Griepcomplicaties: Soorten aandoeningen door influenza
De griep (influenza) is een zeer besmettelijke ziekte die resulteert uit een infectie met het influenzavirus (griepvirus). Meestal ontstaat deze vaak voorkomende luchtwegaandoening in de herfst en de winter. Het virus verspreidt zich snel door de hogere luchtwegen en dringt soms ook de longen binnen. Bekende symptomen zijn bijvoorbeeld een loopneus, keelpijn en (hoge) koorts. Maar af en toe ontstaan ook ernstigere symptomen en complicaties, zoals sinusitis (bijholteontsteking), bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen) of een longontsteking. Griepcomplicaties ontstaan vooral bij bepaalde risicogroepen, zoals ouderen en patiënten met een verzwakt immuunsysteem. Via een aantal tips is het mogelijk om deze luchtwegaandoening zoveel mogelijk te voorkomen en gezond te blijven.

Hoofdpijn en vermoeidheid zijn enkele tekenen van de griep /
Bron: Geralt, Pixabay
Symptomen van de griep
Bekende symptomen van de griep zijn:
Risicogroepen voor complicaties door influenza
Een aantal risicogroepen hebben meer kans op griepcomplicaties met name:
Griepcomplicaties
De meeste patiënten die griep krijgen, herstellen binnen de twee weken, maar sommige patiënten ontwikkelen complicaties.

Veel water drinken is belangrijk bij bronchitis /
Bron: Jarmoluk, PixabayBronchitis
Bronchitis (ontsteking van luchtpijpvertakkingen) resulteert uit irritatie van de slijmvliezen van de bronchiën (luchtpijpvertakkingen) in de longen. Enkele tekenen van bronchitis zijn bijvoorbeeld:
Dankzij het nemen van voldoende rust, het drinken van voldoende vocht, het gebruik van een
luchtbevochtiger en het nemen van vrij verkrijgbare
pijnstillers herstellen veel patiënten spontaan. Bij een hoest met hoge koorts (>38°C), aanhoudende klachten (>3 weken),
slaapproblemen, bloed of gekleurd
slijm bij het hoesten is advies van een arts nodig. Onbehandelde,
chronische bronchitis resulteert mogelijk in een longontsteking,
emfyseem,
hartfalen en
pulmonale hypertensie.
Encefalitis (hersenontsteking)
Af en toe leidt de griep tot een ontsteking van de
hersenen. Virale
encefalitis ontstaat wanneer het griepvirus het hersenweefsel binnendringt en daar een ontsteking veroorzaakt. Dit leidt tot een vernietiging van de zenuwcellen,
hersenbloedingen en uiteindelijk ook hersenschade.
Mogelijke symptomen zijn onder meer:
Hartproblemen
Andere mogelijke ernstige complicaties veroorzaakt door de griep zijn onder meer een ontsteking van de hartspier (
myocarditis) of het hartzakje (
pericarditis)

Pijn op de borst is een mogelijk teken van een longontsteking /
Bron: Pexels, PixabayLongontsteking
Een
virale longontsteking of
bacteriële longontsteking is een ernstige griepcomplicatie is die het gevolg is van ofwel een influenzavirusinfectie alleen of van een co-infectie van het griepvirus en bacteriën. Een
longontsteking treedt op wanneer het griepvirus de longen binnendringt of wanneer de patiënt tijdens de ziekte een bacteriële infectie krijgt. Een longontsteking veroorzaakt mogelijk ernstige tekenen waarvoor een ziekenhuisopname nodig is. Bekende symptomen omvatten:
Wanneer een patiënt een bacteriële longinfectie door de griep krijgt, verbeteren de symptomen in het begin. Daarna verergeren ze en kampt de patiënt met hoge koorts, meer hoesten en een groenachtige slijmproductie bij het hoesten.
Antibiotica behandelen een bacteriële longontsteking, maar deze
medicijnen zijn niet inzetbaar bij een virale longontsteking. Een longontsteking houdt ongeveer twee weken aan, of zelfs langer bij jonge kinderen, ouderen en patiënten met een verzwakt immuunsysteem of een chronische ziekte zoals
COPD of astma. Zelfs gezonde patiënten kampen soms een maand of langer met vermoeidheid en zwakte nadat de longontsteking is verdwenen. Er zijn twee soorten vaccins voor het behandelen van een longontsteking met name een pneumokokkenpolysaccharidevaccin (PPSV23) voor volwassenen en het pneumokokkenconjugaatvaccin (PCV13) voor kinderen.
Oorinfecties
Otitis media is een oorinfectie waarbij een ontsteking en zwelling van het middenoor tot stand komt. Deze
oorcomplicatie ontstaat mogelijk door influenza. Symptomen zijn onder meer:
Sepsis
Een griepvirusinfectie van de luchtwegen veroorzaakt soms een extreme ontstekingsreactie in het lichaam en wat leidt tot sepsis (
bloedvergiftiging).
Sinusitis
Sinusitis (bijholteontsteking) ontstaat door irritatie en een zwelling van de sinussen (bijholten). Een patiënt kampt dan met:
Een vrij verkrijgbare zoutoplossing,
decongestiva (medicijnen om de zwelling van de slijmvliezen in de neus te verminderen) en pijnstillers behandelen een sinusinfectie. Soms schrijft de arts
corticosteroïde neussprays voor om de ontstekingen te verminderen.
Verergering chronische ziekten
Influenza verergert tevens chronische problemen. Patiënten met astma (chronische ontsteking van luchtwegen in de longen) krijgen
astma-aanvallen terwijl ze griep hebben, patiënten met chronische hartaandoeningen (zoals congestief hartfalen) ervaren een verergering van deze aandoening als gevolg van influenza en patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) kampen ook sneller met complicaties.
Andere complicaties
Ook het spierweefsel (
myositis,
rhabdomyolyse) en multiorgaanfalen (bijvoorbeeld
ademhalingsfalen en
nierfalen) zijn mogelijk getroffen door de griep.
Alarmsymptomen
In een aantal omstandigheden is het nodig om meteen een arts te raadplegen met name wanneer één of meer volgende symptomen
Gevolgen van onderliggende gezondheidsproblemen tijdens griep
Griep kan niet alleen ernstige complicaties veroorzaken bij gezonde mensen, maar ook bestaande gezondheidsproblemen verergeren. Voor patiënten met onderliggende aandoeningen, zoals hartziekten, diabetes of chronische luchtwegaandoeningen, kan de griep extra risico's met zich meebrengen. Deze patiënten lopen een grotere kans op ziekenhuisopname en langdurige gezondheidsproblemen. Het is cruciaal om te begrijpen hoe griep invloed heeft op deze aandoeningen en welke maatregelen genomen kunnen worden om het risico te beperken.
Invloed van griep op hartziekten
Griep kan het risico op hart- en vaatziekten verhogen, vooral bij patiënten die al lijden aan hartproblemen. Het virus veroorzaakt ontstekingen die de bloedvaten kunnen beschadigen, wat leidt tot een verhoogde kans op hartaanvallen of andere cardiovasculaire aandoeningen. Het verzwakte immuunsysteem en de stress die griep veroorzaakt, kunnen het hart onder extra druk zetten. Dit maakt het belangrijk voor patiënten met hartziekten om extra voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals vaccinatie en medische begeleiding.
Effect van griep op diabetesbeheer
Voor patiënten met diabetes kan griep leiden tot verergering van de bloedsuikerspiegel. Het virus kan de insulinegevoeligheid beïnvloeden, wat leidt tot hogere bloedsuikerwaarden. Bovendien kan de stress van de infectie het moeilijker maken om de bloedsuikerspiegel goed te beheren. Patiënten met diabetes moeten nauwlettend hun bloedsuikerspiegel monitoren en eventueel hun medicatie aanpassen om complicaties te voorkomen.
Verergering van chronische luchtwegaandoeningen
Patiënten met chronische aandoeningen zoals astma of chronische obstructieve longziekte (COPD) kunnen merken dat de griep hun symptomen verergert. Het griepvirus kan de luchtwegen verder irriteren, wat leidt tot verergering van hoesten, benauwdheid en slijmvorming. Dit kan het risico op een longontsteking of andere ernstige ademhalingsproblemen verhogen, wat medische interventie noodzakelijk maakt.
Psychosociale impact van griep bij kwetsbare groepen
De impact van griep beperkt zich niet alleen tot fysieke symptomen. Voor kwetsbare groepen, zoals ouderen en patiënten met chronische aandoeningen, kan griep ook aanzienlijke psychosociale gevolgen hebben. De ziekte kan leiden tot sociaal isolement, angst of depressie, en het herstel kan langere tijd duren. Het is belangrijk om niet alleen de fysieke gezondheid te ondersteunen, maar ook het welzijn van de patiënt in de gaten te houden.
Sociale isolatie door ziekte
Tijdens een griepinfectie zijn patiënten vaak genoodzaakt om thuis te blijven en contact met anderen te vermijden, vooral met risicogroepen. Dit kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en sociaal isolement, vooral bij ouderen. Het is belangrijk dat familieleden en zorgverleners extra aandacht besteden aan het sociale welzijn van de patiënt en hen ondersteunen om isolatie te voorkomen.
Angst voor complicaties en ziekenhuisopname
Patiënten met onderliggende gezondheidsproblemen kunnen tijdens een griepinfectie angst ontwikkelen voor de mogelijke complicaties, zoals ziekenhuisopname of ernstige ziekte. Deze angst kan het herstelproces belemmeren en de algehele gezondheid beïnvloeden. Het is essentieel om patiënten gerust te stellen en hen te voorzien van de nodige informatie over preventieve maatregelen en de verwachte symptomen.
Depressie en mentale gezondheid
De langdurige ziekteperiode die bij griep kan optreden, kan leiden tot gevoelens van depressie of angst, vooral als het herstel moeilijk verloopt. Patiënten kunnen zich uitgeput en hopeloos voelen, vooral als ze al worstelen met andere gezondheidsproblemen. Het is belangrijk om mentale gezondheidszorg en emotionele ondersteuning te bieden om de algehele kwaliteit van leven te verbeteren.
Hulpmiddelen en behandelingsopties voor kwetsbare patiënten
Voor kwetsbare patiënten, zoals ouderen of mensen met een verzwakt immuunsysteem, zijn er verschillende hulpmiddelen en behandelingsopties beschikbaar die de kans op ernstige complicaties door griep kunnen verkleinen. Naast vaccins en antivirale medicatie zijn er andere ondersteunende maatregelen die het herstelproces kunnen versnellen en de symptomen kunnen verlichten.
Antivirale medicijnen voor risicogroepen
Antivirale medicijnen, zoals oseltamivir (Tamiflu), kunnen helpen om de duur van de griep te verkorten en de symptomen te verlichten. Deze medicijnen zijn het meest effectief wanneer ze binnen 48 uur na het begin van de symptomen worden toegediend. Voor risicogroepen is het belangrijk om antivirale middelen zo snel mogelijk in te zetten om ernstige complicaties te voorkomen.
Ondersteunende zorg voor ouderen tijdens griep
Ouderen hebben vaak specifieke zorgbehoeften tijdens een griepinfectie. Ze kunnen extra ondersteuning nodig hebben bij het beheren van hun symptomen, het volgen van hun medicatie en het monitoren van hun vitale functies. Zorgverleners moeten alert zijn op tekenen van complicaties, zoals benauwdheid of verwardheid, en tijdig medische hulp inschakelen.
Immuunsysteemversterkende maatregelen
Voor risicogroepen is het versterken van het immuunsysteem een belangrijke preventieve maatregel. Dit kan door middel van een gezond voedingspatroon, voldoende slaap, regelmatige lichaamsbeweging en het vermijden van stress. Daarnaast kunnen voedingssupplementen, zoals vitamine C en D, een ondersteunende rol spelen bij het versterken van het immuunsysteem.
Vaccinatie en jaarlijkse griepinjecties
Vaccinatie blijft de meest effectieve manier om griepcomplicaties te voorkomen. Elk jaar wordt er een nieuw vaccin ontwikkeld dat gericht is op de meest voorkomende stammen van het influenzavirus. Het is essentieel voor risicogroepen, zoals ouderen, zwangere vrouwen en mensen met chronische ziekten, om zich jaarlijks te laten vaccineren om de kans op ernstige griepcomplicaties te minimaliseren.
Voordelen van jaarlijkse griepvaccinatie
Jaarlijkse vaccinatie helpt niet alleen om de kans op griep te verkleinen, maar vermindert ook de ernst van de ziekte bij gevaccineerde patiënten. Dit kan de kans op ziekenhuisopname, longontsteking en andere complicaties aanzienlijk verkleinen. Het vaccin wordt vaak gratis aangeboden aan risicogroepen, zoals ouderen en patiënten met chronische aandoeningen.
Vaccinatie en immuunsysteemrespons
Hoewel de effectiviteit van het griepvaccin varieert, biedt het nog steeds de beste bescherming tegen ernstige ziekte. De immuniteit die door het vaccin wordt geboden, kan na enkele weken volledig ontwikkelen. Het is belangrijk dat patiënten zich bewust zijn van de voordelen van vaccinatie, vooral als ze tot een risicogroep behoren.
Natuurlijke preventiemethoden en ondersteunende therapieën
Naast medische behandelingen zijn er verschillende natuurlijke methoden en ondersteunende therapieën die kunnen helpen om het immuunsysteem te versterken en de kans op griep te verminderen. Deze methoden moeten altijd worden gecombineerd met andere medische maatregelen, zoals vaccinatie, voor optimale bescherming.
Versterking van het immuunsysteem door voeding
Een gezond en evenwichtig voedingspatroon kan het immuunsysteem helpen versterken en de algehele gezondheid bevorderen. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C, vitamine D, zink en antioxidanten kunnen helpen bij het ondersteunen van de afweermechanismen van het lichaam. Voedingsmiddelen zoals citrusvruchten, groene bladgroenten, vis en noten kunnen de natuurlijke afweer versterken.
Gebruik van kruiden en natuurlijke supplementen
Kruiden en natuurlijke supplementen zoals echinacea, gember en kurkuma worden vaak gebruikt als natuurlijke middelen om het immuunsysteem te ondersteunen. Hoewel wetenschappelijk bewijs voor hun effectiviteit gemengd is, kunnen ze in sommige gevallen helpen om de algehele gezondheid te bevorderen en de symptomen van griep te verlichten. Het is echter belangrijk om altijd met een arts te overleggen voordat natuurlijke remedies worden gebruikt.
Gezonde levensstijl voor betere immuniteit
Regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap en het vermijden van stress zijn cruciaal voor het behoud van een gezond immuunsysteem. Patiënten die deze gewoonten in hun dagelijkse routine integreren, hebben een betere kans om infecties, zoals griep, te voorkomen en sneller te herstellen van ziektes. Het onderhouden van een gezonde levensstijl is een van de beste manieren om het immuunsysteem langdurig te ondersteunen.
Preventie

Een goede handhygiëne is belangrijk /
Bron: Gentle07, PixabayGezondheidsgewoonten aanpassen
De beste manier om griep te voorkomen, is om elk jaar te worden gevaccineerd, maar goede gezondheidsgewoonten zoals het bedekken van de
mond bij het hoesten en
niezen, het gezicht niet aanraken met ongewassen
handen en het
wassen van de handen kunnen vaak de verspreiding van ziektekiemen stoppen en
luchtwegaandoeningen zoals griep voorkomen. Andere gezondheidsgewoonten die er voor zorgen dat de griep minder snel tot stand komt, zijn voldoende slapen, regelmatig sporten,
stress verlichten,
veel water drinken en een
gezonde, evenwichtige voeding eten.
Medicatie
Er zijn bovendien
antivirale middelen tegen griep om de griep te behandelen en te voorkomen.
Nauw contact met zieke patiënten is niet aanbevolen. Zieke patiënten blijven thuis en houden afstand van anderen om te voorkomen dat ook zij ziek worden.
Oppervlakten desinfecteren
Verder is het verstandig om regelmatig vaak aangeraakte oppervlakten thuis, op het werk of op school te reinigen en desinfecteren en dan zeker wanneer iemand ziek is.
Praktische tips voor het omgaan met griepcomplicaties
Herken de vroege symptomen van griepcomplicaties
Griep kan leiden tot ernstige complicaties, vooral bij ouderen of mensen met een verzwakt immuunsysteem. Het is belangrijk om de eerste tekenen van complicaties te herkennen, zoals plotselinge
koorts, hevige hoest of pijn op de borst. Griep kan ook invloed hebben op je
hersenen en leiden tot verwardheid of geheugenproblemen. Als je merkt dat je ademhaling moeilijker wordt of als je meer dan gebruikelijk moet hoesten, kan dit een teken zijn dat de griep zich heeft verspreid naar je
longen en dat je extra zorg nodig hebt. Bij het ervaren van dergelijke symptomen is het belangrijk om onmiddellijk contact op te nemen met je arts.
Zo voorkom je ernstige griepcomplicaties
Het voorkomen van ernstige complicaties bij griep begint met het tijdig nemen van maatregelen om je gezondheid te beschermen. Zorg ervoor dat je voldoende rust krijgt en hydrateert door veel
water of elektrolytenrijke dranken te drinken. Vermijd alcoholgebruik, aangezien
alcohol het immuunsysteem verzwakt en de herstelperiode kan verlengen. Neem je medicijnen zoals voorgeschreven en overleg met je arts over eventuele aanvullende behandelingen, zoals antivirale middelen. Bij complicaties die de
hartfunctie beïnvloeden, kan het nodig zijn om extra voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals het monitoren van je
bloeddruk en het vermijden van fysieke inspanningen.
Zorg voor een goede luchtcirculatie
Wanneer je herstelt van griep, is het belangrijk om voor een goede luchtcirculatie te zorgen in je omgeving, zodat je longen zich goed kunnen herstellen. Frisse lucht kan helpen om slijm in de luchtwegen los te maken, wat het ademhalen gemakkelijker maakt. Als je last hebt van een verstopte neus of een hoest, probeer dan je slaapkamer goed te ventileren. Gebruik eventueel een luchtbevochtiger om droge lucht te voorkomen, wat je ademhaling kan bemoeilijken. Het is ook verstandig om te zorgen voor een goed dieet met een
evenwichtig voedingspatroon dat je immuunsysteem ondersteunt, zoals het consumeren van vitamine C-rijke voedingsmiddelen zoals sinaasappels en paprika's.
Raadpleeg je arts bij verergering van symptomen
Als je merkt dat je griepsymptomen verergeren, zoals het ontwikkelen van hevige
pijn of aanhoudende hoest, is het essentieel om onmiddellijk medische hulp in te schakelen. Symptomen zoals kortademigheid of pijn op de borst kunnen wijzen op een ernstigere complicatie, zoals longontsteking of een infectie van de
darmen. Je arts kan je onderzoeken om te bepalen of er sprake is van een secundaire infectie die extra behandelingen vereist, zoals antibiotica of andere medicatie. Zorg ervoor dat je altijd volledig herstelt voordat je terugkeert naar je normale activiteiten.
Misvattingen rond griepcomplicaties
Griep leidt altijd tot ernstige complicaties
Hoewel griep ernstige complicaties kan veroorzaken, zoals longontsteking of hartproblemen, zullen de meeste gezonde mensen herstellen zonder langdurige gevolgen. Het risico op ernstige complicaties is groter bij ouderen, mensen met
mentale gezondheid of mensen met onderliggende chronische ziekten zoals
suikerziekte.
Antibiotica zijn altijd nodig bij griepcomplicaties
Griep wordt veroorzaakt door een virus, dus antibiotica zijn niet effectief voor de behandeling van de griep zelf. Antibiotica kunnen echter nodig zijn als er bacteriële complicaties optreden, zoals
abces of longontsteking, maar dit is niet het geval voor iedere patiënt met griep.
Griepcomplicaties komen alleen voor bij mensen met een verzwakt immuunsysteem
Hoewel mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals ouderen of mensen met
diabetes mellitus, een verhoogd risico hebben, kunnen griepcomplicaties ook optreden bij anders gezonde mensen, vooral als ze de ziekte niet goed behandelen.
Griep kan altijd worden voorkomen door vaccinatie
Griepvaccins kunnen het risico op griep en ernstige complicaties verminderen, maar geen enkel vaccin biedt 100% bescherming. Het kan zijn dat je griep krijgt, maar de ernst van de ziekte zal doorgaans minder zijn bij gevaccineerde mensen.
Als je griep hebt, kun je je altijd snel beter voelen met rust en medicatie
Hoewel rust en medicatie helpen bij het herstel van de griep, kunnen complicaties zoals
longeninfecties of
hartproblemen langer duren om te genezen. In sommige gevallen kunnen ziekenhuisopname of intensievere behandelingen nodig zijn.
Zwangere vrouwen hebben altijd een verhoogd risico op griepcomplicaties
Hoewel zwangere vrouwen een verhoogd risico hebben op griepcomplicaties, is dit niet absoluut. Het risico is groter bij zwangere vrouwen die andere risicofactoren hebben, zoals onderliggende gezondheidsproblemen of een verzwakt immuunsysteem.
Griep heeft altijd invloed op de luchtwegen en de longen
Griep beïnvloedt vaak de luchtwegen en kan leiden tot ademhalingsproblemen, maar het kan ook andere organen aantasten, zoals de nieren of het
lever. De ernst van de complicaties varieert afhankelijk van de algehele gezondheid van de patiënt.
Lees verder