek dat niet vanzelf weggaat. Neem direct contact op met je huisarts bij een bultje in de nek die gepaard gaat met één of meer van de volgende symptomen:

Bloed ophoesten /
Bron: Ljupco/Istock.com
Oorzaken van bultjes in de nek
Er kunnen knobbels of bultjes ontstaan aan de buitenzijde van de nek, dat wil zeggen op de huid, of net iets eronder. Knobbels kunnen van vele structuren komen, zoals:
- Je huid en de lagen weefsel, vet en spieren onder de huid.
- Je schildklier, een vlindervormig orgaan dat in de hals onder het strottenhoofd en boven het borstbeen tegen de luchtpijp ligt.
- Je speekselklieren: deze klieren geven speeksel vrij wanneer je eet of aan eten denkt.
- De bloedvaten in je nek. Het belangrijkste bloedvat in je nek is je halsslagader.
- Je lymfeklieren. Deze zwellen op bij het bestrijden van infectie of ontsteking in je lichaam.
Knobbeltjes in de nek en hals door gezwollen lymfeklieren
Gezwollen lymfeklieren is de meest voorkomende oorzaak van knobbels in de nek. Allerlei infecties kunnen ervoor zorgen dat de lymfeklieren opzwellen.
Verkoudheid
Een
verkoudheid is een infectie van de neus en de bovenste luchtwegen veroorzaakt door een verkoudheidsvirus. Een verkoudheid komt heel vaak voor. Een volwassene kan 2-4 verkoudheden per jaar verwachten en een kind kan ongeveer 5-6 keer per jaar verkouden worden. Zeer jonge kinderen in de kleuterschool krijgen misschien wel 12 verkoudheden per jaar. Veel verschillende virussen kunnen een verkoudheid veroorzaken. Dit is de reden waarom verkoudheid steeds terugkomt en immunisatie tegen verkoudheid niet mogelijk is. Verkoudheid kan allerlei klachten geven, waaronder
gezwollen lymfeklieren in de hals.

Gewone amandelen en amandelontsteking /
Bron: Solar22/Shutterstock.comAmandelontsteking
Amandelontsteking of tonsillitis is een ontsteking van de amandelen. Het wordt meestal veroorzaakt door een virale infectie. Een zere keel is het meest voorkomende symptoom van tonsillitis. Je kunt ook hoesten en last hebben van
koorts,
hoofdpijn,
misselijkheid, moeheid,
pijn bij het slikken en gezwollen nekklieren. De amandelen kunnen
opzwellen en rood worden. Pus kan verschijnen als witte vlekken op de amandelen. De symptomen worden in 2-3 dagen slechter en verdwijnen daarna geleidelijk, meestal binnen een week.
Lagere luchtweginfectie
Je luchtwegen lopen vanaf je neus naar de longblaasjes. De luchtwegen worden onderverdeeld in 'bovenste' en 'lagere' luchtwegen. De lagere luchtwegen bestaan uit de bronchiën, de longblaasjes en het longweefsel. De overgrote meerderheid van de lagere luchtweginfecties wordt veroorzaakt door virale infecties. De belangrijkste symptomen zijn:
Oorontsteking
Een
oorontsteking komt zeer vaak voor bij baby's en kinderen, hoewel het bij mensen van elke leeftijd kan voorkomen, dus ook bij volwassen mannen en vrouwen. De belangrijkste symptomen zijn oorpijn en
algehele malaise. Opgezwollen lymfeklieren kunnen ook voorkomen.
Tandinfecties en abcessen
Een abces is een verzameling pus. Pus is een dikke vloeistof die meestal witte bloedcellen, dood weefsel en ziektekiemen (bacteriën) bevat. De gebruikelijke oorzaak van een abces is een infectie met bacteriën. Dit kan gepaard gaan met gezwollen lymfeklieren.
Hoofdluis
Veel mensen met
hoofdluis hebben geen symptomen. In sommige gevallen treedt echter een
jeukende hoofdhuid op. Dit komt door een huidreactie op de luizenbeten of speeksel, niet vanwege de luizenbeet zelf of hun bewegingen op je hoofd. Het kan ongeveer drie maanden duren voordat je last krijgt van jeuk nadat je bent geïnfecteerd met luizen. Hoofdluizen veroorzaken meestal geen andere medische problemen. Heel af en toe kan het krabben
huiduitslag op de hoofdhuid veroorzaken, en af en toe kan dit een infectie veroorzaken en kunnen klieren in de nek groter worden als reactie.
Huidinfecties
Een huidinfectie in de nek kan bultjes en vergrote lymfeklieren veroorzaken.
Klierkoorts of Pfeiffer
Klierkoorts of de
ziekte van Pfeiffer kan een waaier aan klachten veroorzaken, waaronder opgezwollen klieren. Omdat het immuunsysteem van je lichaam het virus bestrijdt, kunnen de lymfeklieren zwellen. Elke lymfeklier in het lichaam kan worden aangetast. Meestal zwellen de klieren in de nek/hals op. Ze kunnen behoorlijk groot en gevoelig worden.
Waterpokken
Waterpokken is een infectie die wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus. De meeste kinderen krijgen waterpokken, vaak voor de leeftijd van 10 jaar.

Koortslip: blaasjes op de lip /
Bron: Sergii Chepulskyi/Shutterstock.comKoortslip
Een
koortslip is een infectie van de huid op of rond de lippen die wordt veroorzaakt door het
herpesvirus. Het kan gepaard naga met lymfeklierzwelling.
Hiv
De belangrijkste symptomen van de acute
hiv-infectiefase zijn (ineens) griepachtige verschijnselen en opgezette lymfeklieren.
Andere oorzaken
Er zijn naast infectie ook andere oorzaken van zwelling van de lymfeklieren. Lymfeklieren kunnen ook zwellen door ontsteking. Bijvoorbeeld als je huiduitslag hebt, zoals
psoriasis of
eczeem op je hoofd. Een aandoening die sarcoïdose wordt genoemd, kan ook de lymfeklieren doen opzwellen. Kankers waarbij de lymfeklieren zijn betrokken, hebben de neiging om een hardere zwelling te veroorzaken. Kankers die lymfeklierzwelling kunnen veroorzaken zijn:
Problemen met de speekselklieren
Tussen elke speekselklier en de binnenkant van de mond, is er een verbinding (een speekselklierkanaal) die het speeksel naar de mond vervoert. Als dit geblokkeerd raakt door
speekselstenen of iets anders, kan er een
speekselklierontsteking ontstaan. De zwelling die hierdoor ontstaat, komt en gaat vaak.
Problemen met de schildklier
Knobbels en bultjes kunnen ook afkomstig zijn van de schildklier:
Bultjes in de nek door huidaandoeningen
Allerlei bultjes en knobbeltjes kunnen van de huid in je nek komen, waaronder:
Acne
Acne is een veel voorkomende
huidaandoening die zwarte, witte of rode bultjes veroorzaakt, meestal op het gezicht. Het kan ook voorkomen op de rug, nek en de bovenkant van de borst. De meeste mensen met acne zijn tussen de 12 en 25 jaar oud. Jongens worden vaker getroffen dan meisjes.
Steenpuist
Een
steenpuist kan onder meer opduiken in je nek en een dikke bult veroorzaken; een rode zwelling waar een puskop opkomt. Een steenpuist (furunkel) is een infectie van een haarzakje.
Talgkliercyste
Een
talgkliercyste komt vooral voor op het hoofd, de nek en de rug. Het gaat hierbij om een goedaardige zwelling van de huid die ontstaat wanneer een talgklier de aangemaakte talg niet meer kan uitscheiden en verstopt raakt.
Lipoom of vetbultje
Een
lipoom is een vetknobbel of
vetbult die enkele millimeters tot soms wel meer dan 10 centimeter in omvang kan zijn. Meestal wordt een vetbult net onder de huid aangetroffen. Deze knobbels zijn beweegbaar zijn en voelen zacht en rubberachtig aan.
Insectenbeet, zoals muggenbult
Een of meerdere bultjes in de nek kunnen komen door een
insectenbeet, waaronder
muggenbulten.
Bultjes na scheren (scheerbultjes)
Na het scheren kunnen er vervelende en
jeukende bultjes ontstaan. Dat kan ook gebeuren als je de haargrens van de nek bijscheert. Een andere berichte plek voor
scheerbultjes is je hals, omdat je huid daar vaak wat gevoeliger is.
Abces
Een
abces is een hoeveelheid pus in een niet eerder bestaande holte en de symptomen bestaan uit een pijnlijke, rode, warme, zwelling.

Steelwratje in de nek /
Bron: Dsom/Shutterstock.comSteelwratjes
Steelwratjes zijn goedaardige, gesteelde huiduitstulpingen. ontstaan vooral op plekken waar wrijving van de huid het meest frequent is, zoals in de nek waar de huid tegen een kraag van je blouse of ander kledingstuk aan kan wrijven. Steelwratjes komen vaker voor tijdens de zwangerschap.
Huidkanker
Huidkanker, zoals
melanoom of
plaveiselcelcarcinoom, kan zich ook in de nek voordoen.
Zonnebultjes (zonneallergie)
Zonneallergie is een overgevoelige reactie van je huid op zonlicht, waarbij je rode, jeukende
blaasjes, bultjes of vlekjes krijgt.
Warmtebultjes
Warmtebultjes kunnen ontstaan bij warm en vochtig weer. Dergelijke bultjes komen vaak voor bij baby's omdat ze kleinere poriën hebben, maar ook oudere kinderen en volwassenen kunnen ze krijgen.
Allergie
Een
allergie duidt op een abnormale reactie van je immuunsysteem op ongevaarlijke omgevingsfactoren. In de nek kun je bijvoorbeeld bultjes krijgen van kleding. Naar schatting heeft 2 tot 3 % van de bevolking een huidreactie op kleding doorgemaakt.
Bult in nek door bloedvatknobbels
Soms kan een knobbel, zwelling of bult uit het hoofdbloedvat in de nek komen, de halsslagader. Soms wordt dit groter, waardoor er een knobbel ontstaat die een aneurysma wordt genoemd. Dit is een plaatselijke verwijding of uitstulping van een slagader.
Stress
Je kunt ook huiduitslag krijgen door stress.
Huiduitslag door stress neemt vaak de vorm aan van
netelroos.
Lees verder